.png)
Gazeta Si - Gazeta amerikane “New York Times” ka publikuar dokumentacionin që rrëfen negociatat e paqes mes Rusisë dhe Ukrainës, të hartuara në prill të vitit 2022, disa javë pas shpërthimit të luftës.
Dokumenti, i titulluar "Traktati mbi Neutralitetin e Përhershëm dhe Garancitë e Sigurisë për Ukrainën", emëron Mbretërinë e Bashkuar, Kinën, Rusinë, Shtetet e Bashkuara dhe Francën si "garantues të sigurisë së Ukrainës si një shtet i përhershëm neutral".
Çështja e Krimesë - Ishte deri tani përpjekja e vetme e njohur e zyrtarëve ukrainas dhe rusë për t'u përfshirë në bisedime të drejtpërdrejta të paqes.
Ndër pikat kyçe të marrëveshjes, të përcaktuara kryesisht gjatë negociatave në Stamboll në mars të atij viti, Ukraina ishte që të bëhej një shtet i përhershëm neutral dhe të mos bashkohej me blloqe ushtarake si NATO.
Dosjet ishin zbuluar nga gazeta “Wall Street Journal”, e cila, marsin e kaluar, publikoi një draft të tyre. Dokumentet janë siguruar nga burime ukrainase, ruse dhe evropiane dhe janë konfirmuar si autentike nga pjesëmarrësit në bisedime dhe persona të tjerë të afërt me ta.
Disa aspekte të këtyre dokumenteve janë shfaqur, por shumica e materialit nuk është bërë e ditur më parë. Krimea do të mbetej e Rusisë, por pa njohjen e Kievit, i cili do të detyrohej të mos kishte armë të huaja dhe të zvogëlonte Forcat e Armatosura të saj, të cilat duhej të zbrisnin në 85 mijë njerëz personel, 342 tanke dhe 519 artileri.
Gjuha ruse do të përdorej në mënyrë të barabartë me gjuhën ukrainase, ndërsa për fatin e Donbasit do të diskutohej më vonë.
Klauzola ruse e papranuar nga Kievi - Tani “New York Times” zbulon se një nga pikat që ndoshta ka kontribuar në rënien e një marrëveshjeje, është i ashtuquajturi Neni 5: në rast të një sulmi tjetër të armatosur kundër Ukrainës, "shtetet garantuese", që nënshkruan traktatin - Britania e Madhe, Kina, Rusia, Shtetet e Bashkuara dhe Franca - do të ndërhynin drejtpërdrejt në mbrojtjen e Ukrainës.
Por Moska donte të përfshinte një klauzolë, sipas së cilës "të gjitha shtetet garantuese, përfshirë Rusinë", do të duhej të miratonin ndërhyrjen nëse Ukraina sulmohej. Me pak fjalë, një lloj e drejte e vetos për Moskën, e cila në fakt mund ta pushtojë sërish territorin ukrainas.
Klauzola, e konsideruar absurde, nxiti gjërat: me këtë ndryshim, një nga negociatorët ukrainas tha, "ne nuk kishim asnjë interes për të vazhduar bisedimet".
Negociatat sot - Bisedimet dështuan, pasi të dyja palët u ngulitën në fushën e betejës, por jo përpara se negociatorët të prodhonin disa drafte të një traktati që supozohej të siguronte sigurinë e ardhshme të Ukrainës, duke përmbushur disa nga kërkesat e presidentit Vladimir Putin.
Sot, edhe me qindra mijëra të vdekur dhe të plagosur, Moska dhe Kievi duken më larg paqes se në çdo kohë që nga pushtimi në shkallë të gjerë.
Ditët e fundit, Putin tha se Rusia do të pranonte një armëpushim vetëm nëse Ukraina do të lëshonte katër rajone që Kremlini i ka shpallur pjesë të Rusisë dhe do të braktiste aspiratat e saj në NATO. Kjo është në thelb një thirrje për kapitullim, të cilën qeveria ukrainase e denoncoi menjëherë.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
