.png)
Nga Gazeta ‘Si’-Zjarrvënie në magazina të lidhura me armët për Ukrainën. Vandalizëm i hapur i makinave ministrore. Edhe një komplot i dukshëm, i dështuar me bombë.
Rusia ka qenë e angazhuar në një operacion sabotazhi “të guximshëm” në vendet anëtare të NATO-s për më shumë se gjashtë muaj, duke synuar linjat e furnizimit me armë për Ukrainën dhe vendimmarrësit pas saj, sipas një zyrtari të lartë të NATO-s.
Zyrtarë të shumtë të sigurisë në të gjithë Evropën përshkruajnë një kërcënim që po jep metastaza pasi agjentët rusë, gjithnjë e më shumë nën vëzhgimin e shërbimeve të sigurisë dhe të frustruar në operacionet e tyre, punësojnë amatorë vendas për të ndërmarrë krime me rrezik të lartë dhe shpesh të mohueshme, në emër të tyre.
Zyrtari i NATO-s tha se ata kishin vëzhguar “një përshkallëzim dhe përhapje të paprecedentë të luftës hibride të Rusisë” gjatë gjashtë muajve të fundit, e cila përfshinte “sabotim fizik” në linjën e furnizimit të armëve të NATO-s të destinuara për Ukrainën. “Është gjithçka, nga pika e prodhimit dhe e origjinës, tek magazinimi, tek ata që po marrin vendime, tek dorëzimi aktual”, tha zyrtari i lartë i NATO-s. “Është e guximshme. Rusia po përpiqet të frikësojë aleatët (tanë)”.
Rusia i ka hedhur poshtë pretendimet si të pabaza, por sabotimi dhe lufta hibride ruse do të jenë në axhendën e takimit të 75-vjetorit të NATO-s në Uashington, DC, i cili filloi të marten(9 korrik). Megjithatë është e paqartë se si do të shprehin publikisht shtetet anëtare zemërimin e tyre ndaj asaj që analistët e kanë quajtur “lufta e re në hije” e Kremlinit, pasi ata mund të ngurrojnë t’i japin Moskës një fitore propagandistike ose të nxisin alarmin për një sërë shkeljesh të sigurisë në të gjithë Evropën.
Arrestimet e fundit të profilit të lartë kanë zbuluar natyrën ad-hoc dhe të ngathët të mënyrës se si kanë evoluar operacionet e inteligjencës së Kremlinit që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Vitin e kaluar, 14 ukrainas dhe dy bjellorusë u arrestuan në Poloni në një rast me dyshimin se punonin për inteligjencën ruse. Një ukrainas, i cili sipas ligjit polak të privatësisë mund të identifikohet vetëm si Maxim L., 24 vjeç, u dënua me gjashtë vjet pas javësh të marrjes së detyrave nga një mbajtës rus, Andrzej, të cilin ai nuk e kishte takuar kurrë fizikisht, por e kishte takuar në aplikacionin e mesazheve Telegram në shkurt 2023.
Andrzej në fillim i pagoi atij 7 dollarë në monedha digjitale për spërkatjen e grafiteve kundër luftës nëpër Poloni, tha Maxim. Megjithatë detyrat shpejt u bënë më të errëta.
“Paratë e lehta… dukeshin kaq të parëndësishme”
Në një intervistë të rrallë me CNN brenda krahut të sigurisë maksimale të burgut të Lublinit, Maxim tha se kishte ikur nga Ukraina në Poloni në një përpjekje të frustruar për t’i shpëtuar papunësisë dhe varfërisë. “Ishin para të lehta,” tha ai për punën që ofroi Andrzej. “Më duheshin shumë para.”
Ai tha se nuk ndiente detyrim për të luftuar për Ukrainën pas pushtimit rus në shkurt 2022. “Ai vend nuk ka bërë kurrë asgjë për mua”, tha ai. “Nuk besoj se vetëm pse je lindur në një vend të caktuar, duhet të shkosh në luftë për të. Mos më keqkuptoni: Unë nuk jam pro-rus, nuk jam pro-ukrainas. Unë nuk jam pro asgjëje.”
