Ndërsa loja e Vladimir Putin me SHBA-në dhe aleatët e saj mbi Ukrainën përshkallëzohet në një raund të ri kërcënimesh bërthamore, armët më të vogla që zyrtarët e tij i kanë kërkuar të përdorë mund të ofrojnë orë jetike.
Ndërsa raketat dhe bombarduesit me rreze të gjatë veprimi ruse mbahen në gatishmëri të vazhdueshme, armët taktike me rendiment më të ulët janë mbyllur në rreth një duzinë magazina anembanë Rusisë dhe do të duhej kohë për t’i transportuar ato.
“Në një nivel të caktuar gatishmërie, armët nxirren nga objektet e magazinimit dhe zhvendosen në ndonjë vend tjetër, për ditë nëse është e nevojshme. Kjo do të zbulohej nga satelitët ose mjete të tjera”, tha Pavel Podvig, një ekspert i sigurisë bërthamore në Institutin e OKB-së për Kërkimin e Çarmatimit në Gjenevë. Kjo do të ishte pikërisht çështja.
Deri më tani, zyrtarët amerikanë dhe europianë kanë thënë se nuk ka asnjë shenjë të ndonjë përgatitjeje të tillë dhe kërcënimet bërthamore kanë mbetur thjesht retorike. Por ndërsa forcat ruse humbasin vazhdimisht terren ndaj një kundërofensivë ukrainase – duke përfshirë territorin që presidenti rus e pretendoi zyrtarisht si të tijin javën e kaluar – Kremlini ka kërkuar përsëri të mbjellë frikë me aludime se përshkallëzimi i mëtejshëm mund të përfshijë armë që nuk janë përdorur në luftë që nga viti 1945.
Kërcënimet janë pjesë e një përpjekjeje të gjerë të Kremlinit për të frikësuar SHBA-në dhe Europën që të shkurtojnë mbështetjen për Ukrainën dhe të detyrojnë Kievin në negociata për kushtet e Moskës. Me europianët të përgatitur për një dimër të vështirë pasi Rusia shkaktoi një krizë të paprecedentë energjetike duke shkurtuar furnizimet me gaz, Putini kërkon të zgjerojë ndarjet brenda Europës mbi çmimin e mbështetjes së vazhdueshme për Ukrainën në përpjekje për të kthyer opinionin publik në shtetet kyçe ndërsa tensionet rriten.
Vendimi i tij për të thirrur 300.000 rezervistë për të mbështetur ushtrinë luftarake të Rusisë dhe aneksimi i nxituar i territoreve të pushtuara, i ndjekur nga një fjalim i zjarrtë që akuzoi Perëndimin për “satanizëm”, ishin vetëm përpjekjet e fundit për të treguar se lideri i Kremlinit është i përkushtuar për të luftuar deri në fund.
Shpërthimet që shkaktuan rrjedhje në tubacionet kryesore nën Detin Baltik javën e kaluar të përshkruara nga SHBA si sabotim i qëllimshëm nxitën alarmin se pjesë të tjera të infrastrukturës energjetike të kontinentit mund të jenë të cënueshme.
Megjithatë, deri më tani, aleatët e Kievit nuk janë zbutur në angazhimin e tyre për të vazhduar furnizimin me armë.
Kjo ka bërë që shumë në Moskë t’i bëjnë thirrje Putinit që t’i shtojë kërcënimet edhe më tej.
“Frika është e vetmja gjë që mund të ndalojë kundërshtarin tonë,” tha Dmitri Trenin, një ekspert në Këshillin për Politikën e Jashtme dhe të Mbrojtjes, i cili këshillon Kremlinin, në komentet e botuara në faqen e grupit javën e kaluar që përfshinte diskutimin e një sulmi bërthamor në SHBA dhe Europë. “Kthejeni frikën.”
Ministri i Mbrojtjes i Mbretërisë së Bashkuar Ben Ëallace dukej se tregoi besimin perëndimor, duke thënë: “Ne mendojmë se ka shumë pak gjasa që Putin të përdorë armë bërthamore, bazuar në leximet që britanikët kanë pasur në takimet me udhëheqësit indianë dhe kinezë që folën me presidentin rus muajin e kaluar.”
