Gazeta Si - Nuk dihet ende se kur do të duhet të hapen qendrat e emigrantëve që Italia ndërton prej muajsh në Shqipëri.
Data fillestare, 20 maji, është shtyrë disa herë dhe për momentin duket se ka konfuzion edhe brenda qeverisë italiane.
Ndërkohë është shtuar stafi i gjykatës civile dhe komisioneve territoriale të Romës, të cilët me hapjen e qendrave do të duhet të menaxhojnë një ngarkesë të konsiderueshme shtesë.
Megjithatë, edhe për këtë, informacioni është i pakët dhe as zyrat nuk e dinë se kur do të fillojnë procedurat, as si do të funksionojnë: me pak fjalë, gjithçka është shumë kaotike.
Ndërtimi i qendrave u njoftua nëntorin e kaluar nga kryeministrja italiane Giorgia Meloni dhe homologu i saj shqiptar, Edi Rama.
Projekti parashikon që Italia të ndërtojë dhe menaxhojë tre struktura në territorin shqiptar, ku mijëra emigrantë nisen drejt Italisë nga Deti Mesdhe.
Meloni ka shpjeguar disa herë se objektivi është të lehtësojë presionin mbi sistemin italian të pritjes, i cili është i pamjaftueshëm dhe plot probleme dhe në të njëjtën kohë të shkëpusë emigrantët dhe si rrjedhojë të reduktojë largimet nga vendet e Afrikës së Veriut. Gjithçka do të financohet nga Italia dhe do të menaxhohet nga stafi italian.
Qendrat duhej të hapeshin më 20 maj, por kjo datë u shty për shkak të vonesave dhe problemeve me ndërtimin e strukturave, të cilat ishin ende shumë prapa në fund të majit.
Në qershor, gjatë një vizite në Shqipëri, kryeministrja Giorgia Meloni njoftoi se qendrat do të hapeshin më 1 gusht, por ditët e fundit disa gazeta thonë se gjithçka është zhvendosur në 10 gusht.
Duket se ka një konfuzion edhe brenda qeverisë: një zëdhënës i kryeministrisë tha për "Il Post" se data 1 gusht është konfirmuar, ndërsa një zëdhënës i Ministrisë së Brendshme, tha se nuk mund të "formalizojë një datë të saktë".
Gennarino De Fazio, Sekretar i Përgjithshëm i Sindikatës së Policisë së Burgjeve, “Uilpa”, konfirmon se hapja e qendrave është shtyrë për një datë të pacaktuar: ai thotë se fillimisht, 12 oficerë të Policisë së Burgjeve përtej Adriatikut duhej të niseshin për në Shqipëri në fund të korrikut, por gjithçka është shtyrë për të paktën gjysmën e dytë të gushtit për shkak të vonesave në ndërtimin e godinave pritëse.
Oficerët e burgut pritet të operojnë një burg me 20 hapësira të ndërtuara posaçërisht nga Italia në rast se ndonjë emigrant vendoset në paraburgim paraprak gjatë qëndrimit në qendra.
Ata tashmë janë përzgjedhur, thotë De Fazio, dhe aktualisht po ndjekin një kurs trajnimi. Është e paqartë se kur do të nisen drejt Shqipërisë. Menjëherë u ngritën disa dyshime për zbatimin e marrëveshjes, veçanërisht në nivelin ligjor.
Vetëm emigrantë të rritur, meshkuj dhe të shëndetshëm të shpëtuar nga autoritetet italiane (Roja Bregdetare, Policia Financiare ose Marina, por jo nga OJQ-të) jashtë ujërave territoriale të Italisë ose shteteve të tjera anëtare të Bashkimit Evropian, duhet të zbarkojnë në Shqipëri.
Pasi të mbërrijnë në Portin e Shëngjinit, ata duhet të identifikohen në një “hotspot” të ndërtuar posaçërisht në qytezën bregdetare dhe prej andej duhet të transferohen në Gjadër, në brendësi, ku po ndërtohet një qendër pritjeje fillestare dhe një qendër paraburgimi për riatdhesim. CPR) me rreth një mijë vende në total.
Për të përfunduar në këto qendra, emigrantët do të duhet të vijnë nga vende që konsiderohen "të sigurta", pra ku qeveria italiane beson se respektohet sistemi demokratik dhe të drejtat e popullsisë.
Kërkesat e tyre për azil duhet të trajtohen në një procedurë të përshpejtuar që mund të zgjasë maksimumi 28 ditë dhe ka shumë gjasa që në fund të refuzohen.
Ndërsa presin rezultatin e kërkesës së tyre për azil, emigrantët mund të mbahen në paraburgim administrativ në qendrat që qeveria italiane po ndërton në Shqipëri.
Procedurat në lidhje me autorizimin e ndalimit administrativ dhe shqyrtimin e kërkesave për mbrojtje ndërkombëtare, duhet të kryhen nga autoritetet italiane: në veçanti selia e policisë së Romës duhet të ketë detyrën e nxjerrjes së dekreteve të ndalimit administrativ për emigrantët që zbarkojnë në Shqipëri, të cilat duhet të më pas të vërtetohet nga seksioni i 18-të i Gjykatës Civile të Romës, përgjegjëse për imigracionin.
