Në Moldavi fitojnë europeistët, por opozita pro-ruse përpiqet të formojë qeverinë

Gazeta Si – Moldavia ka zgjedhur rrugën e integrimit evropian, por me një rezultat zgjedhor që lë hapësirë për tensione të thella të brendshme.

Partia e Veprimit dhe Solidaritetit (PAS), një forcë pro-BE e mbështetur nga Presidentja Maia Sandu, fitoi mbi 50% të votave në zgjedhjet parlamentare më 28 shtator.

Megjithatë, mungesa e një shumice absolute shkaktoi një reagim të menjëhershëm nga opozita pro-ruse, e udhëhequr nga ish-presidenti Igor Dodon, i cili foli hapur për mashtrim dhe pretendoi fitoren për të gjithë kampin antiqeveritar.

Situata mbetet fluide dhe potencialisht shpërthyese, në një kontekst të rënduar nga ndërhyrjet e dyshuara të jashtme, sulmet kibernetike dhe lëvizjet e dyshimta në qendrat e votimit, me Kremlinin në sfond.

Blloku Patriotik, një aleancë e partive pro-ruse që ishte rritur ndjeshëm në muajt e fundit, fitoi pak mbi 24 përqind.

Pavarësisht dyshimeve të forta që qarkullojnë bazuar në sondazhe, duket e sigurt se partia e Sandusë do të sigurojë përsëri shumicën e 101 vendeve në parlamentin njëdhomësh të vendit dhe se nuk do të ketë nevojë të formojë aleanca me parti të tjera më të vogla për të qeverisur.

Moldavia ka 2.4 milionë banorë, ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik deri në vitin 1991 dhe është një nga vendet më të varfra në kontinentin evropian.

Zgjedhjet parlamentare të së dielës u konsideruan shumë të rëndësishme, veçanërisht për të përcaktuar nëse vendi do të vazhdojë të afrohet më shumë me Bashkimin Evropian, siç ka bërë për disa vite, apo do të kthehet nën ndikimin rus.

PAS ka qeverisur vendin që nga viti 2021, kur fitoi zgjedhjet me 52.8 përqind të votave. Megjithatë, të gjitha partitë e tjera moldave janë ose euroskeptike ose haptazi pro-ruse.

Sipas sondazheve, PAS ishte ende forca kryesore politike e vendit, por kishte luftuar për njëfarë kohe dhe kishte humbur një pjesë të mbështetjes.

Gjatë viteve të saj në qeveri, ndër të tjera, ajo ka ulur ndjeshëm varësinë energjetike të vendit nga Rusia, por nuk ka arritur të përmbushë disa premtime elektorale, të tilla si lufta kundër korrupsionit dhe reforma gjyqësore.

Në këtë kontekst, Blloku Patriotik, një aleancë zgjedhore e katër partive pro-ruse të udhëhequra nga Igor Dodon, president i Moldavisë nga viti 2016 deri në vitin 2020, para rizgjedhjes së Sandusë nëntorin e kaluar, ishte rritur me shpejtësi.

Në platformën e tij, Blloku mbështeti marrëdhënie më të ngushta me Rusinë, mbrojtjen e të ashtuquajturave vlera tradicionale dhe një rol më neutral për Moldavinë në politikën e jashtme.

Para se të fillonte numërimi i votave, Dodon pretendoi se kishte fituar zgjedhjet; ai gjithashtu u bëri thirrje votuesve të tij të protestonin jashtë parlamentit të hënën, duke pretenduar pa prova se Sandu kishte ndërmend të anulonte votimin.

Afërsisht 3 milionë njerëz kishin të drejtë vote në zgjedhjet parlamentare (shumë moldavë jetojnë jashtë vendit) dhe 1.6 milionë votuan, me një pjesëmarrje prej 52 përqind, më të lartë se në zgjedhjet parlamentare të viteve të fundit.

Dy partitë e tjera më të njohura ishin Partito Nostro (PN) populiste pro-ruse dhe e krahut të majtë dhe koalicioni Alternative Bloc (BeA), i cili e paraqet veten si pro-evropian, por në realitet ka qëndrime mjaft konservatore: ato u ndalën në 6.2 dhe 8 përqind përkatësisht.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.