Lexo me "Si"

Kontributi i Simone De Beauvoir për të drejtat e grave

Është e pashmangshme: nuk mund të flasim për feminizëm pa përfunduar duke folur për Simone De Beauvoir. Filozofja, shkrimtarja, mësuesja dhe eseistja franceze, Simone De Beauvoir është një nga figurat kryesore të lëvizjes feministe, e lindur gjatë një proteste studentore që u zhvillua në maj 1968, edhe pse angazhimi i saj, në lidhje me mbrojtjen e të drejtave të grave, kishte filluar disa vite më parë. Sot, në përvjetorin e lindjes së saj, (më 9 janar 1908), kujtojmë angazhimin e Simone De Beauvoir për të drejtat e grave.

Gjendja e femrës

Në fakt, në vitin 1949, ajo botoi “Seksin e Dytë”, një ese të famshme në të cilën shkrimtarja trajton temën e gruas në tërësi, duke analizuar dhe folur, për herë të parë, për tema që për atë kohë konsideroheshin si tabu të vërteta: si aborti, seksualiteti, prostitucioni dhe amësia. E hapur dhe provokuese, Simone De Beauvoir fokusohet veçanërisht në atë se cili është roli i gruas në shoqëri, një rol që e sheh atë të varur ndaj burrave, inferiore në çdo aspekt.

Synimi i autores ishte t‘u tregonte grave realitetin brutal dhe flagrant të gjendjes së tyre, t’i bënte ato të kuptonin rëndësinë e një shoqërie në të cilën gratë janë të lira të jenë shumë më tepër: jo vetëm nënë dhe grua, por një qenie njerëzore e pajisur me pavarësi dhe liri zgjedhjeje të seksit mashkull. Përkundër faktit se, rreth viteve dyzet dhe pesëdhjetë, ajo njihej gjerësisht si “La Grande Sartreuse”, për shkak të lidhjes së famshme me Jean Paul Sartre, Simone De Beauvoir ishte gjithmonë në gjendje të spikaste dhe të shkëlqente me dritën e saj, aq sa zgjedhjet e saj të jetës dhe pozicionet e saj të qarta e bënë atë të distancohej përfundimisht nga ajo familje borgjeze për të cilën na foli në “Kujtimet e një vajze të respektueshme” (1958).

Gruaja e botës

Ajo me Jean Paul Sartre ishte një bashkim sa intensiv dhe dërrmues, aq edhe i lirë dhe i qëndrueshëm. Një dashuri e lindur nga dashuria për letërsinë dhe ajo dëshirë për t’u vetëpërcaktuar që ka qenë gjithmonë një nga themelet e të menduarit të saj. Një grua e botës, që e ktheu atë botë dhe e bëri të sajën, që nuk kishte rregulla. Siç tha ajo, në fakt, sundimi i saj i vetëm ishte liria. Nga viti 1974, ajo do të kryesonte Lidhjen e të Drejtave të Gruas, një shoqatë që angazhohet për të informuar gratë për të drejtat e tyre. Vitin e ardhshëm, shoqata do të çojë në krijimin e një gjykate ndërkombëtare për krimet kundër grave. Në të njëjtën mënyrë, edhe në ato vite, lindi “Choisir”, një shoqatë në mbrojtje të grave të akuzuara për krimin e abortit (që në Francë, deri në vitet 1920, dënohej me dënim me vdekje).

Ngritja e zërit në favor të grave

Jo vetëm libra dhe beteja, megjithatë: Simone e Beauvoir bëri që zëri i saj të dëgjohej edhe përmes revistave të shumta. Ndër më kryesoret, “Les Temps Modernes dhe J’accuse”, ku foli përkatësisht për praninë e seksizmit në fushën politike dhe gazetareske dhe për të drejtat e grave beqare. Gjithmonë në fushën e martesës, filozofja franceze zhvilloi një nga betejat më të vështira dhe më të rëndësishme në historinë e feminizmit, atë që lidhet me divorcin, i cili gjithashtu u gjykua si vepër penale, një krim veçanërisht i mjerueshëm nëse kryhej nga një grua, aq shumë, saqë konsiderohej si një braktisje reale e çatisë martesore.

Dhe pikërisht për të gjitha këto arsye dhe për shumë të tjera, Simone De Beauvoir ka hyrë në histori. Ajo ka qenë në gjendje të ngrejë zërin në favor të grave. Ka pasur guximin të dëgjojë dhe theksojë çështje që janë të pakëndshme dhe të padëshiruara për shumicën. Dhe, së fundi, sepse, nëse gratë kanë mundësi të shprehen më lirshëm, ia kanë borxh pak asaj.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë