Analize

Fjalët e mira të Europës nuk e shpëtojnë dot Zelenskyn

Nga Gazeta ‘Si’- Nëse përqafimet ‘prej ariu’ do të ishin divizione ushtarake dhe euro, Volodymyr Zelensky do ta kishte përfunduar turneun e tij nëpër kryeqytetet europiane këtë javë, si udhëheqësi më i armatosur dhe më i financuar në botë.

“Ne qëndrojmë me Ukrainën”, u zotua Sir Keir Starmer pasi priti një samit për Presidentin Zelensky dhe aleatët kryesorë europianë në Downing Street të hënën.

“Ne ju mbështesim në konflikt dhe ju mbështesim në negociata për t’u siguruar që kjo të jetë një zgjidhje e drejtë dhe e qëndrueshme.”

Kancelari i Gjermanisë, Friedrich Merz, deklaroi se “askush nuk duhet të dyshojë në mbështetjen tonë për Ukrainën” dhe se “fati i këtij vendi është fati i Europës”.

Presidenti francez Emmanuel Macron premtoi se Europa ka “shumë letra në duart tona”. Zelensky më pas shkoi nga Londra nëpërmjet Brukselit në Romë ku mbështetësja e tij e vendosur, Giorgia Meloni, ofroi më shumë përqafime dhe Papa Leo dha bekimin e tij.

Pa dyshim, Ukraina gëzon mbështetjen e sinqertë të Europës në luftën e saj për t’i rezistuar pushtimit rus. Kjo nuk është asgjë. Por, në praktikë, çfarë ka arritur në të vërtetë turneu i fundit i Zelensky-t për të mbledhur mbështetje?

Meloni kohët e fundit shtyu një votim qeveritar mbi financimin e mëtejshëm ushtarak për Ukrainën, ndërsa bisedimet e paqes janë duke vazhduar.

Macron javën e kaluar refuzoi të zbulonte detajet e 18 miliardë eurove (16 miliardë paund) të aseteve të Bankës Qendrore Ruse të mbajtura në Francë, me arsyetimin e konfidencialitetit bankar.

Merz ka qenë një mbështetës i zëshëm i një ‘kredie dëmshpërblimi’ për Kievin, të mbështetur nga asetet e ngrira ruse në Belgjikë – por gjithashtu ka këmbëngulur që një pjesë e madhe e këtyre parave të shpenzohet për armatime të shtrenjta gjermane.

Plani i Starmer për të dërguar trupa britanike në terren në Ukrainë, si pjesë e një ‘force sigurie’ pas luftës, nuk është aspak në axhendën e askujt. Sa i përket vendeve të tjera europiane që nuk janë të pranishme në takimin e Londrës, Hungaria sapo ka arritur një marrëveshje për të vazhduar importimin e gazit rus përmes Turqisë, në kundërshtim me një ndalim të vonuar europian; Ministri i saj i Jashtëm Peter Szijjarto është në Moskë për bisedime me homologun e tij rus. Japonia, një tjetër aleat i supozuar, gjithashtu ka refuzuar të mbështesë kredinë e dëmshpërblimit të Europës.

Megjithatë, është bërë njëfarë progresi konkret në planin e paqes të Donald Trump, i cili është shumë i redaktuar, tani i reduktuar nga 28 pikat e tij fillestare. Europa dhe Ukraina janë më afër një qëndrimi të bashkuar – pika qendrore e të cilit është se Zelensky këmbëngul se Ukraina nuk mund dhe nuk do t’i lëshojë më shumë terren Putinit.

Sipas të dërguarit në largim për Ukrainën, Gjeneralit Keith Kellogg, dy çështjet kryesore që qëndrojnë në “dhjetë metrat e fundit” për një marrëveshje janë territori – kryesisht e ardhmja e rajonit Donbas – dhe se kush kontrollon centralin bërthamor Zaporizhzhia të Ukrainës, i cili është më i madhi në Europë dhe aktualisht nën pushtimin rus.

Kellogg ka të ngjarë ta thjeshtësojë shumë çështjen, pasi lista e kërkesave të Putinit përfshin gjithashtu reduktime të dhimbshme në madhësinë e ushtrisë së Ukrainës, neutralitet kushtetues, njohje de jure të tokës së pushtuar si pjesë e Rusisë dhe kufizime në llojin e garancive të sigurisë jo-NATO që i ofrohen Kievit nga aleatët e tij perëndimorë.

Por këmbëngulja e Kremlinit për të kontrolluar 20 përqindëshin e fundit të rajonit të Donetskut që deri më tani nuk ka arritur ta pushtojë, po del si një pengesë për marrëveshjen.

