.png)
Një studim australian ka zbuluar se 1-2 minuta ecje e shpejtë, ngjitje e shkallëve, mbajtje e sendeve ushqimore të rënda ose kryerja e punëve të shtëpisë mund të ndihmojnë në uljen e rrezikut të kancerit.
Dihet që ushtrimet ulin rrezikun e kancerit, duke përfshirë kancerin e mëlçisë, mushkërive, gjirit dhe veshkave, por shpesh është e vështirë të kalosh nga teoria në praktikë, sepse kryerja e aktivitetit fizik kërkon kohë, angazhim dhe shpesh shpenzime financiare. Këto aspekte praktike shpesh mund të pengojnë shumicën e të rriturve që heqin dorë paraprakisht. Por çfarë përfitimesh mund të ketë aktiviteti fizik i rastit, ai që bëjmë çdo ditë duke ecur, duke bërë punën tonë apo duke bërë punët e shtëpisë? Një studim i ri i publikuar së fundmi në Jama Oncology, zbulon se si 3 deri në 6 minuta aktivitet fizik energjik mund të jenë të mjaftueshme për të reduktuar rrezikun e kancerit.
Studimi përfshiu 22,398 pjesëmarrës të shëndetshëm me një moshë mesatare 62 vjeç, 45.2% burra dhe 54.8% gra. Gjendja shëndetësore e pjesëmarrësve u ndoq mesatarisht për 6.7 vjet, gjatë të cilave u shfaqën 2356 raste të kancerit. Kryerja e aktivitetit fizik të shkurtër dhe intensiv është shoqëruar me rrezik më të ulët të kancerit, me rritje të dozave të aktivitetit të lidhura me rreziqe gradualisht më të ulëta. Sesioni minimal efektiv i lëvizjes ishte rreth 3 minuta e gjysmë në ditë në përgjithësi. Studiuesit gjithashtu analizuan veçmas një grup prej 13 vendeve ku lloje të ndryshme të kancereve lidhen ngushtë me stërvitjen.
3 deri në 6 minuta për të reduktuar rrezikun
Studimi demonstroi potencialin e këtij lloji të aktivitetit fizik për njerëzit që qëndrojnë ulur, qoftë me zgjedhje ose sepse nuk janë në gjendje të lëvizin. Në fakt, edhe pse pjesëmarrësit e studimit nuk po bënin asnjë ushtrim të strukturuar, rreth 94% bënë periudha të shkurtra aktiviteti të fortë. Përafërsisht 92% e ushtrimeve u bënë shpejt dhe në një kohë shumë të shkurtër, deri në një minutë. Një minimum prej rreth 3.5 minutash në ditë është shoqëruar me një reduktim 17-18% të rrezikut total të kancerit në krahasim me mungesën e një aktiviteti të tillë.
Gjysma e pjesëmarrësve bënë të paktën 4.5 minuta në ditë, gjë që lidhet me një reduktim 20-21% të rrezikut të përgjithshëm të kancerit. Për kanceret si kanceri i gjirit, mushkërive dhe zorrëve, të cilat ne e dimë se ndikohen nga sasia e ushtrimeve që bëjnë njerëzit, rezultatet ishin më të forta dhe ulja e rrezikut më e theksuar. Për shembull, vetëm 3.5 minuta në ditë aktivitet redukton rrezikun e këtyre kancereve me 28-29%. Me 4.5 minuta në ditë, këto rreziqe u reduktuan me 31-32%.
VILPA, aktiviteti që ndoqën studiuesit
Lloji i aktivitetit të monitoruar nga studiuesit australianë quhet Vilpa, d.m.th. aktiviteti fizik i vrullshëm me ndërprerje të jetesës. Koncepti VILPA u formulua nga studiues në Qendrën Charles Perkins të Universitetit të Sidneit për të përshkruar sekuencat e shkurtra të aktivitetit fizik, që zgjasin rreth një minutë secila, që ne kryejmë në jetën tonë të përditshme. Hulumtimet e ndryshme tregojnë se ata që varin rrobat, bëjnë pazar ose lajnë dyshemetë, mund të kenë përfitime të qarta për trupin e tyre, edhe nëse nuk bëjnë palestër.
Sipas një studimi të botuar në Nature, kryerja e vetëm 3/4 minutave në ditë e punëve intensive të shtëpisë mund të çojë në marrjen e të njëjtave përfitime që rrjedhin nga trajnimi HIIT, stërvitje me intensitet të lartë.
Pse aktiviteti fizik intensiv mbron nga kanceri
Studiuesit specifikojnë se studimi i tyre është vëzhgues dhe si i tillë nuk është e mundur të vendoset me siguri një marrëdhënie shkak-pasojë. Sidoqoftë, baza shkencore është e qëndrueshme.
“Studimi ynë nuk është në gjendje të shpjegojë mekanizmat biologjikë se si aktiviteti me intensitet të lartë mund të zvogëlojë rrezikun e kancerit. Studimet e mëparshme tregojnë se ky lloj aktiviteti çon në përmirësime të shpejta në zemër dhe mushkëri”, shpjegon Emmanuel Stamatakis, profesor i aktivitetit fizik, stilit të jetesës dhe shëndetit të popullatës në Universitetin e Sidneit dhe autori kryesor i studimit.
Nga ky studim dalin disa këshilla praktike që secili prej nesh mund t’i zbatojë me përpjekje minimale: “Studimi ynë zbuloi se 3-4 minuta aktivitet fizik energjik çdo ditë lidhen me një rrezik të reduktuar të kancerit. Kjo është një sasi shumë e vogël aktiviteti krahasuar me rekomandimet aktuale prej 150-300 minutash aktivitet me intensitet të moderuar ose 75-150 minuta aktivitet me intensitet të fuqishëm në javë”.
Në praktikë, sipas studiuesve australianë, ne mund t’ia dilnim thjesht me shëtitje të shkurtra për të arritur në stacionin e autobusit, ecje e shpejtë ose duke ecur duke mbajtur një çantë shpine, duke ngjitur shkallët, duke mbajtur pazare të rënda, duke bërë punët e shtëpisë ose duke luajtur me fëmijët.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
