Nga Andrew Roth- Si mund të krijosh një manifest politik të jashtëm për një president amerikan që udhëheq nga instinkti?
Drafti fillestar i ra në dorë Michael Anton, një ithtar i zjarrtë i Maga-s, të cilin zyrtarët e kanë quajtur autorin kryesor pas strategjisë së re radikale të sigurisë kombëtare (NSS) të SHBA-së.
Dokumenti tronditi aleatët e SHBA-së, duke paralajmëruar se imigracioni në Europë do të shkaktonte “shkatërrim civilizimi”, duke ringjallur doktrinën Monroe në hemisferën perëndimore, dhe duke zvogëluar përgjegjësinë e SHBA-së për konkurrencën e fuqive të mëdha me Kinën dhe Rusinë.
Anton, ish-drejtori i planifikimit të politikave në Departamentin e Shtetit, kishte tërhequr më parë vëmendje të gjerë në vitin 2016, kur e krahasoi zgjedhjen që po afrohej me një aeroplan të rrëmbyer, ku konservatorët duhet të trondisin rrënjësisht politikën amerikane dhe të refuzojnë qëndrimet pro-imigracionit që ishin “shenjë e një partie, një shoqërie, një vendi, një populli, një civilizimi që dëshiron të vdesë”.
Nuk është çudi, pra, që NSS-ja e fundit, zakonisht një dokument i ngarkuar me gjuhë burokratike të kujdesshme, ra si një bombë. Disa nga rekomandimet ishin kaq radikale saqë shkaktuan që liderët europianë të thoshin se euroskepticizmi i SHBA-së tani ishte bërë “doktrinë zyrtare”.
“Mendoj se është e qartë që Maga po përpiqet të jetë një lëvizje revolucionare,” tha Max Bergmann, drejtori i programit Europë, Rusi dhe Euroazi në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare. “Po përpiqet të shkundë rrënjësisht politikën e jashtme amerikane pasluftës dhe të ndryshojë drejtimin e vendit.”
Mendimi sfidon dekada ortodoksi politike të dy partive që shihnin institucionet europiane, përfshirë NATO-n dhe Bashkimin Europian, si aleatë në konkurrencën e fuqive të mëdha me vende autoritare si Rusia dhe Kina. Dokumenti i ri sheh kërcënimin më të madh te imigracioni – dhe sugjeron që SHBA duhet të afrohet me aleatë jo-liberalë në Europë.
“Kjo është pak si një divorc,” tha Bergmann. “Ata nuk duan që martesa të përfundojë. Po kërkojnë shenja që Shtetet e Bashkuara janë ende të interesuara për ta … dhe kjo ishte njëfarë konfirmimi që ka përfunduar.”
Tradicionalisht, NSS-ja është rezultat i një procesi të ndërlikuar ndër-agjencial që çon në një “punë prerje-dhe-ngjitjeje”, sipas Daniel Hamilton, ish-zyrtar i Departamentit të Shtetit dhe profesor në Universitetin Johns Hopkins.
“Supozimi im është se Trump nuk e ka lexuar këtë gjë dhe nuk do ta bëjë,” tha John Bolton, ish-këshilltar i sigurisë kombëtare për Trump gjatë mandatit të tij të parë dhe që më pas u bë kritik i presidentit. “Ai nuk lexoi strategjinë kombëtare të sigurisë në mandat të parë, dhe askush nuk i dha rëndësi.”
Por në një intervistë më pas për Politico, Trump përsëriti kritikat e strategjisë ndaj migracionit masiv, duke treguar se edhe nëse nuk ka kohë për një dokument politik, horrori i saj ndaj multikulturalizmit përputhet ngushtë me mendimin e tij.
“Nëse vazhdon kështu … shumë nga ato vende nuk do të jenë më vende të qëndrueshme,” tha Trump. “Politika e tyre e imigracionit është një katastrofë. Ajo që po bëjnë me imigracionin është një katastrofë.”
Strategjitë kombëtare të sigurisë, të bëra publike nga administratat amerikane që nga mesvitet e 1980-ave, shpesh kanë shërbyer si arenë për vizione të ndryshme të politikës së jashtme amerikane, ku zyrtarët rivalë futin gjuhë për të reflektuar interesat e tyre kryesore.
Nën Trump, Shtëpia e Bardhë ka zvogëluar ndjeshëm stafin në aparatet kyçe të sigurisë kombëtare si pjesë e përpjekjes për të thjeshtuar qeverinë dhe për të hequr “shtetin e thellë” të pabindur – përfshirë Këshillin e Sigurisë Kombëtare, forum i cili tradicionalisht koordinon politikën e sigurisë kombëtare të SHBA-së.
Trump vetë thuhet se ka pak interes për politikë.
Edhe pse dokumenti nuk përcakton rekomandime specifike politike, ka shenja se shpirti i tij po zbatohet tashmë në pjesë të administratës së gjerë amerikane.
Ambasadat amerikane në Europë, si dhe Kanada, Australi dhe Zelanda e Re, janë urdhëruar të mbledhin të dhëna mbi krimet e kryera nga emigrantët, dhe zyrtarët e lartë kanë thënë se migracioni masiv është një “kërcënim ekzistencial për qytetërimin perëndimor dhe sigurinë e perëndimit dhe të gjithë botës”.
Diplomatët e lartë amerikanë gjithashtu po japin paralajmërime Europës ndërsa po riformatojnë Bashkimin Europian si një rival kryesor.
Anton la qeverinë në shtator, disa muaj para se dokumenti të publikohej. Diplomatët thanë se ai ishte i frustruar në Departamentin e Shtetit, ku aleatët e tjerë të fuqishëm të sekretarit të shtetit, Marco Rubio, ishin të ngarkuar me marrjen e vendimeve kryesore.
Në qarqet konservatore, disa njerëz kanë paralajmëruar se, edhe pse administrata e Trump mund të mos zbatojë vizionin e përshkruar në NSS, pasardhësit potencialë të Trump, përfshirë Vance, kanë një draft për një politikë të jashtme të ardhshme Maga.
“Lexuar si një plan për pjesën tjetër të presidencës së Trump, NSS mund të tejçmohet,” shkroi Wall Street Journal në një editorial.
“Por kjo nuk do të thotë se mund të injorohet lehtë. NSS përfaqëson pikëpamjen e atyre që shpresojnë të formojnë politikën amerikane shumë kohë pas përfundimit të mandatit të dytë të Trump. Idetë e tyre kanë rëndësi.”
Burimi: The Guardian/Përshtati Gazeta Si
Andrew Roth është korrespondenti i çështjeve globale i gazetës The Guardian, i vendosur në Uashington DC. Ai mbulon Departamentin e Shtetit dhe politikën e jashtme të SHBA-së.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