Shtëpia e Bardhë, e etur për të arritur një marrëveshje me çdo kusht, thuhet se po e shtyn Zelenskyn dhe Europën që të pranojnë kërkesën e Putinit për një tërheqje të Ukrainës. Por, siç e di shumë mirë Zelensky, një kapitullim i tillë do të provokonte zemërim midis nacionalistëve të vijës së ashpër që aktualisht kontrollojnë segmente të rëndësishme të forcave të vijës së parë të Ukrainës. Edhe nëse Zelensky do të urdhëronte një tërheqje, është plotësisht e mundur që këto njësi të refuzojnë t’i bindeshin.

Nacionalistët radikalë, siç është Brigada Azov, e kanë kërcënuar më parë Zelenskyn me vdekje nëse ai bën një marrëveshje me Rusinë – më famëkeqja në tetor 2019 kur u planifikua një referendum mbi statusin e ardhshëm të republikave rebele të Donbasit. Ashtu si Traktati Anglo-Irlandez i vitit 1921 e zhyti Irlandën në një luftë civile midis forcave pro dhe kundër traktatit, Zelensky përballet me rrezikun që dhënia e tepërt Putinit do ta bënte Ukrainën të paqeverisshme.

Zbatimi i planit të Trump – dhe Putin – do të kërkonte gjithashtu ose evakuimin masiv të qindra mijëra qytetarëve ukrainas nga qytetet e Sloviansk, Kramatorsk dhe Konstantinovka ose braktisjen e tyre ndaj tmerreve të dokumentuara mirë të pushtimit rus.

Dorëzimi i pjesës tjetër të Donbasit do të kërkonte gjithashtu braktisjen e të ashtuquajturit “rrip fortese” me llogore dhe kurthe tankesh që Ukraina ka ndërtuar në Donetskun lindor, duke e lënë Kievin pa mbrojtje natyrore përveç lumit Dnieper.

Në të vërtetë, kërkesa e Kremlinit është aq poshtëruese dhe pothuajse e pamundur për t’u zbatuar saqë ka të ngjarë që arsyeja pse Putini këmbëngul në të është për të mbuluar refuzimin e tij për të bërë paqe, ndërsa i bën sikur Trumpit po negocion.

Zelensky është tradhtuar me fjalë nga aleatët e tij të dikurshëm në Uashington dhe është tradhtuar me vepra nga miqtë e tij europianë, të cilët, pavarësisht krenarisë së tyre, deri më tani nuk janë në gjendje t’i sigurojnë paratë dhe armët që i nevojiten Ukrainës.

Në të njëjtën kohë, Zelensky e sheh besueshmërinë e tij në vend duke u gërryer nën një skandal brutal korrupsioni që ka implikuar disa nga bashkëpunëtorët e tij më të ngushtë në një skemë përfitimi nga lufta prej 100 milionë dollarësh (75 milionë paund).

Trump – i cili më parë këtë vit e përshkroi Zelenskyn si një “diktator” – këtë javë bëri thirrje për zgjedhje të reja në Ukrainë, duke dëmtuar më tej pozicionin e Zelenskyt.

Zelensky e gjen veten në një dilemë të pamundur.

 Zbatimi i planit të paqes të SHBA-së për të braktisur Donbasin do të çojë në një krizë politike dhe ushtarake në Kiev. Kjo e lë atë me pak zgjedhje përveçse të sfidojë si Trumpin ashtu edhe Putinin.

Por edhe nëse aleatët e Zelensky-t në Europë disi gjejnë më shumë para për të financuar përpjekjet e vazhdueshme të luftës së Kievit, ka një mungesë katastrofike të ukrainasve të rinj të gatshëm për të luftuar.

Në këtë situatë të vështirë, Zelensky ka nevojë për të gjithë miqtë që mund të gjejë. Megjithatë, më e rëndësishmja është se ai nuk ka nevojë vetëm për miqësinë e tyre, por edhe për ndihmën e tyre praktike me para dhe armë.

Por mbështetja e Ukrainës nuk është e mjaftueshme. Fronti më i rëndësishëm i lojës përfundimtare të luftës është beteja për të bindur Putinin se kostoja e vazhdimit të luftës është më e madhe se ajo e vazhdimit të saj.

Rritja e ngadaltë e sanksioneve mund të jetë duke e shtrydhur ekonominë e luftës së Rusisë, por është ende shumë larg shkatërrimit të saj.

Në mungesë të ndonjë strategjie realiste komprometimi, atëherë, e tëra çfarë Europa ka për t’i ofruar Zelensky-t janë fjalë të mira dhe përqafime prej ariu.

Burimi: The Spectator/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë