Që nga dita pas sulmit të Hamasit në Izrael, Forcat e Mbrojtjes së Izraelit urdhëruan mbylljen e kinemave, ndërprerjen e të gjitha prodhimeve filmike dhe televizive dhe përfundimin e hershëm të Festivalit të Filmit në Haifa, për të lejuar riorganizimin e sektorit audioviziv për të mbështetur operacionet ushtarake dhe mbulimin e informacionit të luftës.
Ajo që ndodhi në Izrael është një version më i gjerë dhe më i organizuar i një fenomeni që ishte vërejtur tashmë një vit e gjysmë më parë në Ukrainë, menjëherë pas pushtimit rus. Përveç mobilizimit të atyre që përkufizohen si industri të rënda, të përkushtuara për nxjerrjen dhe transformimin e lëndëve të para, punonjësit e kinemasë dhe televizionit u përfshinë gjithashtu në operacione të ndryshme të lidhura me konfliktin, të shfrytëzuar për aftësinë e tyre për të zgjidhur problemet në afate të shkurtra, për t’u përshtatur me ndryshimet e papritura dhe për të lëvizur nëpër territor, si dhe për aftësitë e tyre teknike dhe disponueshmërinë e pajisjeve.
Presidenti i Shoqatës së Producentëve Izraelitë (IPAC), Adar Shafran, konfirmoi për Screen International më 10 tetor se “e gjithë industria është ndalur dhe se të gjithë ata që janë pjesë e saj në mënyra të ndryshme po mendonin ose për mbijetesën personale ose rreth mbështetjes për operacionet ushtarake. Pjesa më e madhe e këtij riorganizimi ka të bëjë me prodhimin e videove. Kjo përfshin, për shembull, prodhimin e filmave me familjet e personave të zhdukur, që do të publikohen në internet për të ndihmuar apelet për lirimin e tyre ose rikuperimin e eshtrave të tyre, por edhe dokumentimin e asaj që ndodh në terren dhe punën për rrjetet televizive të huaja dhe kombëtare, të cilat në masë të madhe janë rikthyer në kanale lajmesh, duke pezulluar programe që nuk kanë të bëjnë me informacionin.
Në ditët pas sulmit të Hamasit, regjisorët, aktorët, producentët dhe të gjithë ata që punojnë në një ekip dhe që nuk janë rezervistë të ushtrisë u angazhuan në këtë lloj operacioni. Ka rreth 2,000 njerëz në total, sipas Shafran.
Industria e kinemasë dhe televizionit në fakt karakterizohet nga aftësia për të organizuar logjistikën, si dhe nga një reaktivitet dhe shpejtësi, të cilën shumë fusha të tjera nuk e kanë, dhe kjo për shkak të strukturës shumë hierarkike të grupeve dhe kushteve në të cilat zakonisht gjenden duke punuar.
Producenti Dganit Barash shpjegoi se në sektorin audioviziv “jemi mësuar me këto ritme, pra t’i bëjmë gjërat tani, jo duke filluar nesër. Koha nuk është kurrë një kufi për ne”. Megjithatë, ai pranoi se lloji i përpjekjes së kërkuar në këtë rast ishte më i lartë se edhe prodhimet më kërkuese të zakonshme. Ata që më parë organizonin dhe shpërndanin vaktet në grupe u vunë për të gatuar dhe renditur ushqimin për trupat, për shembull. Njohuritë e thella që kanë ekuipazhet për territorin dhe mënyrën e arritjes së shpejtë në vendet më të largëta i bën ato veçanërisht të përshtatshme për dërgimin e furnizimeve ose për transportin e njerëzve.
