Pavarësisht krizës së shkaktuar nga COVID-19, tregu i bakrit vlerësohet sit reg në rritje.
Kina ka lëshuar në fundnëntor një kontratë të re të së ardhmes (future) për bakrin që është e hapur për tregtarët e huaj, në një nxitje për të rritur adaptimin e monedhës juan dhe për të zbehur fuqinë e çmimit të standardit Benchmark të sektorit të vendosur në Londër.
Shtimi i bakrit, metali bazë më i tregtuar në botë, me një trend në rritje të ardhurave ndërkombëtare , do të rrisë pozicionin e Kinës për komunitetin tregtar global, thonë analistët, edhe nëse kufijtë e konvertueshmërisë së juanit mbeten një pengesë për adoptim më të gjerë të kësaj monedhe.
Produkte të tilla të emërtuara në juan shërbejnë për dy qëllime strategjike: ato u japin pjesëmarrësve të tregut global një arsye tjetër për të përdorur juan duke rritur gjithashtu fuqinë e çmimeve të Kinës në tregjet kryesore të mallrave.
“Nuk ka asnjë arsye pse Kina, duke qenë një konsumator kaq i madh, nuk duhet të jetë prodhuesi i çmimeve … dhe jo marrësi i çmimeve,” thotë John Broëning, drejtori menaxhues i Bands Financial, një ndërmjetësim ndërkombëtar për shkëmbimet e mallrave kineze.
Kontrata e bakrit ka nisur tashmë tregtinë në Shkëmbimin Ndërkombëtar të Energjisë në Shanghai (INE).
Frederic Neumann, bashkëpërgjegjës i kërkimit ekonomik aziatik pranë HSBC, tha se dy kërkesa kyçe për investitorët ndërkombëtarë për të përdorur juan më gjerësisht po marrin kuptim.
E para është “disponueshmëria e tregjeve të thella dhe likuide për produktet financiare”, ndërsa e dyta është shkëmbimi i juan, mbi të cilin autoritetet kineze kanë ndërmarrë “hapa të tjerë të rëndësishëm gjatë vitit të kaluar për të lehtësuar transaksionet”, shtoi Neumann.
“Investitorët e huaj injorojnë mundësitë e tregtisë on shore për ta merrezik,” tha ai në një email.
Një tregtar me bazë në Singapor, i cili po shikon nga afër kontratën e INE, tha se linja e Kinës për të ardhmen e mallrave të emërtuara në juan po fillonte ta bënte atë një vend të frikshëm tregtimi.
“Tani kemi kontrata ari, argjendi, vaji dhe bakri në juan. Kjo duhet të trembë dollarin, ”tha tregtari, i cili nuk pranoi të identifikohej.
Lançimi që Kina i bëri kontratave të saj të së ardhmes të naftës bruto në 2018 kishte për qëllim të rriste ndikimin mbi çmimet e mallrave dhe të promovonte monedhën kombëatre juan, ndërkombëtarizimi i të cilës është një objektiv i gjatë i politikës së saj.
Ndërsa vëllimet e tregtisë për atë kontratë kanë qenë mbresëlënëse, sidomos këtë vit, në vetëm një të gjashtën e nivelit të naftës së papërpunuar të markës Brent, të shprehur në dollar, ato nuk janë aspak mbizotëruese në tregun global.
Pesha e Kinës në tregun global të bakrit, megjithatë, është shumë më e madhe, duke llogaritur rreth gjysmën e përdorimit të botës.
Shfaqja e vendit si ekonomia e dytë më e madhe në botë ka krijuar një oreks të pangopur për metalin e kuq, i cili përdoret në gjithçka, nga energjia në ndërtim.
Importet në rritje këtë vit kanë rritur çmimet në London Metal Exchange me eksperiencë 143-vjeçar dhe Shanghai Futures Exchange, bursa mëmë e INE, ku negociohen kontratat e bakrit.
Një ekzekutiv në një furnizues kryesor të bakrit në Kinë pret që “sa më shpejt, kontratat (e bakrit) do të jenë në juan dhe me çmimin e INE”.
Pengesat në rritje
Sidoqoftë, edhe parashikimet më absurde për tregtinë ndërkombëtare të mallrave me çmim juani nuk presin që ajo të marrë hov për të paktën pesë vjet të tjera.
Broëning i Bands Financial, i cili e sheh çmimin e bakrit INE përfundimisht duke u bërë një pikë referimi rajonal, tha se rregullat e rrepta të transmetimit të monedhës të miratuara pas shkrirjes së tregut të Kinës në 2015 duhet të anulohen, duke i bërë më komplekse flukset valutore të shkëmbyeshme.
