Jetët tona janë gjithmonë në kaos. Si njerëz, çdo ditë vjen një përvojë e re që kërkon zhvillim, përshtatje dhe transformim. E njëjta gjë ndodh edhe për lidhjet. Ato ndryshojnë, zhvillohen dhe gradualisht përfundojnë. Romanca zbehet, shoqëria po ashtu, një punë zëvendësohet nga tjetra dhe më pas vjen vdekja. Ndarjet janë të pashmangshme dhe shumë njerëz janë të tmerrshëm për të thënë “mirupafshim”.
Është natyrale të mos ndihesh rehat rreth ndryshimeve dhe tranzicionit. Ne i mbrojmë fort zemrat tona, por shmangia është mënyra e preferuar. Mbyllja e një lidhje nuk është e lehtë. Janë emocionale dhe të tensionuara. Kur përzihen me konflikte, futet dhe zemërimi, trishtimi e pendesa. Nuk është çudi që ne mund të dëshirojmë t’i shtyjmë shpejt përfundimet e kaluara ose të shmangim lamtumirat krejtësisht për të minimizuar ndjesitë e këqija. Megjithatë, të gjitha përfundimet përfaqësojnë një pikë kthese.
Shmangia e përfundimeve të pakëndshme është tregues i marrëdhënieve të paplota. Lidhjet që nuk janë zgjidhur na mbajnë peng dhe na lënë me pendesa, zemërim, paqartësi dhe faj, ndërsa marrëdhëniet plotësisht të zgjidhura na lejojnë të ecim me besim përpara për të përqafuar me vetëdije fillimet e reja. Tranzicionet pozitive janë të dobishme, duke ofruar qëllimisht një rrugë për lulëzim.
Hulumtimet tregojnë se përfundimet janë shpesh ato që ne kujtojmë më shumë për marrëdhëniet, për shkak të efektit të fundit, ku fjalët, ngjarjet, ndjenjat ose bisedat e fundit krijojnë kujtimin më të fortë (Fredrickson, 2000). Lamtumirat janë një mundësi për të shprehur emocionet tona me fjalë, për të formuar mënyrën se si e kujtojmë marrëdhënien dhe për të marrë një ndjenjë mbylljeje. Schëörer, Krott dhe Oettingen (2020) i referohen marrëdhënieve të shënuara nga një ndjenjë mbylljeje si “mbaresa të rrumbullakosura mirë.” Në mënyrë të veçantë, njerëzit e përshkruajnë një fund si të rrumbullakosur mirë kur mendojnë se kanë bërë gjithçka që mund të kishin bërë, se kanë përfunduar diçka në maksimum dhe se skajet e lirshme janë lidhur. Përfundimet e rrumbullakosura shoqërohen me ndikim pozitiv, keqardhje të kufizuar dhe një kalim konstruktiv në fazën tjetër të jetës, ku njeriu nuk detyrohet të mendojë ose të veprojë për mundësitë e humbura dhe veprimet e zhbëra.
Shumë marrëdhënie janë të kufizuara në kohë, por edhe takimet e shkurtra që janë platonike ose me bashkëpunëtorët e biznesit janë lidhje mes njerëzve që meritojnë vlerësim. Nuk ka nevojë të qëndroni në një marrëdhënie që ka pushuar së funksionuari për ju. Është mirë të lejosh që një lidhje të përfundojë, por fakti që një lidhje nuk të shërben më, nuk do të thotë se nuk ka pasur kurrë rëndësi. Njerëzit dhe marrëdhëniet gjithmonë lënë pas një gjurmë, një kujtim të përkatësisë. Një lamtumirë pozitive nderon aleancën, tregon respekt për lidhjen ndërpersonale dhe vërteton ndikimin që personi ka pasur tek ne dhe çdo valë që mund të ketë.
Teoria e fantazmës (ghosting)
Fantazma ose të kthyerit në një fantazmë, është një lloj agresioni racional kur dikush papritur ndërpret të gjithë komunikimin dhe kontaktin me personin tjetër pa një lajmërim paraprak apo shpjegim dhe injoron çdo tentativë për të komunikuar. Fantazma përdoret zakonisht për të shmangur konfliktin, por është thelbësisht një lëvizje shkatërruese dhe shkakton ndjesi të paqarta, stres dhe poshtërim nga personi tjetër që përballet me fantazmën.
Emocionalisht, të përballesh me një fantazmë shkakton ndjenja të cenueshmërisë, dyshimit dhe uljes së vetëvlerësimit. Në një nivel fiziologjik, fantazma-personit tjetër i varfëron neurotransmetuesit, aktivizon plagët e braktisjes dhe refuzimit, aktivizon një përvojë sistematike të humbjes dhe aktivizon të njëjtat neuropati si dhimbja fizike (Krossa et al., 2011). Të bëhesh fantazmë për dikë do të thotë të marrësh një vendim të qëllimshëm dhe egoist për të lënë një situatë në një mënyrë që shkakton trauma dhe turp duke e lënë marrësin pa zë. Në këtë mënyrë, fantazma është një akt narcisizmi. Është një akt i hedhjes poshtë të tjetrit, pa ndjeshmëri, duke injoruar plotësisht ndjenjat ose nevojat e personit tjetër. Më tej, fantazma përjashton një pranim se lamtumirë është ajo që dëshiron personi fantazmë, duke e fajësuar atë në vend të rrethanave ose personit tjetër. Ai në thelb shtrembëron realitetin, duke i lejuar fantazmës të mohojë të gjithë përgjegjësinë për sjelljen e tyre.
Fund i shëndetshëm
Askujt nuk i pëlqen të ketë biseda të vështira, por kjo është pikërisht ajo që kërkojnë përfundimet e shëndetshme. Të kesh një bisedë të dyanshme është e rëndësishme për t’i lejuar të dy njerëzit të shprehin pikëpamjet e tyre dhe të ndjehen të dëgjuar. Dëgjimi i njëri-tjetrit tregon respekt për ndjenjat e njëri-tjetrit dhe lejon përsiatje të sinqertë dhe, më pas, mbyllje. Ne duhet të mësojmë t’i reflektojmë njëri-tjetrit se, ndonëse mund të jetë koha për të ecur përpara, ne ende e pranojmë kohën tonë të përbashkët dhe njerëzimin.
Duke marrë përgjegjësinë për të thënë një lamtumirë të përulur, ne e bëjmë botën pak më të mirë. Duke qëndruar të bazuar në vetëdijen se mënyra se si themi lamtumirë është një pjesë e rëndësishme e krijimit të një shoqërie të lidhur, ne ecim përpara me dhembshuri, duke krijuar hapësira të reja për dëgjim aktiv dhe lidhje më të thella në të ardhmen.
Ne gjithmonë kemi një zgjedhje se si i trajtojmë tranzicionet. Mënyra se si largoheni nga marrëdhëniet krijon një mbetje emocionale që grumbullohet brenda jush. Një vendim për të nderuar fundin e një marrëdhënieje, për të marrë përgjegjësi personale për veprimet që nxisin shërimin e ndërsjellë, lë gjurmë që ndërtojnë forcë dhe pozitivitet. Të mësuarit se si t’i qasemi tranzicioneve me hir dhe respekt, krijon vetë-rritje pozitive, elasticitet, vetë-efikasitet dhe aftësi për të ndërtuar një të ardhme të shëndetshme për veten në marrëdhëniet e ardhshme. Burimi: psychologytoday, Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.