Në këto operacione u përfshinë edhe talente të njohur, me detyra të ndryshme, sidomos ata që kishin ardhur të punonin në filma apo seriale luftarake dhe spiunazhi pikërisht sepse kishin pasur karrierë brenda grupeve ushtarake. Ky është rasti, për shembull, i Rotem Shamir, regjisor i “Fauda”, një serial ndërkombëtar jashtëzakonisht i suksesshëm që tregon për oficerët e inteligjencës izraelite që depërtojnë në Rripin e Gazës dhe paraqet shumë aktorë me një të kaluar të fortë ushtarake. Ose aktorë si Tsahi Halevi (i specializuar në role spiune si ato që luan në Fauda, Mossad ose Line in the Sand), këngëtari-aktori Idan Amedi (edhe me një pjesë në Fauda) dhe Lior Raz (një nga më figura të rëndësishme nga Fauda), rekrutuan vullnetarë dhe u nisën për në jug të vendit.
Ishte një mobilizim masiv, por edhe i përkohshëm: industria audiovizive në fakt nuk mund të qëndrojë e palëvizshme për një kohë të gjatë. Në Izrael sektori ka disa vite që po rritet dhe ka arritur sukses të konsiderueshëm. Në vitet e përhapjes globale të përmbajtjes televizive, pra duke filluar nga mesi i viteve 2000, sektori ka arritur një qendër dhe fuqi që nuk e kishte më parë. Fillimisht u bë një grup temash dhe rrëfimesh për t’u blerë dhe ribërë në vende të ndryshme, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara, më pas filloi të eksportonte edhe prodhimet e saj.
Sukseset si Homeland, In Treatment, Hostages, Alegiance, Euphoria dhe Your Honor vijnë nga serialet televizive izraelite. Nga ana tjetër, Fauda (shpërndarë në mbarë botën nga Netflix), Tehran (shpërndarë në mbarë botën nga Apple TV+) dhe Shtisel janë seriale izraelite të cilat në versionin e tyre origjinal kanë gjetur sukses të mirë edhe jashtë vendit.
Rikonvertimi i industrisë audiovizive për të mbështetur konfliktin (të paktën në ditët e para) kishte qenë tashmë një karakteristikë e luftës në Ukrainë.
Në prill 2022, pra rreth dy muaj pas fillimit të pushtimit rus, gazetari Robbie Fraser kishte treguar se si skenografët që kishin punuar në videoklipet ishin bërë shoferë, si rrobaqepësit dhe kostumografët qepnin uniformat dhe si një grup e inxhinierëve të zërit, falë aftësive të tyre të veçanta inxhinierike, ishin bërë ekspertë në eksplozivët.
Lufta ka shtyrë edhe shumë festivale filmi. Edicioni i dhjetë i festivalit Ditët e Kinemasë së Palestinës, i planifikuar fillimisht për 24 tetor deri më 1 nëntor, është shtyrë për një datë të mëvonshme.
Tani, më shumë se dy javë pas sulmit të Hamasit më 7 tetor, prodhimi i parë audiovizual izraelit është lejuar të fillojë sërish xhirimet. Megjithatë, që kjo të ndodhë, është e nevojshme të imagjinohet dhe të vihet në zbatim një plan pune që respekton protokollet e vendosura nga ushtria izraelite, sipas të cilave grumbullimi i më shumë se 50 personave brenda dhe më shumë se 30 jashtë është i ndaluar. Si rregull, një ekuipazh tenton të përfshijë një numër më të madh njerëzish. Për më tepër, përpunimi duhet të bëhet jo më shumë se një minutë nga një strehë që i mbron ata në rast bombardimi.
Në të njëjtën kohë, disa kinema gjithashtu janë rihapur, veçanërisht kinematë e qarkut British Cinema City në qytetet e Jerusalemit, Netanya dhe Hadera, dhe të tjera të qarkut Planet (por në orë të kufizuara, deri në orën 21:00).
Themeluesi dhe pronari i Cinema City Moshe Edery tha: “Jam optimist, besoj se do t’i kthehemi prodhimit dhe shpërndarjes së filmave si zakonisht. Ne duhet të lëvizim me kujdes, sepse do të duhet pak kohë që publiku izraelit të shërohet nga kjo tragjedi, por ne jemi elastik dhe do ta kalojmë atë”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.