Joe Biden mund të takohet me Vladimir Putin dhe të ketë një “diskutim produktiv”, por udhëheqësit e Bashkimit Europian jo. Kështu mund të përshkruhet vendimi i BE-së, i cili hodhi poshtë propozimin e bërë nga Angela Merkel dhe Emanuel Macron për një samit midis Bashkimit Evropian dhe Rusisë.
Vendimi ka theksuar se çështja e marrëdhënieve me Rusinë, në mes të një “Luftë të Re të Ftohtë” në zhvillim po ndan gjithnjë e më shumë Europën, pasi çështjet e politikës së jashtme të disa shteteve mund të imponojnë kushtet e veta në lidhje me politikën e jashtme të të gjithë Unionit.
Në të njëjtën kohë, ky zhvillim nënvizoi vështirësinë e vazhdueshme të Bashkimit Europian për të arritur një politikë të jashtme vërtet të përbashkët.
Ka ndarje reale në Bashkimin Evropian për çështjen e marrëdhënieve me Rusinë. Këto ndarje nuk u krijuan pas krizës së krizës ukrainase dhe riintegrimit të Krimesë në Federatën Ruse, por ekzistuan më parë.
Nga njëra anë, kemi vende të tilla si Gjermania, e cila që nga “Rënia e Murit” kishte investuar shumë në marrëdhënie të mira politike dhe ekonomike me Rusinë, e cila ishte një treg i madh, në të njëjtën kohë mund të furnizonte me gaz Evropën.
Nga ana tjetër, kemi vendet e ish “Bllokut Lindor” por edhe vendet që ishin pjesë e BRSS, të tilla si republikat Balltike, kundërshtuan takimin dhe e kanë kthyer pozicionin “anti-rus” në pjesë identitet kombëtar.

Kjo ndarje vazhdoi edhe pas krizës ukrainase dhe riintegrimit të Krimesë në Federatën Ruse. BE atëherë vendosi sanksione ndaj Rusisë, të cilat qëndrojnë në fuqi deri më sot, pezulloi samitet e rregullta dhe pezulloi diskutimet. Që nga viti 2016, marrëdhënia midis BE dhe Rusisë është rregulluar në bazë të bashkëpunimi selektiv me Rusinë për çështje me interes të BE.
Sidoqoftë, ishte e qartë se për disa vende mbajtja e marrëdhënieve të rëndësishme ekonomike me Rusinë mbetet një përparësi. Kjo u pasqyrua në politikën gjermane, me shembullin më tipik të faktit që pavarësisht sanksioneve kundër Ukrainës dhe Krimesë, gazsjellësi Nord Stream 2 vazhdoi ndërtohej normalisht .
Por Franca gjithashtu ka treguar se dëshironte marrëdhënie politike me Rusinë. Emanuel Macron, megjithëse ishte shumë kritik ndaj politikës ruse, u takua me Vladimir Putin në Francë në gusht të vitit 2019.
Kohët e fundit, megjithatë, marrëdhëniet midis Rusisë dhe BE janë përkeqësuar. Polemikat dhe kompromiset e vazhdueshme brenda unionit, fillimisht në lidhje me formimin e Komisionit të ri dhe më pas për shkak të pandeminë, nuk lanë shumë hapësirë për bashkëpunim. Politika e jashtme, në një kohë kur perspektiva e një qeverie Biden ka nxitur më tej zërat anti-rusë brenda Bashkimit Europian, u la pas dore. Çështja Navalny ka përkeqësuar po ashtu marrëdhëniet, me BE që akuzon Rusinë për abuzime të të drejtave të njeriut, por edhe për helmimin e udhëheqësit opozitar. Po ashtu edhe sulmet kibernetike dhe aktivitet e spiunazhit të agjentëve rusë janë kthyer së fundmi në probleme në marrëdhëniet dy-palëshe.
Akuzat e ashpra të BE-së shkaktuan reagimin e zemëruar të Ministrit të Jashtëm rus Sergei Lavrov, i cili më 23 mars, tha se Rusia nuk do të ketë më marrëdhënie me Bashkimin Europian si organizatë. “E gjithë infrastruktura e këtyre marrëdhënieve është shkatërruar nga vendimet e njëanshme të Brukselit. Evropa i ka ndërprerë këto marrëdhënie, duke shkatërruar të gjithë mekanizmat që janë ndërtuar për shumë vite dhe ne kemi vetëm vende individuale evropiane që duan të udhëhiqen nga interesat e tyre kombëtarë”, tha Lavrov.
Iniciativa e Berlinit dhe Parisit
Vendimi i Joe Biden për të vazhduar me takimin me Vladimir Putin, pavarësisht deklaratave të veçanërisht të ashpra që kishte bërë fillimisht, tregoi se SHBA po kërkonte mënyra për të negociuar me Rusinë.

Kjo u pa nga Berlini (i cili ndërkohë kishte siguruar tolerancën e SHBA në përfundimin e gazjellësit Nord Stream 2) si një shenjë e rifillimit të një dialogu të nivelit të lartë midis Bashkimit Europian dhe Rusisë. Merkel filloi të pyeste se nëse presidenti amerikan mund të takohet me presidentin rus, atëherë përse nuk takohej dot me udhëheqësit BE-së? Mbi të gjitha, ky takim sipas saj gjithashtu do të rivendoste aftësinë e Evropës për të luajtur një rol në skenën ndërkombëtare.
Por Merkel dhe Macron ata nuk morën parasysh që një sërë vendesh në BE nuk do të ishin në gjendje të braktisnin qëndrimin e tyre anti-rus, veçanërisht pasi BE kishte përshkallëzuar konfrontimin me Rusinë në të kaluarën. Rezultati ishte një dështim politik për Merkel (në paraqitjen e saj të fundit në një samit të BE para zgjedhjeve gjermane) dhe për Emanuel Macron.
Për më tepër, as Gjermania dhe as Franca nuk propozuan një rregullim rrënjësor të pozicioneve europiane përkundrejt Rusisë. Ata nuk propozuan, për shembull, pezullimin e të gjitha ose edhe një pjese të sanksioneve, ose rifillimin e një dialogu më strategjik. Propozimi i tyre ishte më shumë një studim për të treguar se Europa po kërkonte dialog sesa një strategji e strukturuar, siç u njoftua pak para samitit të BE.
Megjithatë, perspektiva e një samiti BE-Rusi do të ishte një hap drejt uljes të disa prej tensioneve të akumuluara në Europë dhe mund të sigurojë një proces pajtimi dhe madje heqjen e pjesshme të disa prej problemeve që kanë krijuar sanksionet. Në të njëjtën kohë, kjo do të sinjalizonte se Europa ka potencialin për të pasur politikën e saj të jashtme dhe nuk është vetëm pjesë e një “Perëndimi” të udhëhequr nga SHBA-ja.
Por edhe një herë, propozimi për një takim me Putin ka provuar arrtija e një marrëveshjejeje brenda BE-së në disa raste thjesht rezulton në një paralizë të veçantë që vetëm i bën gjërat edhe më keq.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.