.png)
Nga Gazeta ‘Si’- NATO po zhvillon një strategji politike për t’iu kundërvënë Rusisë me supozimin se politika e jashtme e Kremlinit do të mbetet e ngjashme me Vladimir Putin-nëse nuk drejtohet nga vetë presidenti rus- për një afat të gjatë.
Është një pjesë e një përpjekjeje më të gjerë të NATO-s për t’u larguar nga dividenti i paqes i pas Luftës së Ftohtë të viteve 1990, kur aleatët u përpoqën të qetësonin Rusinë duke vendosur marrëdhënie diplomatike dhe duke hequr trupat nga Evropa Lindore. Pas fillimit të pushtimit të plotë të Rusisë në Ukrainë, aleatët duhet të gjejnë një mënyrë për t’u marrë me një Moskë që pothuajse me siguri do të mbetet armiqësore dhe një kërcënim për NATO-n për të ardhmen e parashikueshme.
“Ne të gjithë e kuptojmë se Rusia nuk do të ndryshojë, edhe kur dikush do të zëvendësojë Putinin një ditë”, tha ministri estonez i Mbrojtjes Hanno Pevkur. “Kur të mos ketë ndryshim në nivelin e sistemit politik, atëherë nuk do të shohim asnjë ndryshim”.
Por në 32 vende, NATO duhet të kuptojë se çfarë plani po ndjek.
A presin aleatët që 71 vjeçari Putin të vdesë?
Rusia tashmë po ushtron presion mbi Perëndimin për të thyer konsensusin e saj mbi Ukrainën dhe për të zbutur animin kundër Kremlinit. Moska ka nisur më shumë sulme hibride të bashkërenduara sesa ka parë aleanca në çdo moment që nga fundi i Luftës së Ftohtë, sipas zyrtarëve aktualë dhe ish-zyrtarëve të NATO-s. Kjo përpjekje ka përfshirë sulme kibernetike, dërgimin e valëve të emigrantëve në kufirin me Finlandën, heqjen e bombave kufitare përgjatë lumit Narva me Estoninë, sulme të dyshuara për zjarrvënie dhe komplote vrasjesh.
Disa nga veprimet e Rusisë gjatë fushatës së fshehtë mund të ngrihen edhe në pragun e konfliktit të armatosur, por hapi i parë, thanë zyrtarët, është të qëndrosh i qetë.
“Rusia po përpiqet të na bëjë të vrapojmë si pula të lagura dhe të humbasim kokën”, tha Tobias Billstrom, ministri i jashtëm i Suedisë. “Këto janë përpjekje nga shërbimet e sigurisë dhe forcat ushtarake të Rusisë për të na mbajtur të zënë, në mënyrë që ne të dështojmë në mbështetjen tonë ndaj Ukrainës dhe në fund të përkulemi ndaj dëshirave të Rusisë”.
Pika tjetër në planin e Rusisë për të minuar NATO-n është një përpjekje për të vazhduar të ndërtojë forcën e saj konvencionale. NATO pret që Rusia të nxjerrë mijëra trupa të tjera – për të luftuar në Ukrainë apo gjetkë – deri në kohën që strategjia e re e aleancës për Rusinë të jetë gati. Moska ka ende gjasa të rekrutojë rreth 30.000 trupa të reja në muaj, sipas një zyrtari të lartë të NATO-s.
“Ata ndoshta mund të vazhdojnë të thithin këto humbje shumë të larta për mjaft kohë,” shtoi zyrtari, i cili foli në kushte anonimiteti bazuar në rregullat bazë të vendosura nga aleanca.
NATO vlerëson se Rusia mund të vazhdojë të jetojë në një ekonomi të kohës së luftës për të paktën tre deri në katër vjet të tjera. Putini po përpiqet të rraskapisë Ukrainën me numrin më të madh të trupave dhe burimeve të Rusisë – edhe nëse ka një kosto marramendëse në jetë.
Megjithatë, avantazhi numerik nuk i ka ndihmuar rusët të fitojnë terren në Ukrainë deri më tani këtë vit. Zyrtarët e NATO-s vlerësojnë se Rusia nuk ka arritur asnjë nga objektivat e saj strategjikë në Ukrainë. Ofensiva e Kremlinit rreth qytetit lindor të Ukrainës, Kharkiv, ka përparuar disa milje, por përparimi kryesisht ka rënë për shkak se Rusia nuk ka trupa të mjaftueshme – ose trupa të mjaftueshme cilësore, tha adm. Rob Bauer i Marinës Mbretërore të Holandës, kryetar i Komitetit Ushtarak të NATO-s.
“Ukrainasit e kuptojnë se për çfarë po luftojnë,” tha Bauer. “Rusët nuk kanë asnjë ide.” Ai shtoi se Rusia duhej të merrte trupa nga një pjesë tjetër e vijës së frontit për të montuar ofensivën e Kharkiv dhe nuk kishte trajnerët e duhur dhe objektet stërvitore që i nevojiteshin për të gjeneruar ushtarë mjaft të fortë për të thyer linjat ukrainase.
Të dyja palët po kërkojnë hapje për të nisur një tjetër kundërofensivë, por nuk ka gjasa të ndodhë derisa të merren me mungesën e fuqisë punëtore. Ukraina po pret gjithashtu që municionet perëndimore të mbërrijnë masivisht. Rusia ka përmirësuar gjithashtu koordinimin e saj të raketave lundruese dhe balistike me dronët që nga fillimi i luftës, gjithashtu, në një përpjekje për të mposhtur mbrojtjen e Ukrainës.
Moska ende nuk po kryen një luftë manovruese efektive
Por edhe pse Rusia ka kombinuar sulmet e artilerisë, këmbësorisë dhe asaj ajrore në Ukrainë, zyrtarët e NATO-s besojnë se Moska ende nuk po kryen një luftë manovruese efektive që sheh një sekuencë të saktë të granatimeve dhe goditjeve të tankeve përpara se trupat tokësore të lëvizin përpara.
“Ukraina në fakt nuk është një luftë e përbashkët”, tha Bauer. “Është në fakt një luftë tokësore, në thelb. Nëse duan të luftojnë NATO-n, duhet të bëjnë më shumë se sa bëjnë tani. Ata duhet të jenë në gjendje të luftojnë me ajrin, detarin, tokën, hapësirën dhe kibernetikën në një mënyrë të sinkronizuar, gjë që nuk e kemi parë në Ukrainë.” Rusisë do t’i duhet gjithashtu një qasje e kombinuar ushtarake për të luftuar NATO-n, tha Bauer.
Zyrtarët dhe ekspertët perëndimorë besojnë se Rusisë do t’i duhet të rindërtojë pajisjet, të trajnojë më shumë ushtarë dhe të jetë e aftë në sistemet e reja të armëve për t’u rigjeneruar plotësisht. Bauer tha se Rusia mund ta kthejë ushtrinë e saj në formën që ishte përpara pushtimit të Ukrainës brenda tre deri në pesë vjet pas ndalimit të të shtënave, por duke arritur në statusin e një ushtrie të plotë dhe moderne që mund të sfidojë aleancën me kërcënimin e një arme të plotë.
Dhe Rusisë po i mbarojnë rezervat e saj të mëdha të armëve të epokës sovjetike, duke e detyruar Kremlinin të kufizojë qëllimet e saj të luftës. Por ajo ka mbajtur gjithashtu rezerva të dronëve dhe raketave për të kryer sulme të mëdha, si ai në një spital për fëmijë në Kiev në fillim të këtij muaji.
Sulmet me rreze të gjatë të Ukrainës kanë pasur një ndikim, thanë zyrtarët e NATO-s, duke ulur kapacitetin rus të rafinimit të naftës me rreth 17 për qind dhe duke detyruar Kremlinin të vendosë kufizime të brendshme për eksportet e benzinës. Vendet e NATO-s po kërkojnë gjithashtu të frenojnë të ashtuquajturën flotë hije të Rusisë prej 400 deri në 600 anije që po ndihmojnë Kremlinin të shmangë sanksionet duke kaluar ilegalisht naftë nga deti.
Por edhe me hemorragjinë ekonomike, ka pak dyshim se Rusia do të vazhdojë përtej Ukrainës. “Ata janë të çmendur,” tha ministri ukrainas i Industrive Strategjike Oleksandr Kamyshin. “Ata kanë luftuar me ne për dekada – me shekuj . Ata kanë luftuar të gjithë përreth, nga Afganistani në Gjeorgji. Ne duhet të jemi gati për këtë.”
Mësimi i nxjerrë nga dy pushtimet e Rusisë në Ukrainë – sulmi fillestar në Krime dhe rajoni lindor i Donbasit në 2014 si dhe pushtimi i plotë tetë vjet më vonë – është se Putini mund të përdorë të njëjtin model në një sulm në territorin e NATO-s, tha Pevkur, ministri estonez i mbrojtjes: kafshon një pjesë të vogël të territorit dhe pastaj shkon për më shumë. Ekziston frika se Putini mund të jetë në gjendje të shkatërrojë një pjesë të NATO-s përpara se liderët politikë të aleancës të kenë aftësinë për t’u përgjigjur.
“Për ne, nuk ka asnjë ndryshim nëse ata do të vijnë në Talin ose nëse do të vijnë në Berlin,” tha ai. “Nuk ka asnjë ndryshim nëse është vetëm një sulm i pjesshëm i lokalizuar ose një sulm në shkallë të plotë.”
Aleatët e tjerë pajtohen. “Nuk mund të përjashtoni asgjë kur bëhet fjalë për Rusinë,” tha Billstrom, ministri i jashtëm suedez. “E vetmja gjë që Rusia kupton është fuqia dhe forca.”
Planet ushtarake të aleancës janë ende aktualisht në gjendje paqeje, tha Pevkur. Pyetja është nëse vendet e NATO-s do të kenë vullnetin politik për të marrë vendimin e ashpër për të aktivizuar Nenin 5 në një skenar lufte – dhe për t’i rezistuar përpjekjeve të Rusisë për të paralizuar Komitetin e Atlantikut të Veriut, panelin e vendimmarrësve ushtarakë që do ta bënin atë thirrje.
“Shpresoj që të gjithë pas asaj tryeze – 32 anëtarë – të jenë të qartë se nëse ka nevojë, ne i kemi votat,” tha Pevkur.
NATO është ende duke plotësuar disa nga boshllëqet në planet e saj të luftës për t’i bërë të dukshme Rusisë kostot e zhytjes së gishtit të saj në një konflikt më të gjerë rajonal. Aleanca ka nevojë për më shumë municione dhe mbrojtje ajrore, armë që janë në mungesë në të gjithë botën. Madje duhet të shikojë drejt shkatërrimit të më shumë bazave të veta ushtarake në Evropë, tha kryetari i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA, Michael McCaul në një intervistë të fundit për Foreign Policy .
Perëndimi duhet të jetë i gatshëm t’i përgjigjet detyrimit bërthamor rus. Dhe duhet të jetë gati për një sfidë në çdo fushë, ose në çdo nivel.
“Realiteti është se ne duhet të jemi gati për një sfidë hibride, një sfidë konvencionale, ndoshta një sfidë bërthamore, ose të treja”, tha zyrtari i dytë i lartë i NATO-s. “Kjo është mënyra se si mendojnë rusët: ata shohin një vazhdimësi të luftës.”
NATO mund të telefonojë dhe të reduktojë përgjigjen, por zyrtarët thonë se aleatët duhet të vendosen në mënyrë të përhershme për të menaxhuar aktivitetin dhe kërcënimet e Rusisë. “Ne duhet të largohemi nga kjo ide se është ose ndezur ose fikur,” shtoi zyrtari i dytë i lartë i NATO-s.
Ky është një kontrast i fortë nga vendi ku aleatët e NATO-s kanë qenë për dekada: duke i lënë planet e luftës dhe kontigjentet e trupave në krahun lindor të atrofizohen.
“Kishte shpresë pasi erdhi ish-presidenti rus Boris Yeltsin,” tha Pevkur. “Kishte shpresë pas rënies së Bashkimit Sovjetik.”
Ajo që shpresojnë vendet e NATO-s—veçanërisht shtetet balltike të vijës së parë—është që aleatët të kenë mësuar mësimin e tyre për Rusinë.
“Kjo është pasoja e asaj që bëmë, duke shpresuar se Rusia do të jetë në një sistem të ri politik,” shtoi Pevkur. “Ata nuk ishin.”
Burimi: Foreign Policy/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
