Kush do (duhet) të marrë një dozë përforcuese vaksine dhe kur?

Nga Laidon Shapo – Çfarë thotë shkenca apo studimet deri më tani?

Izraeli është i vetmi vend me të dhëna mbi efikasitetin e dozave të treta të vaksinave, pasi ishte i pari vend që filloi administrimin e tyre.

Njerëzit mbi moshën 60 vjeç filluan të marrin dozat e treta përforcuese Pfizer atje në fund të korrikut, me kusht që ata të kishin dozën e tyre të dytë të paktën pesë muaj më parë.

Më 22 gusht, ministria izraelite e shëndetësisë publikoi të dhëna që treguan se një dozë e tretë e Pfizer “përmirësoi ndjeshëm mbrojtjen nga infeksioni dhe sëmundjet serioze” për personat në atë grupmoshë.

U tha se mbrojtja kundër infeksionit 10 ditë pas një doze të tretë ishte katër herë më e lartë se pas dy dozave dhe mbrojtja kundër sëmundjeve të rënda ose shtrimit në spital ishte midis pesë dhe gjashtë herë më e lartë 10 ditë pas dozës së tretë, sipas studimit.

Që nga 9 shtatori, vaksinimet me Pfizer dhe AstraZeneca u miratuan për përdorim si përforcues në Mbretërinë e Bashkuar. Një dozë e tretë do të administrohej të paktën gjashtë muaj pas së dytës, mes shqetësimeve që mbrojtja që u jep të moshuarve zbehet me kalimin e kohës.

Nuk ka ende të dhëna mbi efikasitetin e kombinimit të dy dozave të një vaksine me dozën e tretë të një tjetre.

JCVI (Komiteti i Përbashkët për Vaksinim dhe Imunizim) është duke pritur për rezultatet e gjykimit Cov-Boost, i cili po drejtohet nga Universiteti i Southampton dhe do të testojë përzierjen e Pfizer me dozat AstraZeneca, Moderna, Novavax, Janssen, Valneva dhe Curevac.

Cili është debati rreth dozave të treta?

Shqetësimi kryesor për dozat shtesë midis shkencëtarëve dhe ekspertëve të shëndetit publik është pabarazia e vaksinave apo procesit vaksinues.

Që nga fillimi i pandemisë, ekspertët kanë paralajmëruar se nuk do të përfundojë derisa shumica e popullsisë botërore të vaksinohen.

Të dhënat e OBSH-së tregojnë se 5.5 miliardë doza janë dhënë deri më tani, por 80% kanë qenë në vendet me të ardhura të mesme dhe të larta.

Sipas OBSH –së, ofrimi i dozave përforcuese për një pjesë të madhe të popullsisë kur shumë nuk kanë marrë ende as dozën e parë minon parimin e barazisë kombëtare dhe globale.

“Priorizimi i dozave përforcuese mbi shpejtësinë dhe gjerësinë në mbulimin e dozës fillestare gjithashtu mund të dëmtojë perspektivat për zbutjen globale të pandemisë, me implikime të rënda për mirëqenien shëndetësore, sociale dhe ekonomike të njerëzve në nivel global”.

Po më të prekshmit?

Megjithëse është e pavendosur mbi efikasitetin e përgjithshëm të vaksinave përforcuese, OBSH thotë se çdo shpërndarje e tretë e dozës duhet të jetë “e mbështetur në mënyrë të vendosur në prova dhe e drejtuar për grupet e popullatës në nevojë më të madhe”.

Ajo thotë se përforcuesit mund të merren parasysh nëse studimet tregojnë se mbrojtja nga dy doza po zvogëlohet dhe nëse variantet e reja të COVID janë në gjendje të anashkalojnë vaksinat.

Kjo është veçanërisht e rëndësishme për njerëzit që janë në rrezik më të madh të sëmuren rëndë ose të vdesin nga virusi.

Dame Sarah Gilbert, e cila bashkë-zhvilloi vaksinën Oxford-AstraZeneca, tha këtë muaj se ajo “nuk mendon se ne kemi nevojë për të vaksinuar në mase” pasi “imuniteti po zgjat mirë për shumicën e njerëzve”.

Por ajo tha se “të dobëtit dhe të moshuarit do të marrin përforcues”.

I pyetur në lidhje me pabarazinë e vaksinave, Hans Kluge, drejtor rajonal i OBSH -së për Europën tha se një dozë e tretë e vaksinës nuk është një përforcues luksi duke ia hequr dikujt që është ende duke pritur për dozën e parë.

“Në thelb është një mënyrë për t’i mbajtur njerëzit të sigurt, më të prekshmit.”

Kush konsiderohet më i prekshëm dhe kush do të marrë së pari dozen e 3-të?

Njerëzve të cilët ishin në grupet e para të JCVI një deri në nëntë me përparësi për të marrë dozat e tyre të para dhe të dyta rekomandohet që të marrin dozat e tyre të treta së pari.

Faza 1

Potencialisht nga ky muaj:

Njerëzit që jetojnë në shtëpitë e kujdesit rezidencial për të moshuarit

Të gjithë të rriturit e moshës 70 vjeç e lart

Të rriturit e moshës 16 vjeç e lart të cilët janë klinikisht jashtëzakonisht të sëmurë

Punëtorët e shëndetit dhe kujdesit social në vijën e parë

Faza 2

“Sa më shpejt që të jetë e mundur pas Fazës 1”:

Të gjithë të rriturit e moshës 50 vjeç e lart

Të gjithë të rriturit 16-49 vjeç të cilët janë në rrezik për t’u sëmurë nga gripi apo dhe nga Covid-19

Kontaktet familjare të të rriturve me njerëz që kanë një imunitet të dobët

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.