Tre vite pas zbulimit dhe përhapjes së Covid-19 në botë, vijojnë studimet, ku më së fundi kërkimet shkencore janë fokusuar tek arsyet e zgjatjes së Covid, sindromës misterioze dhe dobësuese, efektet e së cilës vazhdojnë edhe pas infeksionit të parë Covid-19.
Për miliona njerëz që janë prekur prej tij, situata ka mbetur pothuajse e pandryshuar. Brenda komunitetit shkencor, sot më në fund po formohet një konsensus mbi atë se sa i gjatë është Covid. Më shumë se një sëmundje e vetme, ka të ngjarë të jetë një koleksion sëmundjesh, dhe kjo do të thotë se me sa duket nuk kërkon një trajtim të vetëm.
Shkaku që shkakton sindromën, ndryshon nga personi në person. Sipas një teorie, Covidi i gjatë tek një person mund të shkaktohet nga ‘revolta’ e sistemit imunitar, i cili fillon të sulmojë trupin (një fenomen i quajtur autoimunitet). Ose ndoshta fragmente të virusit kanë mbetur në trup shumë kohë pas infeksionit fillestar, duke bërë që sistemi imunitar të bie vetë. Një tezë tjetër është se Covid-19 shkakton dëmtime të qëndrueshme në organe ose inde të caktuara. Ose, është e mundur që infektimi të zgjojë viruse “të fjetur” që trupi ka hasur në të kaluarën, si virusi Epstein-Barr, i cili shkakton mononukleozën.
“Megjithatë, ky grup simptomash e bën shumë më të komplikuar hartimin e provave klinike. Jo të gjithë njerëzit përjetojnë të gjitha simptomat, të cilat gjithashtu mund të ndryshojnë në ashpërsi dhe kohëzgjatje. Nuk ka gjithashtu një konsensus për përkufizimin e Covid-it të gjatë”, thotë Steven Deeks, mjek dhe specialist i sëmundjeve infektive në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko.
“Nuk ka biomarker magjik, nuk ka rreze X, nuk ka asnjë provë”.
Për këtë arsye, është e vështirë të kuptosh se cilat subjekte duhet të përfshihen në një provë klinike. Për momentin, diagnozat funksionojnë me përjashtim, pra duke vërtetuar se simptomat nuk mund të shpjegohen me ndonjë shkak tjetër.
Hulumtime të tjera në vazhdim fokusohen në mekanizmat alternativë. Disa studiues po studiojnë ‘naltrexone’ me dozë të ulët, një ilaç që përdoret normalisht për varësinë ndaj opioideve, i cili gjithashtu mund të jetë efektiv kundër Covid-it të gjatë duke penguar inflamacionin në trupin e pacientëve. Në Mbretërinë e Bashkuar, një studim i quajtur Stimulate-Icp po eksploron përdorimin e një antikoagulanti të quajtur rivaroxaban për të trajtuar mikro-mpiksjet në gjak, të cilat disa thonë se shkaktojnë një kohë të gjatë Covid duke bllokuar furnizimin me oksigjen në indet e trupit.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
