Në një fermë në Italinë veriore jo shumë larg detit Adriatik, të korrat e Giampaolo Bassi janë në rrezik.
“Uji i kripur po i shkatërron bimët sepse ato nuk mund të durojnë një përqendrim kaq të lartë”, thotë 32-vjeçari.
Giampaolo ka pasur probleme me kripën në ujë edhe më parë, por jo kështu.
E gjitha është e lidhur me thatësirën më të madhe të rajonit në 70 vitet e fundit, rezultat i mungesës së shiut dhe borës që nga dimri dhe temperaturave më të larta.
Lumi Po, së bashku me degët e tij, është një mënyrë shpëtimi për komunitetet në të gjithë Italinë veriore.
Ai shkon për 650 km, nga Alpet jugperëndimore deri në detin Adriatik. Por imazhet vjetore satelitore tregojnë zona në zgjerim të shtratit të lumit të tharë.
Një lumë më i dobët, thonë ekspertët, po çon në depërtimin e mëtejshëm të ujit të kripur të detit.
“Normalisht do të shihni që uji i detit hyn në grykën e lumit për disa kilometra”, thotë Paolo Ciavola, profesor i Dinamikës Bregdetare në Universitetin e Ferrarës.
“Për momentin, të dhënat zyrtare nga Autoriteti i Basenit Po tregojnë një depërtim deri në 30 km nga gryka”.
“Uji i lumit Po shkon në det që më pas përdoret për ujitje dhe për këtë arsye mund të imagjinoni se fermerët do të pësojnë dëme të mëdha ekonomike nga kjo”.
Pranë qytetit të vogël Sermide në provincën e Mantuas, vendasit mblidhen në një kafene të klubit me varka për një pije dhe një cigare.
Por varkat e vogla janë në rërë pasi një pjesë e madhe e lumit është bërë një breg rëre.
Këtu Po ndahet në të dyja anët e një ishulli të vogël.
Është një ishull ku mund të ecësh dhe ka tokë të plasaritur.
Duke parë nga veranda e kafenesë, vendasit thonë se kjo nuk është normale.
Sergio Bettoni është një vullnetar atje dhe thotë se është hera e parë që varkat e vogla janë vendosur plotësisht në rërë.
Gruaja e tij, Maria Grazia Lupi, thotë se pamja është shkatërruese.
“Shpresoj që moti të ndryshojë dhe pak nga pak mund të kthehet në normalitet. Është një fatkeqësi për të gjithë, edhe për kompanitë këtu”.
Një maune e fundosur e Luftës së Dytë Botërore dhe një automjet ushtarak gjerman janë zbuluar muajt e fundit nga nivelet e ulëta të ujit të Po.
Kjo thatësirë po ekspozon historinë e fshehur të Po.
Duke ecur nëpër tokën bujqësore si në Lombardi ashtu edhe në Emilio-Romagna, shihen pompa që spërkasin me kujdes fushat.
Këto janë dy nga pesë rajonet ku është shpallur gjendja e jashtëzakonshme.
Rreth 75 km në lindje të qytetit të Ferrarës, jeton 67-vjeçari Xhuliano Rolfini.
Kur bëhet fjalë për thatësirën, ai thotë se ka numëruar ditët që nga shiu i fundit.
“Unë kam jetuar këtu që kur kam lindur. Ky është viti më i keq ndonjëherë. E ardhmja është krejtësisht e pasigurt”.
Kjo thatësirë, së bashku me një ortek fatal të shkaktuar nga shembja e një akullnaje në malet Dolomites, ka nxjerrë në pah përsëri frikën për efektet e ndryshimeve klimatike.
Duke parë të korrat e tij të kikirikut, Giampaolo nuk mund të vendosë një shifër të saktë, por ka frikë se mund të humbasë deri në një të katërtën e rendimentit të këtij viti.
“Frika jonë është nga rritja progresive e pranisë së kripës në brendësi, sepse kjo bën që toka të thahet. Po prek gjithnjë e më shumë tokën tonë, duke e bërë më të vështirë kultivimin dhe më pak produktiv”.
Shiu do të ndihmonte në zvogëlimin e niveleve të kripës, por Giampaolo thotë se parashikimet thotë se, në afat të shkurtër, thjesht nuk do të ketë mjaftueshëm.
Profesor Ciavola paralajmëron se kjo lloj situate nuk do të jetë e pazakontë në të ardhmen dhe Italia, ashtu si vendet e tjera, do të duhet të përshtatet.
“Ndoshta ndryshimi i llojit të kulturave ose optimizimi i përdorimit të ujit në një mënyrë më të mire mund të ndihmojnë. Nuk është vetëm një strategji adaptimi afatshkurtër, por afatgjatë”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
.png)