Për të përballuar ngarkesën e shtuar të punës që pritet pas hapjes së qendrave, është planifikuar një zgjerim i stafit të seksionit të 18-të.
Megjithatë, për momentin, gjyqtarët shtesë nuk kanë hyrë ende në shërbim dhe në të vërtetë nuk dihet as sa do të jenë.
Për më tepër, në rast se ngarkesa vazhdon të jetë e pamenaxhueshme, është vërtetuar se vendimet e paraburgimit mund të vërtetohen përjashtimisht edhe nga gjyqtarët e caktuar në seksionet e tjera të gjykatës, të cilët megjithatë nuk merren me emigracionin në baza ditore dhe për rrjedhojë nuk i njohin detajet e procedurave.
Ata do të duhet të ndjekin kurse trajnimi të përshpejtuara, por është gjithashtu e paqartë se kur do të fillojnë ato.
Pas vërtetimit të ndalimit, komisioni territorial i Romës duhet të shqyrtojë kërkesat për azil të paraqitura nga emigrantët në Shqipëri.
Komisionet territoriale, të cilat janë gjithsej njëzet (një për rajon, nga ana e tyre të ndarë në seksione), janë pjesë e Ministrisë së Brendshme dhe kanë për detyrë të përcaktojnë nëse një emigrant duhet të marrë ose jo një formë mbrojtjeje ndërkombëtare, d.m.th. nëse ai mund të jetojë dhe të marrë lejë qëndrimi në Itali.
Është një punë jashtëzakonisht e vështirë dhe delikate, e cila duhet të kryhet nga zyrtarë të kualifikuar. Megjithatë, edhe në këtë rast, me shumë mundësi nuk do të jetë kështu.
Marrëveshja e parashikuar me Shqipërinë parashikon që në komisionin e Romës mund të formohen deri në pesë seksione të reja, ku aktualisht janë dy.
Prandaj është autorizuar punësimi i 45 zyrtarëve të rinj, të cilët do të jenë përgjegjës për vlerësimin e aplikacioneve.
Sipas vlerësimeve të Shërbimit Buxhetor të Shtetit, punësimi do të kushtojë 1.8 milionë euro në vitin 2024 dhe 2.2 milionë euro në vit për 2025 dhe 2026.
Në mesin e majit, Ministria e Brendshme Italiane caktoi 38 zyrtarë të rinj në komisionin territorial të Romës, të cilëve iu shtuan 7 të tjerë në fund të muajit, me një total prej 45.
Zyrtarët nuk u përzgjodhën në bazë të ekspertizës së tyre në fushën e emigracionit, por u gjetën mes atyre që kualifikoheshin në renditjen e konkurseve të vjetra publike.
38 të parët, për shembull, kishin marrë pjesë në një konkurs të shpallur në vitin 2021 për të punësuar staf në Ministrinë e Punës dhe Politikave Sociale dhe në Institutin Kombëtar të Sigurimeve kundër Aksidenteve në Punë (Inail).
Prandaj, ata janë njerëz që nuk kanë domosdoshmërisht aftësitë dhe trajnimin e nevojshëm për të shqyrtuar në mënyrë efektive aplikimet për mbrojtje ndërkombëtare.
"Kjo po shkakton probleme", thotë Adelaide Benvenuto, sindikaliste e CGIL për sektorin publik.
Arsyeja është se stafi duhet të trajnohet: por për tema të tilla "delikate dhe komplekse", vazhdon Benvenuto, "nuk mund të procedohet shpejt".
Pasi u peshkuan nga renditja dyvjeçare, jo të gjithë nga 45 zyrtarët e përzgjedhur nga Ministria e Brendshme hynë në shërbim: shumë nuk e pranuan punën, ndoshta sepse ndërkohë kishin gjetur një punë dhe të tjerë u larguan pasi kishin kuptuar se çfarë duhet të bëjnë.
Benvenuto thotë se për momentin janë formuar dy seksione të reja në komisionin territorial të Romës, që do të merren ekskluzivisht me ligjet e Shqipërisë.
Nga 45 personat e përzgjedhur teorikisht, 11 mbërritën rreth një muaj më parë dhe shtatë të tjerë kishin mbërritur më 16 korrik.
Pesë persona të tjerë duhet të hyjnë në shërbim më 29 korrik: gjithsej 23 persona duhet të merren me aplikimet për mbrojtje ndërkombëtare të paraqitura në Shqipëri.
Më tej, dy seksionet e reja u ngritën në zyrat e Ministrisë së Brendshme, duke qenë se nuk kishte hapësirë të mjaftueshme në zyrat e “via dei Santi Apostoli”, ku ndodhen dy nga ato tashmë funksionale.
“Situata po evoluon dhe po na kushton shumë punë”, thotë Benvenuto, edhe për shkak se trajnimi është kompleks dhe sepse stafi është i pasigurt, me shumë njerëz që vijnë dhe largohen shpesh.
Përshtati në shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.