Një propozim i fundit franko-gjerman për një dialog midis Kosovës dhe Serbisë, tregon se sa pak bashkëpunim ka midis të dyja palëve për zgjidhjen e këtij konflikti, sipas Euractiv.
Pas luftës brutale të Kosovës në vitet 1998-1999 dhe shpalljes së pavarësisë nga Serbia në vitin 2008, me mbështetjen e SHBA-së dhe BE-së, marrëdhëniet mes dy shteteve kanë mbetur të tensionuara. Përpjekjet në kuadër të dialogut të ndërmjetësuar nga BE-ja, Beograd-Prishtinë kanë pasur pak progres që nga fillimi i tij në 2011-n.
Që nga shtatori, thashethemet kanë qarkulluar se një kornizë e re është hartuar nga të dërguarit e emëruar së fundmi në rajon nga Parisi dhe Berlini, duke treguar një vullnet të ri për të trajtuar një nga çështjet më thelbësore në rajon, gjashtë vendet e të cilit kanë vendosur qëllim anëtarësimin në BE.
Zyrtarët në Beograd dhe Prishtinë konfirmuan ekzistencën e një propozimi të ri franko-gjerman mbi statusin final të Kosovës, por nuk treguan çfarë përmban dokumenti.
Nxitja për të finalizuar marrëveshjen deri në fund të vitit vjen nga Franca, Gjermania dhe SHBA-ja që ka hedhur disa sugjerime në javët e fundit. Ndërkohë, zyrtarët e BE-së u zotuan për mbështetje të kësaj marrëveshje javën e shkuar.
Presidenti serb, Aleksandsër Vuçiç tha se plani sugjeron anëtarësimin e Kosovës në OKB, pa kundërshtim nga Serbia. Kosova nuk është pjesë e saj sepse, Kina dhe Rusia kanë vetuar një lëvizje të tillë.
Vuçiç tha edhe se gjithashtu do t’i jepte Serbisë më shumë fonde nga BE dhe një rrugë të shpejtë për anëtarësimin në bllok, por tha se ky pozicionim ishte “i papranueshëm” pasi binte ndesh me kushtetutën e Serbisë, e cila kundërshton në mënyrë të fortë njohjen e Kosovës.
Kosova thotë se propozimi sheh zgjidhjen e çështjeve ndërmjet qarqeve në disa faza dhe gjithashtu parashikon njohjen e Kosovës nga pesë vendet anëtare të BE-së që aktualisht nuk e njohin, Spanja, Greqia, Qiproja, Rumania dhe Sllovakia, me Serbinë që thjesht pranon se ekziston, në vend që ta njohë atë formalisht.
Gjithsesi propozimi franko-gjerman, publikuar nga Euractiv, tregon një pikturë tjetër. Është e paqartë çfarë thoshte versioni i mëparshëm. Më shumë se sa në njohje, drafti fokusohet në normalizimin e marrëdhënieve në perspektivën e një të ardhmeje të përbashkët të BE-së, ku elementi më kritik është shkëmbimi i misioneve të përhershme, të ngjashme me ambasadat, por në një nivel më të ulët.
Përmbajtja e propozimit
Neni 1
Kosovo dhe Serbia duhet të zhvillojnë marrëdhënie normale dhe fqinjësi të mirë me njëri-tjetrin bazuar në të drejta të barabarta.
Neni 2
Kosova dhe Serbia do të orientohen nga aspiratat e përbashkëta për anëtarësinë e BE-së.
Neni 3
Në përputhje me MSA-në [Marrëveshjet e Stabilizim Asociimit] të nënshkruara nga të dyja palët, Kosova dhe Serbia do të zgjidhin çdo mosmarrëveshje me mjete paqësore dhe do të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.
Ata riafirmojnë paprekshmërinë tani dhe në të ardhmen e kufirit/kufirit që ekziston mes tyre dhe marrin përsipër të respektojnë plotësisht integritetin territorial të njëri-tjetrit.
Neni 4
Kosova dhe Serbia vazhdojnë me supozimin se asnjëra nga dy palët nuk mund të përfaqësojë tjetrën në sferën ndërkombëtare dhe as të veprojë në emër të saj.
Neni 5
Kosova dhe Serbia do të promovojnë marrëdhënie paqësore në Ballkanin Perëndimor dhe do të kontribuojnë në sigurinë dhe bashkëpunimin rajonal në Europë.
Neni 6
Kosova dhe Serbia vazhdojnë me respektimin reciprok të juridiksionit të secilës palë.
Neni 7
Kosova dhe Serbia deklarojnë gatishmërinë e tyre për të rregulluar çështjet praktike dhe humanitare në procesin e normalizimit të marrëdhënieve të tyre. Ata do të lidhin marrëveshje me synimin për të zhvilluar dhe promovuar në bazë të këtij Traktati dhe për përfitimin e tyre të ndërsjellë bashkëpunimin në fushën e ekonomisë, shkencës dhe teknologjisë, transportit, marrëdhënieve gjyqësore, postave dhe telekomunikacionit, shëndetësisë, kulturës, sportit, mjedisit. mbrojtjes dhe në fusha të tjera. Detajet janë rënë dakord në Protokollin Suplementar.
