.png)
Në vitin 1993 u publikua përshtatja e parë filmike e një videoloje, më e përhapura, më e njohura dhe më e dashura e kohës: “Super Mario Bros”. Shumë nga ata që e panë filmin në atë kohë e konsideruan atë një dështim dhe ata që e bënë filmin patën një mendim akoma më të keq.
Filmi u shkatërrua nga interpretuesit e tij edhe para publikimit të tij: Bob Hoskins dhe John Leguizamo (të cilët luajtën respektivisht protagonistët Mario dhe Luigi) e kanë konsideruar gjithmonë atë filmin e vetëm të karrierës së tyre për të cilin u penduan. Një reportazh që u shfaq në “Los Angeles Times” përpara publikimit të filmit tregoi për një klimë joprofesionale dhe aktorë të dorëhequr.
Dalja aktuale në kinema do të kishte konfirmuar pritshmëritë e të gjithëve. “Super Mario Bros” mbahet mend si një nga dështimet më të mëdha të viteve të tij. Prodhimi ishte aq i mundimshëm dhe i shtrenjtë saqë i mbajti të ndara industritë e filmave dhe videolojërave për të paktën një dekadë më pas, përjashtuar animet. Ky film është gjithashtu arsyeja pse kompania Nintendo hoqi dorë nga çdo përshtatje e personazheve të saj të videolojërave për tridhjetë vitet e ardhshme, deri në publikimin e javës së kaluar të një filmi të animuar kushtuar Super Mario.
Arsyet për katastrofën e 1993 ishin kryesisht dy: filmi qëllimisht nuk dukej si videolojë, dhe nuk ishte bindës si një produkt i pavarur. Nuk u ka pëlqyer fansave dhe adhuruesve të Super Marios, por as pjesës tjetër të publikut.
Një qasje e errët
Në vitin 1990 Nintendo dominoi tregun që praktikisht e kishte ringjallur vetë gjatë viteve ‘80. Marrëdhënia e parë me kinemanë ishte në vitin 1989, kur u publikua filmi “The Wizard”, historia e një fëmije që mbeti memec pas një traume dhe udhëtimi i tij së bashku me miqtë dhe familjen drejt kampionatit kombëtar të videolojërave.
Të gjitha videolojërat në film ishin nga Nintendo, duke përfshirë më të rëndësishmin, Super Mario Bros 3 ende të papublikuar në Shtetet e Bashkuara, i cili zbulohet në skenën kulmore dhe emocionale të filmit. Nintendo kishte licencuar markën dhe produktet e saj me një marrëveshje me të cilën nuk do të ishte e kënaqur: mori njëqind mijë dollarë, pa ndarje fitimi dhe pa asnjë fjalë për këtë çështje, gjë që për një kompani të madhe si kjo ishte një problem. Megjithatë, filmi, pavarësisht nga një fitim mesatar, ishte shumë i popullarizuar nga fansat, rriti shitjet dhe fuqizoi videolojërat.
Kështu lindi në divizionin amerikan të kompanisë (por me miratimin e kompanisë mëmë në Japoni) ideja për të bërë një film mbi simbolin e kompanisë: Super Mario. Në këto raste, procedura kërkon që kompanitë e mëdha të prodhimit të bëjnë një ofertë për licencimin e personazheve dhe markave dhe më pas të krijojnë filmin. Megjithatë, pas asaj që ndodhi me “The Wizzard”, Nintendo donte të ishte pjesë e procesit të shkrimit dhe të kontrollonte produktin përfundimtar sikur të ishte prodhuesi. Kjo mundësi u ofrua nga dy producentë të pavarur: Jake Eberts dhe Roland Joffé. Kjo ishte çudia e parë: që një përshtatje kaq tërheqëse komerciale i ishte besuar një prodhimi të pavarur. Sot është më e shpeshtë, por në fillim të viteve 1990, të pavarurit ishin ende një realitet margjinal në kinemanë amerikane. Joffé dhe Eberts i paguan Nintendo-s “një milion dollarë për të pasur Super Mario”.
Por asnjë nga skenaristët që do të kontribuonte në shkrim nuk kishte luajtur ndonjëherë një videolojë Super Mario dhe shumë nga ata që ishin përfshirë nuk e dinin se për çfarë po flisnin.
Pesë skenarë të ndryshëm
Për xhirimin e filmit u zgjodhën regjisorët Annabel Jankel dhe Rocky Morton.
Ata ishin një dyshe, burrë e grua, dashamirës të të çuditshmes, dhe donin t’i jepnin Super Mario Bros një ajër distopian dhe të luanin me çuditshmërinë e botës së personazhit, të përbërë nga kërpudha, tuba, breshkat dhe princeshat.
Në pak muaj skenari i parë ishte gati, Barry Morrow e kishte shkruar, fitues i një Oscar disa vite më parë për “Rain Man”. Vizioni i tij për vëllezërit Mario dhe Luigi dhe historia e tyre ishte shumë e ngjashme me atë të Rain Man, e vendosur vetëm në botën e hidraulikës. Por u hodh poshtë. Tom Parker dhe Jim Jennewein u zgjodhën për versionin e dytë të skenarit, të konsideruar në atë kohë dy yje të rinj premtues të Hollivudit. Ata kanë bërë një version më gazmor dhe plot humor. Nintendo-s i pëlqeu, por regjisorëve jo dhe u hoq. Versioni i tretë i bëri të gjithë dakord. Ai u firmos nga Parker Bennet dhe Terry Runte, autorë komedish dhe thrillerash, të cilët, me sugjerimin e dy regjisorëve Jankel dhe Morton, i kishin shtuar historisë fantashkencë. Një botë paralele ishte futur gjithashtu dhe për këtë arsye kishte dy realitete midis të cilave mund të udhëtonim: i yni dhe një në të cilin dinozaurët nuk ishin zhdukur kurrë, por kishin evoluar dhe kishin krijuar një shoqëri të përparuar teknologjikisht. Një botë distopike.
