Rezerva Federale po ndjek një yll.
Nuk është një personazh i famshëm apo sferë gazi që verbon qiellin natën. Nuk është as një objekt i dukshëm.
“Ne e njohim atë vetëm nga veprat e tij,” tha kreu i Fed Jerome Powell javën e kaluar .
Ylli që kërkon banka qendrore është R-star, ose “norma neutrale e interesit”.
Termi daton që nga viti 1898 kur ekonomisti suedez Knut Wicksell shkroi: “Ekziston një normë e caktuar interesi për kreditë që është neutrale në lidhje me çmimet e mallrave dhe nuk priret as t’i rrisë e as t’i ulë ato”.
Një që nuk është aq e ulët sa të sjellë inflacion, por jo aq e lartë sa ta çojë ekonominë në një recesion.
Një model i projektuar nga një ekonomist i Bankës Botërore, Presidenti i Fed-it të Nju Jorkut, John Ëilliams dhe një ish-këshilltar i lartë i Poëell-it, e përkufizon atë si “norma reale e interesit afatshkurtër që pritet të mbizotërojë kur një ekonomi është në fuqi të plotë dhe inflacioni është i qëndrueshëm”.
Çfarë do të thotë R-star?
Termi R-star vjen nga modelet ekonomike që paraqesin kërkesën për kursime dhe investime në një ekonomi. Të dyja përcaktohen nga normat e interesit të rregulluara nga inflacioni, të cilat përfaqësohen nga variabli r në modelet ekonomike. Norma e interesit që shkakton kërkesën për kursime në kërkesë të barabartë për investim, zakonisht shënohet si R*.
Në teori, kjo normë e përsosur ekziston në botën reale. Dhe ka të ngjarë që pjesa e enigmës që mungon i nevojitet Fed-it për të arritur një ulje të butë, ku inflacioni zbutet, por shmanget një recesion.
Por, në praktikë, nuk është aq e thjeshtë për t’u gjetur.
R-star në realitet
Pasi inflacioni e kapi Fed-in në befasi në vazhdën e pandemisë, duke u rritur më shpejt dhe duke qëndruar më gjatë se sa pritej, banka qendrore e SHBA, si shumë në mbarë globin, ka qenë duke luajtur “kapas” për një vit e gjysmë të kaluar.
Për të zbutur inflacionin që arriti nivelin më të lartë të katër dekadave vitin e kaluar, Fed ka rritur normat e interesit. Kjo e bën më të shtrenjtë për bizneset dhe konsumatorët marrjen e parave hua, që do të thotë se ata nuk mund të shpenzojnë aq shumë sa do të bënin ndryshe. Kur njerëzit shpenzojnë më pak, bizneset e kanë më të vështirë të rrisin çmimet.
Ndërsa Fed i la të pandryshuara normat e interesit në dy nga takimet e politikës së saj këtë vit, Powell sinjalizoi se banka qendrore nuk ka mbaruar domosdoshmërisht ende ecjen.
Burimi: CNN Business/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