Neni 8
Kosova dhe Serbia do të shkëmbejnë Misionet e Përhershme. Ato do të vendosen në selinë e Qeverisë përkatëse.
Çështjet praktike në lidhje me themelimin e Misioneve do të trajtohen veçmas.
Neni 9
Kosova dhe Serbia pajtohen që ky Traktat nuk do të ndikojë në traktatet dhe marrëveshjet ndërkombëtare dypalëshe dhe shumëpalëshe të lidhura tashmë prej tyre ose që kanë të bëjnë me to.
Nxitja e BE-së
Bazuar në diskutimin e deritanishëm, në Samitin e Procesit të Berlinit javën e kaluar, kryediplomati i BE-së Josep Borrell paraqiti “një propozim palëve për të bërë përparim konkret dhe të pakthyeshëm në rrugën drejt normalizimit gjithëpërfshirës”, i cili u mbështet nga Gjermania dhe Franca.
“Ne mbështesim [Përfaqësuesin Special të BE-së] Miroslav Lajčák me të gjitha forcat tona. Këtë e kemi bërë vazhdimisht së bashku me Francën, por sigurisht edhe me Kuintin. Shpresojmë që dialogu të përparojë dhe kriza aktuale nënvizon sërish urgjencën”, tha ministria e jashtme gjermane për EURACTIV.
Një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme gjermane tha në fillim të kësaj jave se “në lidhje me Ballkanin Perëndimor, por veçanërisht në lidhje me Kosovën dhe Serbinë, ne duhet të largohemi nga shikimi i rregullt në humnerën e afateve të skaduara. Ky është një afat i tillë”.
Serbët në veri të Kosovës kanë lënë punët zyrtare në shenjë proteste për mosmarrëveshjen e targave.
Tensionet u përshkallëzuan pasi Kosova në fillim të këtij muaji (1 nëntor) filloi zbatimin në faza të një rregulli që kërkon që të gjithë pronarët e makinave në vend të përdorin targat e lëshuara nga qeveria e Prishtinës.
Kjo do të ndikojë në rreth 10.000 automjete në veriun me shumicë serbe, të cilat ende përdorin targa serbe të lëshuara nga Beogradi në vitet 1990.
Prishtina donte të bënte ndryshimin në qershor, por ai u shty deri më 31 tetor për shkak të presionit ndërkombëtar.
Rruga për në Tiranë dhe rruga përpara
Zyrtarët e BE tani shqetësohen se përshkallëzimi i fundit, si dhe kërcënimet nga Beogradi, mund të paraqesin një pengesë në rrugën drejt çdo lloj marrëveshjeje midis dy palëve.
“Zhvillimet e fundit vënë në rrezik vitet e punës së vështirë në kuadër të Dialogut Beograd-Prishtinë”, tha Borrell në një deklaratë javën e kaluar.
Si BE ashtu edhe NATO u kanë kërkuar të dyja palëve që të përmbahen nga çdo veprim i njëanshëm.
“Ne shpresonim që më në fund të kishte një moment në drejtimin e duhur dhe drejt një lloj zgjidhjeje të çështjes, veçanërisht drejt Samitit të Ballkanit Perëndimor në dhjetor”, tha një zyrtar i BE-së me njohuri për këtë çështje për Euractiv.
Në verë, Beogradi dhe Prishtina të dy premtuan të takohen të paktën një herë në muaj në Bruksel në kuadër të dialogut të ndërmjetësuar nga BE, i cili nuk është zhvilluar deri më sot dhe, me Borrell të vendosur për të udhëtuar nga Brukseli për javët e ardhshme, nuk ka gjasa. para dhjetorit.
Reagimet e lokalëve
Ministri i Punëve të Jashtme të Serbisë, Ivica Daçiç, tha të dielën (6 nëntor) se plani franko-gjerman nënkupton “qëndrimin se pavarësia e Kosovës tashmë është një punë e përfunduar”, por që Serbia nuk mund ta pranojë këtë.
“Nuk na jep mundësi të negociojmë, sepse baza nga e cila nis, që Kosova është shtet i pavarur, është e papranueshme për ne”, citohet të ketë thënë Daçiç nga N1.
Kosova do të favorizonte planin franko-gjerman pasi në thelb do të nënkuptonte heqjen dorë nga pretendimet e Serbisë ndaj Kosovës, me mbështetjen e “vendeve më të fuqishme evropiane si dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, Glauk Konjufca, kryetar i Kuvendit të Kosovës. la të kuptohet të martën (8 nëntor)./Euractiv
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
