.png)
Nën udhëheqjen e kryeministrit hungarez Viktor Orbán, një grup i ri euroskeptik i ekstremit të djathtë – Patriotët për Evropën – është bërë blloku i tretë më i madh në Parlamentin Evropian.
Suksesi i nismës së Orbanit është një arritje e jashtëzakonshme. Udhëheqësi hungarez ka arritur të riorganizojë të djathtën ekstreme të Evropës rreth imazhit të tij dhe të partisë së tij Fidesz, e cila u zhvendos në shkretëtirën politike pasi u largua nga grupi i Partisë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë në 2019.
Krijimi i grupit Patriots tregon se si Orbán është shumë më pak i izoluar nga sa mendohej fillimisht, i aftë të ndërtojë një koalicion aleatësh me të njëjtin mendim, të cilët ndajnë qëllimin e tij strategjik – krijimin e “një Europë shtetesh kombëtare”.
Ai sugjeron se grupet e ekstremit të djathtë në BE janë më të lidhur me këtë vizion se në çdo kohë. Dhe ato paraqesin një sfidë të drejtpërdrejtë ndaj populizmit më pragmatik të përkrahur nga kryeministrja italiane Giorgia Meloni.
Orbán ka konsoliduar aleancën e tij me Tubimin Kombëtar të Francës, partinë më të madhe të ekstremit të djathtë në kontinent, pavarësisht dështimit të saj për të arritur një shumicë në zgjedhjet e parakohshme të vendit. Në mënyrë të ngjashme, Partia e Lirisë së ekstremit të djathtë (PVV) holandeze e Geert Ëilders kaloi gjithashtu te Patriotët nga ish-grupi i ekstremit të djathtë në Parlament – Identiteti dhe Demokracia – pasi fitoi zgjedhjet holandeze të vitit të kaluar dhe hyri në qeverinë e koalicioni për herë të parë.
Megjithatë, ky konsolidim nuk do të ndryshojë plotësisht balancën e pushtetit në Parlament dhe nuk ka gjasa të ndikojë në mënyrë domethënëse në politikëbërjen e BE-së – të paktën në një afat të shkurtër.
Partitë e qendrës pro-BE kanë ruajtur një shumicë të konsiderueshme në Bruksel. Dhe krahas të Gjelbërve, ata patën mjaft vota për të riemëruar Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen për një mandat të dytë, si dhe për të mbështetur prioritetet e saj legjislative më pas.
Pra, Patriotët do të mbeten në opozitë, me aftësi të kufizuara për të ndikuar në procesin legjislativ të BE-së. Madhësia e grupit do t’i mundësojë atij më shumë financim, dukshmëri dhe rëndësi në procedurat parlamentare, por atij do t’i mohohet çdo përfaqësim i rëndësishëm në organet drejtuese parlamentare – siç janë kryetarët e komisioneve.
Megjithatë, sfidat afatmesme janë shumë më shqetësuese.
Siç u përmend më sipër, Patriotët paraqesin një sfidë të drejtpërdrejtë ndaj “rrugës së tretë” të populizmit konstruktiv të Melonit. Grupi Konservator dhe Reformist Evropian (ECR) që ajo drejton nuk do të bashkohet me Patriotët. Dhe dy anëtarët e saj kryesorë – partia Vëllezërit e Italisë së Melonit dhe partia kryesore opozitare e Polonisë Ligji dhe Drejtësi – kanë refuzuar t’i bashkohen Orbanit.
Kjo do të thotë që, tani për tani, Meloni do të vazhdojë të jetë në terren midis të djathtës ekstreme dhe themelimit të BE-së, duke i mbajtur të hapura opsionet e saj. Ligjvënësit e saj tani po vendosin ECR-në si një urë lidhëse midis dy kampeve. Dhe fakti që përparimi i Tubimit Kombëtar u kontrollua në raundin e dytë të zgjedhjeve legjislative franceze i dha asaj një arsye tjetër për të lënë kohë dhe për të vazhduar të punojë në mënyrë konstruktive me Brukselin, Berlinin dhe Parisin për të çuar përpara prioritetet e Italisë.
