Gazeta Si – Një ditë pas rrëzimit të avionit në Korenë e Jugut (179 të vdekur, 2 të plagosur), ekspertët vazhdojnë të pyesin se çfarë mund të ketë shkaktuar sekuencën e ngjarjeve që çuan në aksident “Boeing 737-800” (dhe të mos ngatërrohet me “737 Max”), i cili u shndërrua në një “top zjarri” sapo ul në pistë.
Ka disa aspekte për t’u sqaruar, të analizuara më poshtë. Ndërkohë, autoritetet koreano-jugore kanë njoftuar një inspektim të plotë të të gjithë “Boeing”-ëve, për të kuptuar nëse ka probleme strukturore.
Cilat janë dyshimet për aksidentin në Korenë e Jugut?
Ekspertët pyesin veten pse avioni po shkonte kaq shpejt në tokë (të paktën 350 kilometra në orë), pse pilotët nuk ishin në gjendje të ulnin pajisjen e uljes, pse motorët kishin kaq shumë shtytje, pse pjesa lëvizëse e krahëve nuk ishte në pozicionin për ulje dhe pse avioni preku asfaltin shumë përpara, duke lënë qindra metra më pak hapësirë për të ndaluar.
A e deklaroi avioni kodin “mayday” para rrëzimit, çfarë ndodhi?
Ky është një nga aspektet për t’u sqaruar. Nuk dihet në detaje se çfarë ndodhi në pesë minutat e fundit të fluturimit dhe dihet – sipas një rikonstruksioni nga autoritetet lokale – që avioni shtyu uljen e parë, por ajo që ndodhi më pas, nuk dihet aktualisht. Ka prova, falë dy videove në tokë, se çfarë ndodh me avionin kur prek pistën dhe në sekondat në vijim.
“Mayday” është sinjali ndërkombëtar i fatkeqësive ajrore dhe detare. Ky kod përdoret nga pilotët dhe kapitenët e anijes për të sinjalizuar një situatë që është e rrezikshme për jetën e tyre dhe të pasagjerëve.
Por në disa vende, zjarrfikësit, policët dhe disa organizata të transportit e përdorin atë gjithashtu. Kodi përsëritet gjithmonë 3 herë radhazi.
Pse ekspertët kritikojnë edhe menaxhimin e situatës në terren?
Sepse ata nuk mund ta kuptojnë pse zjarrfikësit nuk ishin tashmë të pranishëm në vendngjarje dhe, mbi të gjitha, pse ata nuk e mbushën pistën me shkumë zjarrfikëse, e cila mund të kishte ndihmuar në frenimin e efekteve të uljes emergjente.
A do të ndihmojnë “kutitë e zeza” për të kuptuar shkaqet?
Po në veçanti “Regjistruesi i të dhënave të fluturimit”, i cili regjistron mijëra parametra të fluturimit. Pajisja tjetër, “Regjistruesi i zërit në kabinë”, do të përdoret për të pasur dialogjet e pilotëve dhe për të kuptuar se si ata morën vendime të caktuara dhe nëse kishte elementë të tjerë “njerëzorë” që kontribuan në këtë rezultat katastrofik.
A është goditja me zogjtë shkaku kryesor i tragjedisë?
Jo realisht, sipas vlerësimeve të fundit të ekspertëve. Megjithatë, “goditja e shpendëve” mund të ketë qenë një shkas ose kontribues i katastrofës.
Një përplasje avioni nuk duhet parë kurrë si i shkaktuar nga një element, por përkundrazi duhet analizuar si një zinxhir ngjarjesh.
A mund të shkaktojnë goditjet e shpendëve aksidente fatale si ai në Kore?
Sipas statistikave të dhëna nga Enac, Autoriteti Kombëtar i Aviacionit Civil, ndikimi me zogj (sidomos) dhe lloje të tjera kafshësh, ka shkaktuar vdekjen e 804 personave dhe shkatërrimin e 739 avionëve.
Me kalimin e viteve, avionët e rinj kanë ulur ndjeshëm vdekshmërinë. Dita e djeshme duket të jetë një ngjarje ekstreme.
Çfarë bëhet kundër “goditjes nga shpendët” në ajër?
Pilotët në fluturim mund të bëjnë shumë pak kundër tufës së zogjve, veçanërisht nëse përplasja ndodh gjatë ngritjes ose uljes, pasi ata kanë një rrugë “të detyrueshme” nëse nuk ndërpresin manovrën.
Por shumë është bërë në tokë. Ndër veprimet kryesore, aeroportet përdorin sirena me tone të dyfishta ose parandalues zëri ose përdorin armë bosh.
Pas tragjedive të fundit, a është ende i sigurt fluturimi?
Udhëtimi me avion ka shkallën më të ulët të vdekshmërisë duke marrë parasysh të gjitha mënyrat e transportit.
Edhe pse viti 2024 do të jetë më i keq se viti 2023 (një periudhë rekord përsa i përket sigurisë në lartësi), deri më sot ka pasur tre aksidente fatale nga 38.2 milionë fluturime të kryera këtë vit.
Duhet nënvizuar gjithashtu se aksidenti i “Azerbaijan Airlines” nuk ishte për shkak të faktorëve të lidhur me aviacionin, por nga elementë të jashtëm: në atë rast, “Embraer E190” u godit nga copa të një rakete që shpërtheu aty pranë.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
