Harroni MAGA, investitorët duan MEGA: Make Europe Great Again!

Fitorja e Donald Trump u pa fillimisht si varri i tregjeve europiane. Tani investitorët besojnë të kundërtën.

Aksionet europiane kanë performuar më keq se ato amerikane të paktën që prej 2008-s. Në vitet e fundit, zhvillimi i Inteligjencës Artificiale favorizoi gjigandet e teknologjisë në SHBA dhe Kinë, lufta në Ukrainë shtoi kostot për Europën dhe synimi për të prodhuar mjete “të gjelbra” goditi Gjermaninë, si një qendër e prodhimit të automjeteve.

Mbi të gjitha, administrata Trump kërcënoi se do të vendoste taksa mbi eksportet europianë dhe të largonte liderët europianë nga negociatat për paqe me Rusinë. Në një fjalim në Mynih, zv.presidenti JD Vance i tha drejtuesve të bllokut, të fokusohen në shpenzimet e tyre të sigruisë.

Por, shumë larg rënies, indeksi i aksioneve europiane Euro Stoxx 50 është rritur 11.9% që nga zgjedhjet në SHBA, krahasuar me 3% për S&P 500. Fondet e kapitalit të fokusuar në Europë kanë regjistruar hyrjen e tyre më të madhe të parave që nga fillimi i vitit 2022 gjatë javës së tretë të shkurtit, sipas firmës analitike EPFR.

Një pjesë e shpjegimit është se Europa është vendi i përshtatshëm për të bërë “pazare” me aksionet e për t’i bëra ato më të vlefshme. Bazuar në parashikimin e yield-eve të fitimeve për 12 muajt e ardhshëm, aksionet europiane ofrojnë një yield prej 6.2% mbi obligacionet qeveritare të mbrojtura nga inflacioni. Kjo është më shumë se dy herë më shumë se aksionet e SHBA.

Gjithashtu, indekset e fundit të menaxherëve të blerjeve, megjithëse janë të dobëta, sugjerojnë se recesioni i prodhimit në Gjermani mund të përfundojë shpejt, të paktën në mungesë të një goditjeje të re nga tarifat. Analistët e Wall Street presin që prodhuesit e makinave Volkswagen, BMW dhe Chrysler, pronari i Stellantis të fillojnë të raportojnë rritje pozitive në fitimet për aksion – metrika që është historikisht e lidhur më së miri me çmimet e aksioneve të tyre – në gjysmën e dytë të vitit.

Kjo është ajo që strategu i Mizuho, Jordan Rochester e ka quajtur tregtinë MEGA, ose “Make Europe Great Again”.

Vitin e kaluar, ish-presidenti i Bankës Qendrore Europiane Mario Draghi zbuloi një raport në të cilin ai u kërkoi politikëbërësve të shkurtojnë sasitë e mëdha të burokracisë që bllokojnë tregun e brendshëm të bllokut. Tani atij i bashkohen një numër gjithnjë e më i madh zërash. Javën e kaluar, për shembull, bankat qendrore në Gjermani, Francë, Itali dhe Spanjë shkruan një letër duke i kërkuar krahut ekzekutiv të BE-së të zbusë rregullat e reja të kapitalit të bankave që hynë në fuqi në janar.

Huadhënësit e dikurshëm të eurozonës si UniCredit dhe Banco de Sabadell janë rivlerësuar për të tregtuar mbi vlerën kontabël të prekshme, kur ishin dukshëm nën atë një vit më parë. Pavarësisht rritjes së fundit, bankat e mëdha të investimeve si Deutsche Bank dhe BNP Paribas ruajnë zbritje më të mëdha dhe mund të kenë edhe më tej, veçanërisht nëse ka reforma domethënëse bankare.

Draghi ka argumentuar gjithashtu për promovimin e sektorëve kyç si automjetet elektrike dhe çipat. Pak ditë më parë, Brukseli miratoi 920 milionë euro, ekuivalente me rreth 960 milionë dollarë, ndihmë shtetërore gjermane për të ndihmuar prodhuesin më të madh të çipave në vend Infineon të ndërtojë një fabrikë të re gjysmëpërçuese.

Ndërsa investime të tilla duhet të jenë të një shkalle shumë më të madhe, rregullat fiskale të BE-së qëndrojnë si një pengesë e madhe.

Vetëm kostoja e vendeve të NATO-s të eurozonës që rrisin shpenzimet e tyre të mbrojtjes në 3% të prodhimit të brendshëm bruto do të ishte rreth 1% e prodhimit të bllokut, vlerëson Capital Economics. Për të krijuar vend për këtë, politikëbërësit evropianë mund të duhet të krijojnë klauzola që detyrojnë vendet individuale, ose përndryshe lejojnë huamarrje shtesë në nivel të BE-së.

Megjithatë, siç tregojnë precedentë të tillë si periudha e pas Luftës së Dytë Botërore dhe epoka e Ronald Reganit, nuk është e rrallë që kthesat ekonomike të fillojnë me zbavitje të prokurimeve ushtarake dhe kërkesa për të kompensuar një tërheqje të SHBA-së mund të krijojë një precedent të dobishëm për shpenzimet e Europës diku tjetër.

Në të vërtetë, shtytja e mbrojtjes tashmë po i detyron zyrtarët të hartojnë një strategji industriale, sepse kontraktorët ushtarakë europianë furnizuan vetëm 22% të nevojave të mbrojtjes së bllokut midis mesit të vitit 2022 dhe mesit të 2023, krahasuar me një objektiv prej 50% për vitin 2030. Fondi special i Gjermanisë prej 100 miliardë eurosh i nisur pas pushtimit rus nga Rusia, shërbeu për të blerë ushtarë për Ukrainën, më së shumti.

Në afat të shkurtër, shpenzimet shtesë do të fokusohen në nevoja të menjëhershme si municionet dhe raketat. Por BE-ja do të duhet gjithashtu të harmonizojë ngadalë planet e zhvillimit dhe prokurimit të qeverive të ndryshme për avionët, anijet dhe tanket, dhe të promovojë konsolidimin dhe bashkëpunimin midis firmave. Kjo është e favorshme për aksionet e kompanive si Leonardo, Thales, Safran dhe Rheinmetall, të cilat janë duke ecur përpara deri më tani në 2025.

Pyetja thelbësore për tregjet është nëse Gjermania – kombi që deri më tani ka penguar shpenzimet fiskale brenda dhe në të gjithë kontinentin, si dhe autonomia strategjike e BE-së – do të ndryshojë kursin. Të hënën, një ditë pas fitores së zgjedhjeve të përgjithshme, lideri i qendrës së djathtë dhe atlantisti jetëgjatë Friedrich Merz argumentoi publikisht për pavarësinë e sigurisë nga SHBA.

Kriza e euros dhe pasojat e pandemisë treguan tashmë se Europa është e aftë të reagojë kur duhet të shpëtojë veten kur është në buzë të humnerës. Ajo që investitorët duhet të kenë parasysh është se Europa gjithmonë duket se vazhdon të ngecë nëpër humnera./WSJ

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.