Falë një algoritmi të inteligjencës artificiale, studiuesit në Mass General Brigham kanë arritur të identifikojnë rastet e fshehura të Covid-it të gjatë, duke përmirësuar diagnozën në krahasim me metodat tradicionale. Qëllimi është që algoritmi të jetë i disponueshëm globalisht për të zgjeruar aksesin në diagnozë.
Kollë kronike, lodhje, mendje e turbullt: këto janë vetëm disa nga simptomat e Covid-it të gjatë, një sindromë e karakterizuar nga manifestime që mund të vazhdojnë për muaj të tërë pas shërimit nga infeksioni Sars-CoV-2.
Sipas një studimi të fundit të kryer nga studiues në Mass General Brigham dhe i botuar në revistën Med, kjo gjendje është shumë më e përhapur sesa mendohej më parë ku afërsisht një në katër njerëz mund të vuajë prej saj pa e ditur.
Këto të dhëna u zbuluan falë një algoritmi të inteligjencës artificiale, i zhvilluar për të identifikuar rastet e fshehura të Covid-it të gjatë në të dhënat mjekësore.
Roli i inteligjencës artificiale në diagnostikim
Studiuesit amerikanë filluan duke përcaktuar kritere të qarta për diagnozën e Covid-it të gjatë: duhej të mos kishte lidhjee me patologji të tjera, të lidhej me një infeksion të mëparshëm Sars-Cov-2 dhe me simptoma të vazhdueshme për të paktën dy muaj në një periudhë monitorimi prej 12 muajsh.
Bazuar në këto kritere, algoritmi u trajnua për të zbuluar Covid të gjatë duke përdorur një teknikë të avancuar të quajtur "fenotipizimi i saktë". Kjo metodë lejon AI të ekzaminojë të dhënat mjekësore për simptomat që lidhen me Covid-19 dhe t'i monitorojë ato me kalimin e kohës për t'i dalluar nga ato të sëmundjeve të tjera.
Për shembull, nëse një pacient përjeton gulçim, AI kontrollon që kjo të mos jetë për shkak të kushteve para-ekzistuese, si ataku i zemrës ose astma. Vetëm kur të gjitha shkaqet e tjera të mundshme përjashtohen, algoritmi e shënon pacientin se vuan nga Covid-i i gjatë.
Një metodë e avancuar për të dalluar Covid-in e gjatë
Gjatë studimit, ekipi hulumtues përdori algoritmin për të analizuar të dhënat mjekësore të më shumë se 295,000 pacientëve, të shpërndarë në 14 spitale dhe 20 qendra shëndetësore komunitare në Massachusetts. Inteligjenca artificiale zbuloi se "22.8% shfaqin simptoma të Covid-it të gjatë", ose pothuajse një në katër persona, krahasuar me vlerësimet e mëparshme që tregonin më pak se një në dhjetë.
"Një shifër që mund të përshkruajë një shifër më realiste të ‘tarifës’ afatgjatë që paguajmë nga pandemia,” vunë në dukje studiuesit. "Mjeti ynë i AI mund të transformojë një proces të mjegullt diagnostikues në diçka të qartë dhe të fokusuar, duke u dhënë mjekëve aftësinë për të emërtuar një gjendje të vështirë për t'u diagnostikuar dhe njohur," komentoi autori Hossein Estiri.
Kufizimet e studimit dhe perspektivat e ardhshme
Autorët theksojnë se studimi i tyre ka disa kufizime, para së gjithash faktin se ai u krye ekskluzivisht për pacientë në Massachusetts. Megjithatë, ekipi synon të vërë algoritmin e tyre të AI në dispozicion të mjekëve dhe sistemeve të kujdesit shëndetësor në mbarë botën.
Studimet e ardhshme mund të testojnë efektivitetin e tij në grupe pacientësh me probleme specifike, të tilla si sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD) ose diabeti.
“Përveç përmirësimin e kujdesit klinik, kjo risi mund të vendosë themelet për kërkime të ardhshme në faktorët gjenetikë dhe biokimikë që qëndrojnë në themel të nëntipeve të ndryshme të Covid-it të gjatë”, përfundoi Estiri.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.