Një nga batutat më misterioze në historinë e kinemasë

Bob Harris është një aktor i moshës së mesme me një karrierë në rënie, i cili për të fituar disa para nis xhirimet e një reklame të pamundur për një uiski japonez në Tokio. Charlotte, mbiemrin e së cilës nuk ia dimë, është një e sapodiplomuar për filozofi, e cila ndjek burrin e saj fotograf në një udhëtim pune në Japoni dhe e kalon pjesën më të madhe të kohës duke pyetur veten për jetën dhe të ardhmen e saj. Mes dy personazheve po aq të vetmuar, të hutuar dhe të tjetërsuar, krijohet një lidhje e thellë, në gjysmë të rrugës mes miqësisë dhe historisë romantike, e cila kulmon me një puthje të shpejtë lamtumire shoqëruar me një frazë që ai i pëshpërit në vesh.

“Lost in Translation” nga Sofia Coppola u shfaq në kinematë amerikane më 29 gusht 2003, njëzet vjet më parë, dhe për njëzet vjet publiku është përpjekur të rindërtojë fjalët e fundit që personazhi i luajtur nga Bill Murray i thotë Scarlett Johansson. Ndoshta fraza më e famshme që nuk kuptohet në historinë e kinemasë. Coppola nuk e shkroi kurrë batutën e personazhit të Murray dhe është pikërisht ky mister që e ka bërë atë kaq të diskutueshëm. As Murray dhe as Johansson nuk i kanë zbuluar fjalët e sakta, por disa spekulime janë bërë gjatë viteve.

Coppola tha se për historinë e “Lost in Translation”, filmi i saj i dytë artistik, u frymëzua të paktën pjesërisht nga jeta e saj. Si vajzë e re – ajo është vajza e regjisorit të famshëm Francis Ford Coppola – kishte kaluar shumë kohë në Tokio për të punuar në modë dhe fotografi, dhe kështu vendosi të “kapë” përvojën e shkuarjes në Japoni, mes zbulimit të një vendi të ri dhe të panjohur, së bashku me “të gjitha gjërat që kishte në mendje dhe të gjitha gjërat që ajo përpiqej të kuptonte” kur ishte 25 ose 30 vjeç. Përveç kësaj, për disa arsye ajo shpesh ëndërronte të takonte Bill Murray në një hotel në Tokio, dhe për këtë arsye ajo këmbënguli që të ishte ai që do të luante rolin kryesor mashkullor.

Në film, Charlotte dhe Bob takohen në Park Hyatt në Tokio dhe bëhen miq. Në ditët në vijim ata përfundojnë duke kaluar shumë kohë së bashku, duke ndarë gjëra për jetët e tyre në barin e hotelit, duke parë TV ose duke kënduar karaoke, me një keqkuptim si mes tyre ashtu edhe me kulturën vendase. Mes të dyve, të dy të martuar, lind një mirëkuptim i fortë dhe një tension romantik i pathënë, i cili prishet kur në fund Bobi kalon natën me një këngëtare vendase. Charlotte e përjeton keq dhe marrëdhëniet mes të dyve ftohen: në fund secili shkon në rrugën e vet.

Siç shkruante Los Angeles Times, megjithëse komploti nuk ishte veçanërisht kompleks, “Lost in Translation” tregoi ndër të tjera “sa peshë dhe substancë mund të kishte diçka shumë e lehtë në duart e duhura”. Filmi pati menjëherë sukses me publikun dhe kritikën, fitoi çmimin Oscar për skenarin më të mirë origjinal në 2004: ai u nominua gjithashtu për filmin më të mirë, regjisorin më të mirë dhe aktorin më të mirë kryesor.

Coppola shpjegoi se filmi “ka të bëjë me keqkuptimet midis njerëzve dhe vendeve”, siç sugjeron në të vërtetë shprehja nga e cila rrjedh titulli i tij, duke treguar detajet dhe nuancat që shpesh humbasin kur përkthehen nga një gjuhë në tjetrën. “Ka të bëjë me gjërat e shkëputura dhe gjetjen e momenteve të lidhjes”.

Në fund të filmit Bob dhe Charlotte takohen për herë të fundit për të thënë lamtumirë në barin e hotelit, një natë para se ai të largohet nga Tokio. Alkimia që u zhvillua në ditët e mëparshme me sa duket ka përfunduar. Por të nesërmen në mëngjes, duke e parë atë duke ecur në rrugë, Bob ndalon taksinë që po e çon në aeroport për ta takuar: e përqafon dhe i pëshpërit diçka të padeshifrueshme në vesh. Për herë të parë të dy puthen dhe më pas përshëndesin njëri-tjetrin me një përshëndetje të thjeshtë (“bye”).

Siç ndodh shpesh në raste të ngjashme, me kalimin e kohës janë formuluar teori të ndryshme për atë që personazhi i Bill Murray i tha personazhit të Scarlett Johansson, duke qenë se nuk mund të dëgjohet. Njerëzit që janë përpjekur të rrisin volumin e filmit për të rindërtuar fjalët kanë dhënë gjithashtu interpretime shumë të ndryshme.

Dikush dëgjoi: “Duhet të largohem, por nuk do të lejoj që kjo të na ndajë. Mirë?”. Dikush tjetër: “Të dua është gjëja më e mirë që më vjen në mendje”.

Sipas interpretimeve të tjera, pjesa e fundit e fjalisë: “Nuk do të shihemi deri në xhirimet e radhës për [uiski] Santori”, ose sërish “Do të jesh gjithmonë një femër e pavarur, mos u çmend për këtë. Thuaj të vërtetën. Mirë?”).

Megjithatë, rindërtimi i konsideruar si ndër më të besueshmit duket se është: “Kur John [burri i Charlotte] të bëjë udhëtimin e tij të ardhshëm të punës, shko tek ai dhe thuaji të vërtetën. Mirë?”.

Ka edhe nga ata që besojnë se në realitet skena e fundit është një pjellë e imagjinatës së personazhit të Bobit, pasi herën e fundit që ai sheh Charlotte është në hotel, ajo është duke u ngjitur në ashensor, dhe në momentin tjetër ai e sheh atë duke ecur në rrugë.

Siç vërehet nga faqja e kinemasë dhe kulturës pop Collider, paqartësia e skenës lejon këdo që e sheh filmin ta interpretojë atë bazuar në përvojat dhe emocionet e veta në lidhje me temën e dashurisë, miqësisë dhe lidhjeve mes njerëzve. Sido që të jetë, Coppola mendon se është një batutë intime, që përfaqëson lidhjen midis personazheve.

Duke folur për faqen Little White Lies me rastin e 15-vjetorit të publikimit të filmit, Coppola kishte thënë se “ajo gjë që Bill i pëshpëriste Scarlett-it nuk ishte menduar të ishte diçka e veçantë”.

Ideja e saj ishte të kuptonte se çfarë do ta detyronte të thoshte më vonë, thotë ajo, por në fund nuk e shkroi kurrë shakanë.

“Ishte diçka mes tyre”: shërbeu “thjesht për të pranuar se ajo javë kishte kuptim për të dy dhe se do të kishte ndikuar në rikthimin e tyre në jetën normale”, vazhdon ajo. Kur njerëzit e pyesin atë se çfarë fraze është, Coppola përgjigjet se i pëlqen versioni i Bill Murray: “Kjo është një gjë mes të dashuruarve, kështu që nuk do të them asgjë tjetër”. /Il Post/