Pas versionit realist të Justin Kurzel, me Michael Fassbender dhe Marion Cotillard, dhe kryeveprën e Roman Polanski me Jon Finch dhe Francesca Annis, regjisori Joel Coen, në kamerën pa vëllain e tij Ethan, duhet të ketë pyetur veten se çfarë shtytje, e keqe dhe djallëzore, e çoi atë në Makbethin shekspirian. Përgjigje: “Një makth monokromatik”.
Shekspiri “i shkurtuar”
Kështu, midis një qilimi të kuq që të bën të mendosh për iluzionet e Mongiardinos dhe takimit që pasoi shfaqjen për shtyp të “Tragjedia e Makbethit”, filmi hapës i Festivalit të Filmit në New York, Coen thotë se ai e imagjinoi tekstin e Shekspirit “të prerë” dhe “teatral dhe të stilizuar” deri në bardhezi.
“Një sprovë agorafobike në të cilën trupat dhe fytyrat shumë qartë”, shton “Guardian”, i cili pason një raund kritikash pozitive.
Drejtori i fotografisë është Bruno Delbonnel, studiot janë ato të Los Anxhelosit të shkulur nga qielli ndezës i Kalifornisë dhe të zhytur në pajisje vizuale që kanë diçka nga Kurosaëa dhe Ëelles, me disa hije ekspresioniste gjermane.
Coen thotë: “Unë iu afrova Makbethit ndërsa dikush i afrohet një drame kriminale të viteve tridhjetë dhe dyzet, por në një mënyrë krejtësisht të natyrshme, pa u pushtuar nga kufijtë e kinemasë”.
Fotografia e Delbonnel është e qartë dhe e rreptë
Fotografia e Delbonnel është e qartë dhe e rreptë dhe skenografia e Stefan Dechant e kthen publikun në kështjellën e Makbeth si një tullumbace gjigande moderniste me ajër të nxehtë, e përshkuar nga oborret e ngrira dhe e kufizuar me mure dhe korridore që shtrihen “si një krah i vdekjes me një plan të hapur”.
Në sallë për një periudhë të kufizuar në Krishtlindje dhe në transmetim nga mesi i janarit iu besua interpretuesve të kalibrit të Denzel Ëashington dhe Frances McDormand, me gjigantët Apple dhe A24 prapa tyre për të parashikuar një sezon argëtues. Puna për një burrë, i cili së bashku me gruan e tij komplotojnë vrasjen e mbretit skocez merr një stil origjinal.
Makbeth dhe Lady Makbeth, nën sytë e Coen, janë më tej në vite sesa shumica e prodhimeve të mëparshme dhe zgjedhja për të xhiruar bardhezi arrin të prekë, pasqyron më tej elementet e tmerrit.
“Shumë mësues të gjuhës angleze në shkollë fillojnë me punën e Makbeth sepse thonë se ajo tërheq 14-vjeçarët. Është një tekst i frikshëm, i dendur, shqetësues, i fryrë nga vrasjet, profecitë, kaosi dhe shtrigat”, shpjegon Frances McDormand. “Kur isha në shkollë të mesme, unë luaja në skenën e ecjes në gjumë dhe disa pjesë me shtriga. Unë kam marrë pjesë në audicion disa herë për prodhimet e Makbeth, por kurrë nuk e kam ndjekur atë, derisa u ngjita në skenë në Teatrin e Berkeley. Me Joel, Lord dhe Lady Makbeth është bërë një çift i moshuar në fund të ambicieve të tyre dhe jo në fillim. Unë mendoj se është një intuitë e madhe”, vazhdon McDormand.
“Skena e ecjes në gjumë e zonjës Makbeth është ajo që më bëri të zgjedh të jem aktore. Sidoqoftë, teatri është një medium i ndryshëm nga kinemaja, ai ka gjuhën e tij të pakthyeshme. Sfidat ishin të shumta”. Coen imagjinon një skenë vrasjeje të tmerrshme për të në plan të parë. Corey Haëkins është një Macduff i egër, i shqyer nga urrejtja ndaj vetes për braktisjen e gruas dhe fëmijëve të tij ndaj tiranit. Bertie Carvel është Banco; Harry Melling është i riu Malcolm. Coen zgjodhi drejtimin vetëm kur kuptoi se drama teatrale do të mbetej zemra e tragjedisë, e nxitur instinktivisht nga një urgjencë politiko-shoqërore dhe nga muzika e kompozitorit Carter Burwell, i cili ka ngulitur ndjenjën gjakftohtë të abstraksionit të vëllezërve Coen që nga Blood Simple.
“Mënyra e Joelit për të drejtuar seancat e leximit midis kastit është vetëm ajo e një kompanie teatrore”, kujton Denzel Washington. “Ai na bëri të gjithëve të ulemi rreth tryezës, aktorët u bënë me radhë dhe luajtën pjesë të ndryshme, duke i ndërruar ato. Ne jemi bërë një kompani e vërtetë. Ky është ushqimi i shpirtit për një aktor: teatri që bëhet kinema”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