Por ECR po humbet terren. Ambiciet e tij për t’u bërë grupi i tretë më i madh në Parlament u penguan. Dhe pavarësisht nga një marrëdhënie e fortë me Vëllezërit e Italisë, partia Vox e Spanjës u largua për t’u bashkuar me Patriotët.
Për më tepër, pasi ka marrë mbështetjen e të Gjelbërve, von der Leyen tani do të jetë më pak e varur nga lideri italian – gjë që shpjegon pjesërisht pse ajo abstenoi nga vendimi i Këshillit Evropian për t’i dhënë gjermanit një mandat tjetër.
Ishte një përpjekje për të ripohuar rëndësinë e saj dhe për të vendosur një levë mbi von der Leyen në të ardhmen.
Kjo për shkak se me kalimin e kohës, ndryshimet në balancën e pushtetit në Këshill – selia e vërtetë e pushtetit në BE – ka të ngjarë të rezultojnë më të rëndësishme.
Aktualisht, Patriotët kontrollojnë vetëm një vend në Këshill – atë të Orbanit. Ata kanë ndikim indirekt edhe mbi dy vende të tjera, Holandën dhe Italinë, ku PVV dhe partia e ekstremit të djathtë Liga janë partnerë në koalicionet qeverisëse të vendeve të tyre përkatëse dhe kështu mund të ushtrojnë njëfarë ndikimi në qeveri.
Megjithatë, numri i Patriotëve në Këshill ka të ngjarë të rritet me kalimin e kohës, pasi disa zgjedhje kombëtare të planifikuara për muajt dhe vitet e ardhshme kanë një shans të mirë për të prodhuar më shumë qeveri të ekstremit të djathtë. Për shembull, zgjedhjet do të mbahen në Austri në shtator, ku Partia e Lirisë së ekstremit të djathtë po kryeson në sondazhe, dhe në Republikën Çeke vjeshtën e ardhshme, ku partia nacionaliste Veprimi i Qytetarëve të Pakënaqur e ish-kryeministrit Andrej Babiš është e pozicionuar në krye.
Pra, ndërsa partitë e ekstremit të djathtë do të vazhdojnë të luftojnë me ndarjet e brendshme mbi politikën dhe von der Leyen do të jetë ende në gjendje të qeverisë nga qendra, rezultati i disa zgjedhjeve kombëtare mund t’i japë grupit më shumë përfaqësim. Dhe ky zhvillim do të rrezikonte të dëmtonte kohezionin e BE-së në fushat kryesore, veçanërisht buxhetin e BE-së, zgjerimin dhe politikën e jashtme – veçanërisht kur bëhet fjalë për Ukrainën.
Përmes një përzierjeje shakash dhe shtrembërimesh financiare, BE-ja deri më tani ka gjetur mënyra për të anashkaluar veton e përsëritur të Orbanit ndaj Ukrainës. Por një grup më i madh dhe më i vendosur qeverish ngurruese do të ishte shumë më i vështirë për t’u frenuar.
Megjithatë, ky nuk është një përfundim i paracaktuar. Meloni ka vazhduar mbështetjen e saj të zëshme për Kievin. Kryeministri populist i Sllovakisë, Robert Fico, nuk e ka ndjekur kritikën e tij për ndihmën ushtarake për Kievin dhe nuk e ka përdorur veton e tij. Dhe e njëjta gjë është e vërtetë për PVV-në e Holandës, e cila moderoi pozicionin e saj pasi ra dakord të ruante mbështetjen e Hagës për Ukrainën si pjesë e një qeverie koalicioni të qendrës së djathtë.
Është e mundur që partitë e tjera të së djathtës ekstreme miqësore me Rusinë të mund të kooptohen në mënyrë të ngjashme. Por rreziku që kohezioni evropian do të komprometohet – veçanërisht nëse ish-presidenti i SHBA Donald Trump fiton zgjedhjet presidenciale në nëntor – tani po rritet qartë. politico/ Përshtati në shqip: Gazeta ‘Si’
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