Kontrata e bakrit INE zgjidhet në juan, por investitorët që përdorin një ndërmjetës jashtë shtetit do të jenë në gjendje të përdorin dollarë për marzhin fillestar, investitorët e kolateralit duhet të ndalen për të rënë dakord për kontratat e së ardhmes, edhe nëse me një ndryshim prej 5%..
Analistët thonë se Kina mund të ketë nevojë të lehtësojë më tej kontrollet dhe të inkurajojë konvertimin falas të juan për të ndihmuar investitorët të kapërcejnë shqetësimet në lidhje me tregtinë.
“Unë mendoj se do të duhej të bëheshin mjaft reforma rregullatore, reforma e monedhës dhe ndoshta heqja e kontrolleve të kapitalit”, tha Caroline Bain, kryeshef ekonomiste në Capital Economics.
James Ëang, shefi i shitjeve dhe tregtisë në institucionin e brokerimit Singapor Straits Financial, tha se ambiciet strategjike të Kinës në zhvillimin e një çmimi referues global nuk do të arrihen menjëherë.
“Ne nuk e parashikojmë (kjo të ndodhë) në dy-tre vitet e ardhshme, por në 10 vjet e tutje,” tha Ëang.
Prodhimi i përgjithshëm global i bakrit nga minierat arriti në rreth 20 milion tonë metrikë në 2019. Vendet kryesore prodhuese ishin Kili, Peruja dhe Kina. Kili prodhon më shumë se një të katërtën e bakrit në botë, dhe është gjithashtu vendi me rezervat më të mëdha të bakrit.
Kërkesa për bakër po rritet. Vetëm në 20 vitet e ardhshme pritet një rritje deri në 50 përqind dhe kjo rritje është pjesë e një trendi më të gjerë. … Aktualisht, rezervat globale të bakrit vlerësohen në 830 milion tonë (Shërbimi Gjeologjik i SHBA [USGS], 2019) dhe kërkesa vjetore e bakrit është 28 milion tonë.
Sipas të dhënave të USGS, që nga viti 1950 kanë qenë në dispozicion një mesatare prej 40 vjetësh depozitime bakri dhe mbi 200 vjet burime, përfshirë rezervat, depozitat e zbuluara dhe potencialisht fitimprurëse, dhe depozitat e pazbuluara të parashikuara bazuar në sondazhet paraprake gjeologjike. Këto burime bakri janë gjithsej 5,000 milion ton (USGS, 2014 & 2017). Përveç depozitave të njohura, duhet përmendur se 35 përqind e kërkesës është e mbuluar nga bakri i ricikluar, i cili zvogëlon ndjeshëm nevojën për bakër të nxjerrë.
Industria e bakrit tashmë po investon shumë në inovacion dhe zgjidhje të qëndrueshme. Mesatarisht, anëtarët e Copper Alliance investojnë 20 miliardë dollarë në vit për të rritur kontributin e tyre në zhvillimin e qëndrueshëm në zona të tilla si mbrojtja e mjedisit dhe siguria e operacioneve të tyre. Sidoqoftë, vetëm kjo nuk mjafton. Megjithëse industria mund dhe duhet të bëjë më shumë për të siguruar që bakri të rikuperohet, përdoret dhe riciklohet në një mënyrë të qëndrueshme, duhet të ketë gjithashtu stabilitet politik dhe një mjedis rregullator të favorshëm për investime të tilla.
Bakri gjendet në më shumë se 20 vende të botës. Sipas Grupit Ndërkombëtar të Studimit të Bakrit (ICSG) në vitin 2017, prodhuesit më të mëdhenj në botë janë Kili, Peruja, Kina dhe SHBA. Nxjerrja e bakrit nuk varet nga një vend apo rajon specifik, siç është rasti me mallrat e tjerë. Kjo larmi çon në më shumë qëndrueshmëri në tregun e bakrit dhe ul profilin e rrezikut të bakrit.
Sidoqoftë, qëndrueshmëria e prodhimit të bakrit në rajone të ndryshme duhet të pajtohet me sigurinë politike dhe kushtet e lejes së qëndrueshme nëse bakri nxirret dhe përpunohet në mënyrë efikase dhe të qëndrueshme. Çështje të tilla si miratimi i proceseve, të cilat shpesh janë të ngadalta për t’u zgjeruar për të përmbushur kërkesën në rritje të bakrit për minierat ekzistuese, mund të strukturohen më mirë dhe të përfitojnë nga rritja e sigurisë politike.
/cnbc.com/ statista.com/ copperalliance.org.uk/
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.