Andrzej së shpejti filloi të dërgonte pikat e vendndodhjes së Maxim-it ku ai duhet të vendoste kamera vëzhgimi përgjatë shinave hekurudhore pranë qytetit kufitar Medyka, përmes të cilit ndihma ushtarake dhe humanitare do të kalonte në Ukrainë. “Nuk mendoja se ndonjë prej tyre mund të shkaktonte ndonjë dëm të vërtetë. Dukej kaq e parëndësishme, “tha ai.
Andrzej më vonë i kërkoi atij të digjte gardhin e një kompanie transporti në pronësi ukrainase në qytetin lindor polak të Biala Podlaska, tha ai, të cilin Maxim thotë se e falsifikoi, duke bërë një fotografi të gardhit me copa qymyrguri që kishte vendosur për të imituar dëmtimin nga zjarri.
Megjithatë, kuptimi i ngadaltë i Maxim-it se Andrzej ishte një agjent rus u bë i plotë, tha ai, kur iu tha të vendoste kamera jashtë një baze ku Polonia po trajnonte ushtarë ukrainas. “Ajo ishte kur e kuptova se mund të ishte serioze,” tha ai. “Më bëri të ndihem i shqetësuar. Ishte atëherë kur vendosa të largohesha. Por nuk pata kurrë një shans. Unë u arrestova të nesërmen.”
Agjentët e sigurisë së brendshme polake e arrestuan Maxim-in më 3 mars 2023, pas javësh vëzhgimi, të shkaktuar pjesërisht nga zbulimi i një fature të pikës së karburantit që Maximit i kishte rënë aksidentalisht në një nga operacionet e tij, sipas një zyrtari polak. Shumë arrestime të tjera pasuan këtë, duke e bërë atë operacionin më të madh të njohur rus të spiunazhit në Poloni të kohëve të fundit, duke ngritur shqetësime në Varshavë për shkallën e infiltrimit të Moskës. Dy shtetas rusë u arrestuan gushtin e kaluar me dyshimin se kishin rekrutuar te Wagner dhe një polak dhe dy bjellorusë këtë maj për zjarrvënie të dyshuar.
Një tjetër polak u arrestua në prill 2024 për posedim të municioneve dhe vëzhgimin e aeroportit Rzeszow Jasionka, një qendër për lëvizjen e armëve të NATO-s në Kiev, në një komplot të dyshuar për të vrarë presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky, i cili gjithashtu përdor shpesh objektin.
Komplotet polake bashkohen me një seri incidentesh në të gjithë Evropën, të cilat, kur shikohen së bashku, portretizojnë ambicien e gjerë të operacioneve të Moskës. Rusia ishte “me gjasa” pas një sulmi zjarrvënës që goditi qendrën më të madhe tregtare të Polonisë në maj, tha kryeministri Donald Tusk dhe dyshimet janë shprehur për një tjetër zjarr në një fabrikë municionesh, në jug të kryeqytetit, në qershor. Zyrtarët çekë kanë shprehur shqetësime për përfshirjen ruse në hakimin dhe ndërprerjen e hekurudhave të saj vitin e kaluar.
Muajin e kaluar, një zjarr i dyshimtë goditi një fabrikë metalesh për një prodhues të mbrojtjes jashtë Berlinit dhe një ukrainas 26-vjeçar pro-rus u arrestua pasi hodhi veten në erë me një bombë të bërë vetë pranë aeroportit Charles de Gaulle të Parisit. Një zjarr në magazinë në Londrën Lindore në mars bëri që dy burra të akuzoheshin nga Shërbimi Policor Metropolitan i Londrës për zjarrvënie dhe asistencë ndaj një shërbimi të huaj inteligjence, përkatësisht Rusisë.