Putini ka qenë i paqartë në publik, duke thënë se Rusia do të përdorë “të gjitha sistemet e armëve në dispozicion për të mbrojtur territorin e saj, duke përfshirë pjesët e reja të aneksuara të Ukrainës. Ai tha se SHBA kishte “krijuar një precedent” duke përdorur bomba atomike kundër Japonisë në Luftën e Dytë Botërore, një aluzion i dukshëm se ai nuk do ta shihte asnjë përdorim rus tani si thyerje të një tabuje.
Rusia ka rreth 1900 armë të tilla që datojnë nga Lufta e Ftohtë si dhe raketat dhe avionët e nevojshëm për t’i shpërndarë ato. Ndërsa përdorimi i një koke bërthamore mund të mos jetë i mjaftueshëm për të kthyer valën në fushën e betejës, ku fronti shkon në më shumë se 1200 kilometra, mund të jetë një mënyrë për Putinin që të përpiqet të tronditë Ukrainën dhe aleatët e saj perëndimorë për t’u tërhequr.
Nëse udhëheqësi rus vendos të përdorë një armë të tillë, ai ka të ngjarë të zgjidhte një objektiv ushtarak në Ukrainë si një sulm demonstrues, sipas një personi të afërt me Ministrinë e Mbrojtjes, duke folur në kushte anonimiteti për të diskutuar çështje që nuk janë publike.
“Tundimi për Kremlinin për të përdorur mjetin e tij të fundit po rritet” me trupat e tij që po luftojnë ndërsa pushtimi hyn në muajin e tij të tetë, tha në një koment Natia Seskuria, një bashkëpunëtore në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara me qendër në Londër. Megjithatë, çdo përdorim do të shënonte herën e parë që armët bërthamore u përdorën për të siguruar përfitime nga pushtimi i një vendi tjetër.
“Këto nuk janë armë të vogla bërthamore,” tha Daryl Kimball, Drejtor Ekzekutiv i Shoqatës së Kontrollit të Armëve me bazë në SHBA. “Kjo do të ishte më e keqe se çdo gjë që kemi parë që nga Hiroshima.” Ai shpërthim shkatërroi 12 kilometra katrorë të qytetit japonez, vrau 70.000 njerëz dhe dhjetëra mijëra të tjerë nga ekspozimi ndaj rrezatimit.
SHBA-ja ka paralajmëruar për një përgjigje “katastrofike” ndaj çdo lëvizjeje të tillë, por nuk ka përcaktuar se çfarë do të thotë kjo.
Ben Hodges, ish-komandanti i ushtrisë amerikane në Europë, tha në një intervistë se SHBA nuk do të kundërpërgjigjet me një sulm bërthamor, por me hakmarrje konvencionale ndoshta duke shkatërruar flotën e Detit të Zi ose bazat ruse në Krime.
Kjo do të nënkuptonte ende një përplasje të drejtpërdrejtë midis ish-rivalëve të Luftës së Ftohtë që nga ana tjetër mund të provokonte një përgjigje bërthamore ruse kundër SHBA.
Deri më tani, SHBA ka qenë shumë e kujdesshme për të shmangur një konflikt të drejtpërdrejtë me forcat ruse.
“Pasi të përdoren armët bërthamore, edhe në një mënyrë të ashtuquajtur të kufizuar, nuk ka absolutisht asnjë garanci që të dy palët mund të kontrollojnë përdorimin bërthamor dhe nuk do të përshkallëzohet shpejt në një zjarr të plotë bërthamor,” tha Kimball.
Yevgeny Buzhinsky, një gjeneral rus në pension, i cili tani drejton Qendrën PIR, një institut i mendimit në Moskë, tha se Kremlini ka një sërë mënyrash për të përshkallëzuar dhe përcjellë mesazhin e tij pa rrezikuar Harmagedonin.
Rusia mund të shtojë sulmet ndaj infrastrukturës civile të Ukrainës, duke shkatërruar më shumë termocentrale, si dhe duke synuar hekurudhat dhe objektet e tjera që përdoren për të transportuar armë amerikane dhe evropiane.
“Armët bërthamore nuk janë të nevojshme për të mposhtur Ukrainën”, tha ai.
Burimi: Bloomberg/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
