Gazeta Si - Kamala Harris do të fitojë. Historiani Allan Lichtman, i konsideruar si “Nostradamusi i zgjedhjeve amerikane”, është i sigurt për këtë.
Që nga viti 1984 ai ka gjetur rezultatin e të gjitha zgjedhjeve presidenciale, përveç një, atyre në vitin 2000, kur gaboi në fitoren e Al Gore: kandidati demokrat fitoi votën popullore, por George W. Bush u bë president falë 537 votave në Florida dhe ndërhyrjes së Gjykatën e Lartë.
Në vitin 2016, megjithatë, ai ishte ndër të paktët që parashikoi se Donald Trump do të fitonte zgjedhjet, më pas mori një letër falënderimi nga presidenti i zgjedhur.
“Ajo telefonatë nuk më bëri shumë të njohur në Uashington, ku jap mësim në Universitetin Amerikan: më shkaktoi shumë probleme, por kurrë si vala e urrejtjes dhe dhunës verbale që mora këtë vit, tregues i klimës toksike që Trump ka krijuar në Amerikë", thotë Lichtman, 77 vjeç.
Ai i bazon parashikimet e tij në një sistem prej trembëdhjetë pyetjesh të vërteta/të gabuara të zhvilluara në vitin 1981 së bashku me shkencëtarin rus Vladimir Keilis-Borok, një nga ekspertët kryesorë në botë në parashikimin e tërmeteve.
Së bashku ata analizuan çdo zgjedhje nga viti 1860 deri në 1980 në terma gjeofizikë: ka stabilitet nëse Partia Demokratike mban presidencën, por do të ndodhte një tërmet nëse humbet pushtetin.
“13 pyetjet për Shtëpinë e Bardhë kanë përgjigje objektive: nëse të paktën 6 janë false, ndodh një tërmet”, shpjegon ai.
“Kundër partisë në Shtëpinë e Bardhë, demokratëve dhe kandidatit të tyre Harris, këtë vit unë numëroj vetëm katër përgjigje të rreme: ata humbën mandatet në zgjedhjet afatmesme; presidenti aktual nuk kandidon; kandidati nuk ka karizmën e figurave epokale, si Franklin Delano Roosevelt apo Ronald Reagan; administrata ka pësuar dështime ushtarake ose të politikës së jashtme, duke qenë se Lindja e Mesme është një fatkeqësi, një katastrofë humanitare dhe Amerika është thellësisht e përfshirë në atë që ndodh atje. Mungojnë dy që të mund të caktojnë fitoren e Trumpit”.
Në modelin e profesorit Lichtman, Harris është pothuajse e parëndësishme – në fakt, ajo kushton një pikë në karizëm – por tërheqja e Bidenit rrezikoi të kthehej në një katastrofë.
“Kam qenë shumë kritik ndaj operacionit të demokratëve, ata e demoluan hapur dhe brutalisht presidentin e tyre, - thotë ai. - Unë kam studiuar politikën amerikane që nga fillimi dhe nuk kisha parë kurrë diçka të tillë. Mendova se do të ishte një katastrofë, sepse duke e shtyrë atë të tërhiqej, ata do të humbnin çelësin e presidentit aktual dhe çelësin e zgjedhjeve paraprake të kontestuara. Që nga viti 1900, asnjë parti në detyrë nuk ka mbetur në Shtëpinë e Bardhë dhe i ka humbur të dyja. Në një farë mënyre, – vazhdon ai, – ata arritën ta shmangnin: u bashkuan pas Harris dhe kjo e lejoi atë të humbiste vetëm një çelës”.
Ndryshe nga viti 2016 – të cilin ai ende e konsideron “thirrjen e tij më të vështirë” dhe i shkaktoi shumë ankth, përveç ofendimeve – Lichtman këtë herë nuk ka asnjë dyshim.
“Surpriza e tetorit është një nga mitet e mëdha të analizës politike amerikane, - thotë ai. - Unë gjithmonë e kam bërë parashikimin tim më parë dhe kurrë nuk e kam ndryshuar atë bazuar në ngjarjet e fushatës elektorale. Nuk kam gabuar kurrë, as në vitin 2016 kur doli audioja e Access Hollyëood, në të cilën Trump mburrej se kishte sulmuar seksualisht gratë dhe të gjithë e dhanë për të ‘vdekur’”.
Megjithatë, kandidati republikan humbet edhe një “pikë karizmi”, si kundërshtarja e tij. “Është një çelës shumë specifik, në librin tim shpenzoj 30 faqe duke e shpjeguar. Për të fituar duhet të jesh nga ata kandidatët me ndikim dypartiak, nuk mjafton të jesh showman”, shprehet historiani.
“Trump flet për një bazë shumë të ngushtë, ai nuk është një kandidat që frymëzon votuesit e të dyja partive: midis katër kandidatëve për në Shtëpinë e Bardhë, kishte një normë mesatare miratimi prej 41%. Ai ka marrë gjithsej 10 milionë vota më pak se kundërshtarët e tij. Kjo nuk është ajo që duhet për të marrë këtë çelës. Roosevelt dhe Reagan fituan gjashtë zgjedhje".
Pyetjet, shpjegon Lichtman, u zhvilluan në mënyrë empirike duke studiuar 160 vjet të politikës amerikane, që nga ditët e kalit dhe karrocave dhe ata kanë një sekret: "Mënyra se si qeveriset ka rëndësi, jo se si bëhet fushatë. Nuk janë si sondazhet, por matin partinë në Shtëpinë e Bardhë”, thotë ai.
“Parashikimi im nuk bazohet te Harris, por te veprimet e administratës demokrate. Dhe në fund, Harris mund ta ketë ndihmuar partinë duke eliminuar rrezikun e një pale të tretë: e urrej ta them, duke qenë vetë një i tillë, por votuesit nuk u detyruan të zgjidhnin mes dy të bardhëve të vjetër. 'Çelësat', – përfundon profesori Lichtman, – parashikojnë fitoren e presidentes së parë femër, por edhe me origjinë afrikane dhe aziatike, duke treguar drejtimin që ka marrë Amerika. Ne po bëhemi me shpejtësi një vend, shumica e të cilit përbëhet nga pakica, meshkuj të bardhë dhe të moshuar, njerëz si unë tani janë në rënie”.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.