Ngrohja globale është historia më e rëndësishme që nuk e kemi treguar kurrë

Nga Gazeta Si - “Ngrohja globale është historia më e rëndësishme që nuk e kemi treguar kurrë”. I pari që e tha këtë ishte një aktivist britanik i klimës, i cili kishte studiuar prej kohësh arsyet pse truri ynë duket se është krijuar për të injoruar ndryshimet klimatike. Ishte viti 2014 dhe George Marshall, ky është emri i tij, gjatë një prej atyre konferencave, - që marrin emrin TED, - ku njeriu flet një sërë minutash për të komunikuar një ide të aftë për të ndryshuar botën, shprehu këtë koncept për herë të parë: ne nuk dimë të tregojmë për ndryshimet klimatike.

Ne nuk dimë si ta bëjmë këtë, megjithëse është sfida më e madhe me të cilën është përballur ndonjëherë njerëzimi: si të përkufizohet ndryshe përpjekja për të ndryshuar mënyrën e jetesës së tetë miliardë njerëzve për të shmangur zhdukjen? Me pak fjalë, edhe nëse do të kishte të gjithë përbërësit për një tregim epik dhe tërheqës, ne nuk mundemi. Në fund të fundit, kush mund të emocionohet nga një ndryshim prej një gradë e gjysmë në temperaturë?

Duke hetuar këtë temë, në një libër shumë të suksesshëm të vitit 2019 (‘Ne jemi moti. Shpëtimi i planetit fillon në mëngjes’), shkrimtari amerikan Jonathan Safran Foer në një moment shkruan: “Përveçse nuk është një histori e lehtë për t’u treguar, kriza e planetit nuk ka dëshmuar një histori të mirë.

Ajo jo vetëm që nuk na konverton, por as nuk na intereson. Duket e pamundur të përshkruhet kriza e planetit - abstrakte dhe heterogjene siç është, e ngadaltë siç është dhe pa momente emblematike dhe ikonike - në një mënyrë që është në të njëjtën kohë e vërtetë dhe magjepsëse”.

Dështimi i parë në këtë përpjekje ishte nga komuniteti shkencor, i cili gjithashtu e pa atë që po ndodhte me shumë pritshmëri dhe na dërgoi paralajmërime të përsëritura, të mbështetura nga grafikë, tabela, skenarë. Shifra të bujshme, por në fund të fundit, të ftohta. Jo diçka për të cilën do të flisnit në bar me një mik. Fakti është se shkencëtarët zakonisht nuk dinë të komunikojnë, ky nuk është misioni i tyre kryesor.

Një kolumnist për revistën Wired të Silicon Valley tha se ai u përpoq të lexonte raportin e fundit nga IPCC, organi i Kombeve të Bashkuara që merret me klimën, dhe se ai humbi në një PDF gjigant prej mbi katër mijë faqesh të shkruar me një font shumë të vogël. “A duan vërtet që ne ta lexojmë këtë?” pyeti ai veten.

Dështimi i dytë është i gazetarisë dhe u inkuadrua shumë mirë në vitin 2015 nga Alan Rusbridger, atëherë redaktor i gazetës “The Guardian”, duke nisur një iniciativë të quajtur “Historia më e madhe në botë”. Rusbridger shkroi: “Problemi me këtë histori është se… është kaq e madhe dhe megjithatë nuk ndryshon shumë ditë pas dite. Gazetaria, nga ana tjetër, jep maksimumin për të kapur një moment të saktë, ose ndryshime të mprehta ose gjëra që duken të çuditshme. Nëse, nga ana tjetër, një fenomen është praktikisht i njëjtë çdo ditë, çdo javë, çdo vit, gazetaria humbet efektivitetin e saj”.

Tani diçka në fakt po ndryshon. Ndryshimi i klimës nuk është më një kërcënim i largët: ai ka hyrë në shtëpitë tona. Simboli nuk është më një ari polar që lëviz në një ajsberg, por shkrirja e akullnajave të Alpeve. Viktimat nuk janë më banorët e ndonjë fshati tropikal të errët, por ata të ndonjë vendi italian që po lufton me thatësirën.

Me pak fjalë, ndryshimi i klimës është këtu për të qëndruar. Kush mund të tregojë më mirë se çfarë po ndodh? Bërja e kësaj është thelbësore nëse duam të kultivojmë shpresën se gjërat do të ndryshojnë: që të kalojmë nga nafta në diell dhe era si burime energjie; dhe nga një ekonomi konsumatore në një ekonomi rrethore, në të cilën gjërat janë projektuar të zgjasin dhe më pas të riciklohen.

Dikush në pyetjen “kush mund ta thotë”, përgjigjet: të rinjtë.

Ajo lëvizje është në fakt një avangardë njerëzish që kanë lexuar dokumente shkencore dhe kanë ndërmarrë veprime. Të rinjtë, nga ana tjetër, nuk e dinë se çfarë është në të vërtetë ndryshimi i klimës, thjesht sepse variacionet, nga viti në vit, janë të padukshme: është aftësia jonë për t’u përshtatur ajo që i bën ata të tillë. Jemi mësuar me gjithçka, marrim kundërmasa (klimatizim) dhe gjithçka duket normale. Vera e zakonshme e nxehtë. Dhe kështu ne nuk bëjmë asgjë për të ndryshuar.

Shkrimtarët mbeten. Ata që janë në gjendje të të gozhdojnë në faqet e një libri me një histori dhe të shpikin personazhe që nuk i harron kurrë dhe që në fund, në një farë mënyre, të ndryshojnë jetën. Për këtë arsye, kemi kërkuar nga shkrimtarë të na tregojnë se çfarë po ndodh në të vërtetë me klimën.

“Tales of Climate Change” janë një sërë rrëfimesh që kanë ambicien të shkojnë atje ku shkencëtarët dhe gazetarët janë ndalur: të tregojnë historinë më të madhe që njerëzimi ka jetuar ndonjëherë. Duke shpresuar për një fund të lumtur dhe një fillim të ri.

Marrë nga La Repubblica, përshtati në shqip Gazeta Si

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.