As ky nuk do të kishte qenë skenari përfundimtar dhe për këtë arsye nuk është i disponueshëm sot, por ka të ngjarë që të ishte shumë i mirë sepse kasti u grumbullua në bazë të kësaj dhe ata që e lexuan pretenduan se ai skenar ishte i shkëlqyer.
Eberts dhe Joffé, dy producentët e pavarur që filluan të gjitha, kishin frikë se filmi do të ishte një katastrofë dhe kishin kuptuar gjithashtu se nuk do të kushtonte shumën e buxhetuar fillimisht. Lidhjet e tyre më të mira ishin me Disney dhe Disney ra dakord. Megjithatë, në atë pikë, filmi nuk mund të ishte më aq i errët dhe për të rriturit: për të pranuar Disney-n, ai kishte kërkuar një version të ri të skenarit, shumë më të përshtatshëm për një audiencë fëmijësh dhe më afër videolojërave sesa Super Mario. Papritmas prioritetet ndryshojnë.
Joffé dhe Eberts punësuan dy skenaristë të tjerë me iniciativën e tyre: Ed Solomon dhe Ryan Rowe, me përvojë në komedi, me misionin për ta bërë gjithçka më të lehtë dhe më argëtuese, në përputhje me qasjen e Disney. Nga sa dihet, duke ditur produksionin e Jankelit dhe Mortonit dhe nga raportet e atyre që lexonin skenarin e tyre, Super Mario Bros duhej t’i ngjante “Blade Runner”, pra një histori me një estetikë dhe ton shumë specifik. Ky rishkrim i fundit, nga ana tjetër, futi një butësi dhe humor në atë lloj fantashkence që nuk kishte të bënte me të. Disney kishte një besim të përgjithshëm se një version filmik i Super Mario do të ishte më i mirë se çdo besnikëri ndaj lojës.
Edhe skenari i ri u bë i padobishëm. Morton i vuri flakën. Kërkesa e tij e vetme për skenaristët e rinj ishte të integronin krijesat dhe përbindëshat që ishin ndërtuar tashmë në versionin e ri, gjë që ata e bënë.
Krijimi i rrëmujës përfundimtare ishte një protestë nga aktorët e përshkruar si një kryengritje. Arsyeja ishte pikërisht versioni i fundit i skenarit. Shumë nga kasti kërcënuan të linin produksionin menjëherë pas fillimit të xhirimeve. Bennet dhe Runte, dyshja e skenaristëve që kishin prezantuar komponentin e fantashkencës, u ripunësuan për ndryshime të tjera në skenarin e Disney-t. Pra, në vend që të ktheheshim në versionin e mëparshëm, u shtuan modifikime të tjera.
Vite pas publikimit të filmit, John Leguizamo tha se në xhirime situata ishte aq e ngatërruar dhe rrëmuja që ata kishin bërë aq të qartë për të gjithë, sa ai dhe Bob Hoskins filluan të pinin uiski për t'ia dalë mbanë. Nuk ishin vetëm ata të dy të pakënaqur: shumë aktorë thanë se nuk i mësuan rreshtat para “duartrokitjes”, sepse gjithsesi këto ndërroheshin vazhdimisht dhe kishte nga ata që kishin vendosur që t'i shkruanin vetë. Jankel dhe Morton kishin humbur shpejt kontrollin e një grupi që ishte shumë i madh për atë që ishin mësuar dhe përfunduan duke u dhënë të njëjtëve njerëz drejtime të ndryshme. Kishte një sherr edhe për kostumet e Marios dhe Luixhit, sepse dy regjisorët nuk i donin ato edhe pse ishin veshja më ikonike nga të gjithë. Versioni i dy regjisorëve është: “Pothuajse menjëherë humbëm aktorët”. Aktorët ishin aq të dëshpëruar sa çdo të diel, në ditën e tyre të pushimit, shkonin për të recituar Shekspirin në shtëpinë e Bob Hoskins, si një formë pastrimi.
Pikërisht në këtë klimë mbërriti në xhirime Richard Stayton, reporteri i Los Angeles Times, i cili më pas shkroi artikullin që shkatërroi filmin edhe para publikimit të tij.
Skenat e xhiruara pasi versioni i parë i filmit kishte përfunduar tashmë dhe që kujtonin disa dinamika të videolojës, të cilat nuk ishin xhiruar nga Jankel dhe Morton, kontribuuan në vendosjen e qershisë mbi tortë në këtë fatkeqësi. Të dy e kishin urryer tashmë produksionin, kishin shkuar shumë përtej buxhetit që u ishte dhënë dhe ishin braktisur nga agjentët e tyre pas artikullit në Los Angeles Times që kishte shkatërruar imazhin e tyre. Dyshja u konsideruan efektivisht të dështuar në botën e Hollivudit përpara se filmi të dilte. Ata nuk do të bënin më kurrë një film për studio. As shpërndarja nuk shkoi më mirë. Super Mario Bros fitoi 20 milionë dollarë, sa gjysma e kostos. /Il Post/
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
