Aleatët e NATO-s janë dorëzuar ndaj nevojës për të negociuar me Rusinë, pavarësisht pamundësisë së shumë prej kërkesave të Moskës në lidhje me aleancën e udhëhequr nga SHBA në Europë, ndërsa presioni rritet për të gjetur një zgjidhje diplomatike për rritjen e tensionit ushtarak mbi Ukrainën.
Zyrtarët perëndimorë të mbrojtjes duan të shmangin një refuzim të plotë të propozimeve të Kremlinit në një përpjekje për të gjetur zona të marrëveshjes reciproke dhe për të qetësuar një situatë në të cilën më shumë se 100.000 trupa ruse janë mbledhur në kufirin e Kievit.
Rusia vendosi “vijat e saj të kuqe” ndaj NATO-s dhe SHBA-së javën e kaluar, të cilat përfshinin kërkesa të drejtpërdrejta për aleancën perëndimore për të mohuar anëtarësimin në Ukrainë, për të kërkuar pëlqimin nga Moska për të vendosur trupa në vendet ish-komuniste në Europë dhe për të shmangur vendosjet ushtarake ose stërvitjet e mbyllura në kufijtë e Rusisë.
Zyrtarët perëndimorë privatisht kanë hedhur poshtë pothuajse të gjitha kërkesat si të pabesueshme, jo të besueshme dhe në kundërshtim me traktatet e pasluftës së ftohtë që garantojnë të drejtat e shteteve sovrane për të zgjedhur politikat e tyre të mbrojtjes.
Por ata pranojnë se mbyllja e derës për ofertën fillestare diplomatike të Moskës mund ta përkeqësojë situatën. Ata mendojnë se propozimet janë një shans për dialog krahas kërcënimeve me sanksione nëse Moska ndërmerr hapa për të rrezikuar Ukrainën.
“Ne duhet të zgjidhim tensionet aktuale në nivelin diplomatik”, tha të dielën(19 dhjetor) ministrja e re e mbrojtjes e Gjermanisë, Christine Lambrecht, në një vizitë në trupat gjermane të stacionuara në Lituani – trupa që Rusia do të dëshironte t’i shihte të hiqen. “Ne do të diskutojmë propozimet e Rusisë. . . Por nuk mund të ndodhë që Rusia t’u diktoj qëndrimin e tyre partnerëve të NATO-s dhe kjo është diçka që ne do ta bëjmë shumë të qartë.”
Këshilli i Atlantikut të Veriut, organi vendimmarrës i NATO-s, tha në përgjigje të kërkesave se ishte “gati për dialog kuptimplotë me Rusinë. . . në bazë të reciprocitetit”.
Bindja e Rusisë për të rikthyer ndërtimin e saj ushtarak në kufirin me Ukrainën – për të cilën inteligjenca amerikane ka paralajmëruar se mund të përdoret për ta pushtuar – është objektivi kryesor i NATO-s.
Por me aleancën që përjashton çdo lëshim që do të ndikonte në sigurinë e anëtarëve të saj ose sovranitetin e Ukrainës, zyrtarët thonë se do të jetë e vështirë të gjenden zona ku mund të jenë të mundshme negociatat e detajuara.
“Problemi këtu është se nëse thjesht thua jo kërkesave të Moskës, atëherë nuk ke hapësirë për të folur”, tha një diplomat i lartë i NATO-s, i cili shtoi se NATO dhe vendet anëtare të BE-së po flisnin se si të përgjigjeshin.
Zyrtarët i thanë Financial Times se nuk kishte konsensus se si do të zhvilloheshin negociatat ose kush do të përfshihej.
Formatet më të mëdha, si Këshilli Nato-Rusi ose Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë, lejojnë transmetimin e një game të gjerë pikëpamjesh dhe shmangin perceptimin e vendeve më të mëdha që diskutojnë implikimet për ato më të vogla. Por një format më selektiv negociues mund të jetë i nevojshëm për të diskutuar detajet dhe për të arritur rezultate.
Diplomatët perëndimorë nuk duan të lejojnë Rusinë të vendosë kushtet e ndonjë angazhimi, kështu që negociatat do të fillojnë vetëm pasi NATO dhe SHBA të kenë rënë dakord për propozimet e tyre për Moskën.
“Ne do të diskutojmë për këto propozime që janë aktualisht në tryezë. . . me të gjithë partnerët tanë në BE dhe në NATO”, tha Andrea Sasse, zëdhënëse e Ministrisë së Jashtme gjermane. “Është e rëndësishme që në dialogun tonë që kemi me Rusinë për momentin, të mbetemi besnikë ndaj parimeve tona. Dhe një prej tyre është pandashmëria e sigurisë së të gjitha vendeve anëtare të NATO-s. Dhe kjo ka pasoja për atë që ne mund dhe nuk mund të pranojmë.
Ministrat e Mbrojtjes të shteteve nordike dhe baltike kanë refuzuar në mënyrë uniforme kërkesat e Rusisë.
Ministri estonez i Mbrojtjes Kalle Laanet tha: “Ne shohim se qëndrimi agresiv i Rusisë vetëm po thellohet dhe një përshkallëzim i mëtejshëm i situatës është një kërcënim serioz për sigurinë e Ukrainës, por edhe për të gjithë Europën. Është jetike për rajonin tonë dhe për të gjithë aleatët që të kenë një ndërgjegjësim të unifikuar të situatës dhe një bashkëpunim të fortë, prandaj ne do të diskutojmë situatën sot dhe në ditët në vijim në formate të ndryshme.”
Zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Ryabkov, tha të hënën (20 dhjetor) se Moska deri më tani nuk kishte marrë asnjë përgjigje nga SHBA.
“Unë mendoj se ata do të përpiqen ta kthejnë këtë në një proces të ngadalshëm, por ne kemi nevojë që ai të jetë urgjent, sepse situata është shumë e vështirë, është akute, ka tendencë të bëhet më e ndërlikuar,” citoi ai.
Burimi: Financial Times/ Përshtati Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
