Monedhat digjitale të krijuara nga bankat qendrore, CBDC, kanë potencial për të zëvendësuar paranë tradicionale, por pranimi do kohë. Kështu tha Kristalina Georgieva, drejtuese e Fondit Monetar Ndërkombëtar.
“CBDC-të mund të zëvendësojnë paranë tradicionale, që është tepër e kushtueshme”, tha ajo gjatë një takimi në Singapor. “Ato mund të përmirësojnë përfshirjen financiare dhe ofrojnë më shumë elasticitet për ekonomitë”.
CBDC-të janë forma digjitale e parasë, që rregullohen nga bankat qendrore. Ato bazohen në teknologji blockchain dhe do të kontrollohen po nga banka.
“Ato do të jenë një alternativë e sigurtë dhe pa kosto e cash-it. Interesi global për to është i lartë dhe disa banka kanë pilotuar projekte të tilla”, tha drejtuesja e FMN.
Sipas një ankete të vitit 2022, 93% e 85 bankave të survejuara, thanë se po eksplorojnë CBDC-të.
Por deri në qershor të këtij viti, vetëm 11 e kishin adaptuar një të tillë.
Duke iu referuar një fjalimi të vitit 2018 nga paraardhësja e saj Christine Lagarde, kur ish-shefi i FMN-së inkurajoi politikëbërësit të ndiqnin “erërat e ndryshimit” dhe të eksploronin përdorimin e CBDC-ve, Georgieva tha: “Pesë vjet më vonë, unë jam këtu për të ofruar një përditësim mbi këtë plan.”
Të mërkurën, FMN lançoi një manual CBDC si një udhëzues referimi për politikëbërësit në mbarë botën. Georgieva tha se shumë vende po hetojnë CBDC dhe po zhvillojnë rregullore për të udhëhequr zhvillimet e parave digjitale.
“Së dyti, ne ende nuk kemi arritur në tokë. Ka shumë më tepër hapësirë për inovacion dhe kaq shumë pasiguri mbi rastet e përdorimit,” tha Georgieva një auditori që përfshinte ekspertë të industrisë, investitorë dhe gazetarë.
“Në disa vende, rasti duket i zbehtë sot, por edhe ato duhet të mbeten të hapura për të vendosur potencialisht CBDC nesër. Pse?” tha Georgieva. “Ky nuk është koha për t’u kthyer prapa.”
“Sektori publik duhet të vazhdojë të përgatitet për të vendosur CBDC-të dhe platformat e lidhura të pagesave në të ardhmen. Së katërti, këto platforma duhet të dizajnohen që në fillim për të lehtësuar pagesat ndërkufitare, duke përfshirë CBDC-të,” tha drejtori menaxhues.
Potenciali i CBDC-ve
Vendet që kanë lëshuar CBDC me pakicë përfshijnë Bahamasin, Xhamajkën dhe Nigerinë.
Autoriteti Monetar i Singaporit ka thënë se paratë e gatshme janë “përgjithësisht të papajtueshme” me ekonominë digjitale. Në një raport të vitit 2021, banka qendrore e vendit tha se kërkesa për para të gatshme si mjet pagese do të bjerë më tej.
Georgieva tha gjithashtu se inteligjenca artificiale “mund të përforcojë disa nga përfitimet e CBDCs” duke ofruar vlerësim të saktë të kredisë dhe mbështetje të personalizuar.
Kërkesa për AI gjeneruese është lulëzuar pas lëshimit të ChatGPT të OpenAI në nëntor të vitit të kaluar, i cili u vlerësua të kishte arritur në 100 milionë përdorues aktivë mujorë brenda dy muajve pas lançimit.
“Mund të përmirësojë përfshirjen financiare duke ofruar vlerësim të shpejtë dhe të saktë të kredisë bazuar në të dhëna të ndryshme. Mund të ofrojë mbështetje të personalizuar për njerëzit me njohuri të ulëta financiare”, tha Georgieva.
“Për të qenë të sigurt, ne duhet të mbrojmë privatësinë personale dhe sigurinë e të dhënave dhe të shmangim paragjykimet e ngulitura në mënyrë që të mos përjetësojmë pabarazinë, por të synojmë ta reduktojmë atë. E menaxhuar me maturi, AI mund të ndihmojë”, shtoi ajo./CNBC
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
