Çmimet e naftës u rritën gjatë të mërkurës pas sulmit iranian në Izrael. Frika se Lindja e Mesme po futet në një luftë rajonale të plotë dhe mund të shkurtojë furnizimin me energji në të gjithë botën, ka luhatur tregjet.
Nafta e papërpunuar Brent u rrit me 2.2% dhe shitet në 75.14 dollarë/fuçi. Nafta e Teksasit u rrit me 2.4% në 71.52 dollarë/fuçi.
Tregtarët dhe analistët kanë njoftuar për mundësinë e ndalimit të eksporteve të energjisë nëse dhuna në Lindjen e Mesme shtrihet edhe më gjerë. Rajoni është përgjegjës për 1/3 e sasish së naftës në botë.
"Irani qëndron në rajonin më strategjik të energjisë në botë, objektet e prodhimit të naftës dhe gazit dhe pikat e mbytjes së tranzitit," tha Bob McNally, themeluesi i Rapidan Energy Group dhe një ish-këshilltar i presidentit George Ë Bush. “Pra, kur Irani përfshihet në një luftë me fqinjët e tij, ju duhet të vlerësoni një rrezik përçarjeje gjeopolitike, veçanërisht kur bëhet fjalë për Izraelin,” shtoi ai. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu u zotua se do të hakmerret kundër Iranit pasi Republika Islamike gjuajti një sërë raketash balistike në Izrael të martën.
Irani, një anëtar i OPEC-ut që eksporton rreth 1.7 milionë fuçi naftë në ditë, të martën paralajmëroi Izraelin për më shumë sulme "shkatërruese" nëse i përgjigjet breshërisë së raketave.
Helima Croft, një analiste në RBC Capital Markets dhe një ish-analiste e CIA-s, tha se tregtarët e naftës duhet të vlerësonin nëse Izraeli do të hakmerrej duke synuar drejtpërdrejt asetet kritike ushtarake dhe ekonomike iraniane, përfshirë infrastrukturën energjetike. “Në prill, izraelitët zgjodhën një përgjigje të heshtur ndaj sulmeve iraniane me raketa dhe dron. E megjithatë në dy javët e fundit (qeveria Netanyahu) ka demonstruar një tolerancë gjithnjë e më të lartë të rrezikut për veprimet përshkallëzuese për të arritur objektivat e tyre strategjikë.
Përveç rëndësisë që ka si një eksportues botëror i naftës, Irani është në kufi me Ngushticën e Hormuzit, ku kalon nafta dhe gazi që prodhohet nga Arabia Saudite, Katari, Kuvajti dhe Emiratet.
Sulmet ndaj Iranit erdhën pasi forcat izraelite u futën në Liban pas disa ditësh bombardim, përfshirë dhe një sulm masiv raketsh që la të vdekur liderin e Hezbollahut.
Çmimet e naftës janë nën nivelin 92 dollarë për fuçi, sa ishte kur ndodhi sulmi i Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor të vitit të kaluar, shkak për gati 12 muaj konflikt. Më herët të martën, SHBA tha se po bënte përgatitje për të mbrojtur Izraelin. Uashingtoni ka urdhëruar tashmë më shumë trupa në rajon në një përpjekje për të penguar përshkallëzimin e mëtejshëm.
SHBA ka goditur gjithashtu objektiva në Jemen, Irak dhe Siri gjatë muajve të fundit.
"Ky përshkallëzim i ri është serioz dhe justifikon kërcimin e naftës," tha Bill Farren-Price, një vëzhgues veteran i tregut të naftës dhe studiues i lartë në Institutin e Oksfordit për Studimet e Energjisë.
“Por ne kemi qenë këtu më parë – konflikti duhet të tregojë shenja të përhapjes në Gjirin Persik nëse dëshiron të ndezë një rritje më të gjerë dhe të qëndrueshme të çmimit të naftës. Për momentin nuk ka.”/FinancialTimes
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
