Që nga pushtimi i Ukrainës shkurtin e kaluar, presidenti rus Vladimir Putin është ngjitur lart mbi plotfuqishmërinë e tij të supozuar energjetike, duke e mbajtur ekonominë globale peng të tekave të tij.
Që nga vera e kaluar, Putini ka mbytur furnizimet me gaz natyror në Europë, duke shpresuar se europianët, pa nxehtësi gjatë dimrit, do ta bëjnë politikisht të pamundur vazhdimin e mbështetjes për Ukrainën.
Kërcënimi ishte i fuqishëm: në vitin 2021, 83 për qind e gazit rus u eksportua në Europë. Eksportet totale globale të Rusisë prej 7 milionë fuçi nafte në ditë dhe 200 miliardë metra kub gaz me tubacione në vit përbënin rreth gjysmën e të ardhurave të saj federale.
Edhe më e rëndësishmja, eksportet e mallrave të Rusisë luajtën një rol vendimtar në zinxhirët e furnizimit global: Europa ishte e varur nga Rusia për 46 për qind të furnizimit të saj total me gaz, me nivele të krahasueshme varësie nga produktet e tjera ruse, duke përfshirë metalet dhe plehrat.
Tani, ndërsa i afrohemi njëvjetorit të pushtimit të Putinit, është e qartë se Rusia ka humbur përgjithmonë fuqinë e saj ekonomike të dikurshme në tregun global.
Falë një dimri jashtëzakonisht të ngrohtë në Europë, momenti i fuqisë maksimale të Putinit ka kaluar dhe viktima më e madhe është vetë Rusia. Leva e gazit natyror të Putinit tani është inekzistente, pasi bota - dhe më e rëndësishmja, Europa - nuk ka më nevojë për gazin rus.
Europa siguroi shpejt furnizime alternative me gaz duke iu drejtuar gazit natyror të lëngshëm global (LNG). Së bashku me rritjen e furnizimit nga burimet e rinovueshme, bërthamore dhe, në ndërkohë, qymyri, këto furnizime alternative kanë reduktuar varësinë e Europës nga gazi rus në 9 për qind të totalit të importeve të saj të gazit. Në fakt, Europa tani blen më shumë LNG se sa ka blerë ndonjëherë gaz rus.
Për më tepër, dimri jashtëzakonisht i ngrohtë i Europës do të thotë se jo vetëm që janë shmangur skenarët e rasteve më të këqija, por rezervuarët e plotë të magazinimit të Europës mezi janë tërhequr dhe mund të kalojnë në dimrin e ardhshëm.
Implikimet janë të jashtëzakonshme. Europës tani i sigurohet furnizim i mjaftueshëm me energji minimalisht deri në vitin 2024, duke ofruar kohë të mjaftueshme për furnizime alternative më të lira të energjisë—si burimet e rinovueshme.
Përveç kërkesës më të ulët të pritshme të Europës për LNG, Kina po largohet nga LNG globale në favor të burimeve vendase. Së bashku me rritjen e shpejtë të furnizimit me LNG, nuk është befasi që tregu i të ardhmes së gazit tani po e çon çmimin e gazit për të qenë më i lirë se nivelet e paraluftës për vitet në vijim.
Putini, nga ana tjetër, ka zero levë të mbetur dhe nuk ka asnjë mënyrë për të zëvendësuar klientin e tij kryesor të dikurshëm; ai po zbulon në mënyrën e vështirë se është shumë më e lehtë për konsumatorët të zëvendësojnë furnizuesit e mallrave jo të besueshëm sesa që është për furnitorët të gjejnë tregje të reja. Tashmë, Putini nuk po nxjerr praktikisht asnjë fitim nga shitjet e gazit.
Leva e naftës e Putinit është gjithashtu duke u zvogëluar. Kanë ikur ditët kur frika se Putini do të largonte furnizimet me naftë ruse nga tregu bëri që çmimet e naftës të rriteshin me 40 për qind gjatë dy javësh. Në fakt, kur – në përgjigje të vendosjes së muajit të kaluar të kufirit të çmimit të naftës G-7 Putin njoftoi një ndalim, nga 1 shkurti, për eksportet e naftës në vendet që pranuan kufirin e çmimit, çmimet e naftës në fakt u ulën.
Pse? Sepse tani është e qartë se bota nuk varet më nga nafta e Putinit.
Tregu i naftës po kthehet për të favorizuar blerësit, jo shitësit, mes ofertës në rritje - më se e mjaftueshme për të kompensuar rëniet e mundshme të prodhimit rus të papërpunuar. (Në dhjetor, zëvendëskryeministri rus Alexander Novak tha për mediat ruse se qeveria ishte e përgatitur të shkurtonte prodhimin e papërpunuar deri në 700.000 fuçi në vitin 2023.)
Çmimet e naftës tani janë më të ulëta se para luftës, dhe vetëm në gjysmën e dytë të 2022, pati një rritje të ofertës me 4 milionë fuçi në ditë nga prodhues të tillë si Shtetet e Bashkuara, Venezuela , Kanadaja dhe Brazili.
Me më shumë furnizim që pritet këtë vit, çdo naftë e papërpunuar ruse e humbur do të zëvendësohet pa probleme dhe lehtësisht brenda javësh.
Leva e Putinit është "avulluar" gjithashtu sepse kufiri i çmimit të G-7 i jep atij një zgjedhje humbje-humbjeje, e cila gërryen pozicionin energjetik të Rusisë pavarësisht se çfarë bën ai. Kina dhe India, pa marrë pjesë në mënyrë eksplicite po e përdorin atë për të bërë një pazar të vështirë me Rusinë, me zbritje deri në 50 përqind , kështu që edhe pse India po blen 33 herë më shumë naftë ruse sesa një vit më parë, Rusia është duke mos bërë shumë fitime, duke pasur parasysh koston e prodhimit prej 44 dollarësh, krahasuar me transportin më të kushtueshëm.
Por nëse Putini redukton prodhimin edhe më shumë, siç ka kërcënuar të bëjë, ai do të humbasë pjesën më të rëndësishme të tregut të naftës, një obsesion prej kohësh i Putinit, mes një tregu gjithnjë e më të mbifurnizuar të naftës dhe uljes së mëtejshme të të ardhurave të tij kur ai tashmë është i uritur për para .
Edhe kartat e tjera të mallrave të Putinit janë përdorur të gjitha.
Në disa tregje të rëndësishme të metaleve, si kobalti dhe nikeli, prodhimi i kombinuar i minierave të reja që do të hapen në dy vitet e ardhshme shton më shumë se furnizimin e mjaftueshëm për të zëvendësuar përgjithmonë metalet ruse brenda zinxhirëve të furnizimit global.
Sigurisht, lufta e dështuar ekonomike dhe energjitike e Putinit nuk ka qenë pa pasoja. Përhapjet kanë ndikuar në shumë jetë, kanë transformuar zinxhirët e furnizimit, kanë ndryshuar flukset tregtare dhe konsumatorët ende e ndjejnë majën e çmimeve më të larta.
Por ajo që ka rëndësi është se fundi është në dukje.
Putini nuk do të jetë më kurrë në gjendje të shkaktojë kaos dhe shqetësime të tilla në ekonominë globale, sepse ai ka dobësuar përgjithmonë dorën më të fuqishme të Rusisë – energjinë dhe mallrat e saj.
Lufta në fushën e betejës është ende duke u zhvilluar, por të paktën në frontin ekonomik, fitorja është në horizont.
Burimi: Foreign Policy/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
