.png)
Nga Gazeta “Si” – Avancimi i teknologjisë dhe i botës digjitale në përgjithësi e ka bërë të domosdoshme që gjuha shqipe të mos mbetet më një nëngjuhë e cila nuk ekziston si opsion në programet digjitale dhe elektronike masive sot në përdorim. Ndaj, studiues të gjuhës shqipe kërkojnë investime në softuerë që gjuha shqipe të mos mbetet e nënpërfaqësuar në botën digjitale.
Këtë 21 shkurt, që kremtohet në të gjithë botën si “Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare”, Qendra Kombëtarë e Librit dhe Leximit organizoi një simpozium me pjesëmarrjen e gjuhëtarëve dhe studiuesve të gjuhës. Në këtë simpozium referuan emra të njohur të gjuhësisë si Mimoza Gjokutaj, Mimoza Kore, Emil Lafe, Xhevat Lloshi, Linda Meniku dhe Anila Mullahi të cilët cekën disa aspekte të gjuhës si formim, identitet por dhe ndërgjegje.
Alda Bardhyli: Gjuha shqipe është identiteti ynë. Duhet gjetur mënyrat sesi të përshtatet me kohën dhe teknologjinë e re.
Duke pasë parasysh avancimin e teknologjisë dhe botën digjitale që tashmë është realitet, e pranishme në përditshmërinë e njerëzve, kryesisht të rinjve, gjuha shqipe mbetet një nëngjuhë e cila nuk ekziston si opsion në programet digjitale dhe elektronike masive sot në përdorim. Kjo ishte një nga temat dhe po ashtu shqetesimet të cilat u ngritën në diskutim. Bardhyli theksoi se digjitalizimi i gjuhës shqipe dhe përshtatja e saj në softuerët e sotme, mund të jetë një avantazh dhe gjithashtu një receptim efikas i gjuhës tek të rinjtë.
“Gjuha është më shumë sesa një mjet komunikimi ,ajo është trashëgimi, kulturë dhe histori e gjallë që lidhet ngushtë me qenien tonë.Gjuha është një nga shtyllat kryesore të identitetit tonë kulturor dhe kombëtar. Ajo ruan historinë dhe traditat tona, duke na lidhur me të kaluarën dhe duke ndikuar në mënyrën se si e perceptojmë botën. Një popull pa gjuhën e tij është si një pemë pa rrënjë, e ekspozuar ndaj rrezikut të zhdukjes.
Në këtë kontekst, ruajtja dhe promovimi i gjuhës amtare është detyrë e çdo individi dhe institucioni. Në shekullin XXI, teknologjia ka ndryshuar mënyrën se si komunikojmë. Përkthimi automatik, inteligjenca artificiale dhe rrjetet sociale kanë lehtësuar shkëmbimin gjuhësor, por gjithashtu kanë ngritur sfida të reja.
Rreziku qëndron në faktin se disa gjuhë mbeten të nënpërfaqësuara në botën digjiitale, duke i lënë folësit e tyre në një disavantazh. Prandaj, është e rëndësishme të investojmë në zhvillimin e softuerëve dhe përmbajtjeve në gjuhën tonë për të siguruar që të mos mbetet pas”, tha Bardhyli.
Përveç digjitalizimit të gjuhës, u theksua dhe se mbështetja e letërsisë së re është një mënyrë e mirë dhe efikase e ruajtjes dhe elaborimit të gjuhës shqipe të sotme nga shkrimtarët, të cilët gjuhën e kanë lëndë të parë. Gjithashtu u diskutua dhe për cenimin e gjuhës shqipe nga nga ndikimi sllav.
21 Shkurti u shpall si “Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare” nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara në 1999, në përkujtim të protestave të studentëve të Universitetit Dhaka, me origjinë nga Bengali, të cilët u konfrontuan me policinë pakistaneze për të mbrojtur gjuhën e tyre bengaleze si gjuhë zyrtare.
Prej kësaj date, vendet anëtare të OKB-së organizojnë evente promovuese dhe ndërgjegjësuese në mbrojtje të diversitetit gjuhësor e kulturor të gjuhës amtare si dhe të shumëgjuhësisë brenda shteteve.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