Ndërsa incidentet nuk kanë qenë të gjitha përfundimisht të lidhura me inteligjencën ruse, ato janë bashkuar nga përfshirja e dukshme e amatorëve, ose kriminaliteti i vogël që synon përhapjen e frikës ose përçarjes.
Një ‘lojë mjaft e rrezikshme’
Zyrtari i lartë i NATO-s tha se sabotimi rus mbi shtetet e NATO-s përbënte një “lojë mjaft të rrezikshme, nëse (Rusia beson) se këto gjëra janë gjithmonë nën pragun e konfliktit të armatosur”, që nuk do të shkaktonte përcaktimin e Nenit 5 të NATO-s që një sulm ndaj një anëtari shteti është një sulm ndaj gjithë aleancës.
“Të gjesh se ku është ajo vijë, është një llogaritje e vështirë dhe e rrezikshme për t’u bërë,” tha zyrtari, duke shtuar se pushtimi i rrethuar i Presidentit rus Vladimir Putin në Ukrainë tregon se kreu i Kremlinit nuk po merrte gjithmonë këshilla të mira ushtarake.
Rusia po përdor “gamën e plotë” të operacioneve hibride, shtoi zyrtari. “Ne shohim gjithçka, nga operacionet e nivelit të lartë në Evropë, ku kemi parë deri në 400,000 euro (433,000 dollarë) të paguara për një lloj aktiviteti të inteligjencës, në disa vende ku banditë punësohen për disa mijë euro.
Një kërcënim i ngjashëm është rritur në kufirin e Rusisë me NATO-n, në Estoni, ku 10 agjentë të dyshuar rusë u arrestuan në shkurt pasi makina e ministrit të brendshëm u vandalizua. Incidenti ishte një kulm i profilit të lartë në atë që zyrtarët estonezë kanë thënë se është një fushatë shumëvjeçare nga Moska për të destabilizuar fqinjin e saj të vogël në NATO, rreth një e pesta e popullsisë prej 1.3 milionë banorësh të të cilit janë rusishtfolës, sipas një analize të vitit 2021 nga BE.
Muajt e fundit është parë bllokimi i GPS-it që pengon uljet e avionëve civilë, madje edhe bovat që tregojnë një pjesë të kufirit të Rusisë me Estoninë janë zhdukur, mes një thirrjeje jetëshkurtër nga Moska për rivlerësimin e kufijve detarë.
Harrys Puusepp, një zëdhënës i KAPO, shërbimi i sigurisë së brendshme të Estonisë, i tha CNN se aktivitetet ruse ishin përshkallëzuar gjatë muajve të fundit. “Ne pamë një rritje të ndjeshme të aktivitetit të tyre në vjeshtën e kaluar dhe nga dimri arritëm të kapnim më shumë se 10 (të dyshuar). Numri është rritur deri më tani – persona që ishin të përfshirë në aktivitetet e tyre hibride kundër sigurisë së Estonisë – në një lloj që nuk e kishim parë më parë.”
Ai tha se operacionet po lëviznin “drejt sulmeve fizike” dhe sugjeroi se lufta në Ukrainë mund të çonte në taktika më agresive ruse në muajt në vijim, nëse operativët do të ridisponoheshin në zonat baltike nga lufta.
“Duhet të përballemi me faktet. Rusia është mjaft e madhe për të pasur burime për të luftuar një luftë kundër Ukrainës dhe gjithashtu për të mbajtur operacionet e saj të sigurisë kundër vendeve evropiane… kundër nesh. Ka njerëz që marrin pjesë në luftën kundër Ukrainës, dhe më pas ata ndërrohen në ndonjë rajon apo zonë tjetër. Ata kanë më shumë përvojë. Mendimi i tyre është më i dhunshëm. Ata ndoshta nuk janë më aq të durueshëm duke u përpjekur të arrijnë rezultate.”
Burimi: CNN/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
