Analize

Çfarë nënkupton aleanca Kinë-Rusi për Perëndimin

Nga Gazeta ‘Si’- Me kalimin e viteve, Pekini dhe Moska kanë krijuar ngadalë atë që tani duket të jetë një front global anti-amerikan dhe anti-liberal, i lidhur së bashku nga dëshira e tyre për të rishikuar jo vetëm statusin e Ukrainës dhe Tajvanit, por edhe rendin aktual botëror.

Kështu, Rusia mund të vazhdojë të marrë ndihmë të konsiderueshme - dhe ndoshta edhe më të madhe - nga Kina, e cila mund të mbajë në këmbë ekonominë e saj dhe luftën e saj kundër Ukrainës për shumë vite në vijim.

Sigurisht, interesat e Pekinit ende ndryshojnë nga ato të Moskës në disa aspekte. Mbështetja më e madhe kineze për Rusinë është e rrezikshme për ekonominë e saj tashmë të prirur ndaj krizës, nëse Perëndimi zgjat sanksionet kundër bankave dhe kompanive të saj.

Dhe për herë të parë që nga mesi i vitit 2022, në mars dhe prill të këtij viti, eksportet kineze në Rusi ranë në krahasim me të njëjtët muaj të një viti më parë, duke reflektuar kujdes në rritje - si dhe problemet e pagesës me të cilat përballen importuesit rusë për shkak të presionit në rritje nga SHBA-ja.

Megjithatë, pavarësisht zhvillimeve të tilla, ne të gjithë duhet të jemi skeptikë ndaj retorikës zyrtare pacifiste të Pekinit. Mbështetja sistematike afatgjatë e vendit për Rusinë tregon një interes për të vazhduar konfrontimin – dhe për të korrur avantazhet ekonomike dhe gjeopolitike.

Në fund të fundit, lufta në Evropë lidh burimet perëndimore dhe largon vëmendjen e Uashingtonit nga aktivitetet e Pekinit në pjesë të tjera të botës. Varësia e Rusisë nga Kina është tashmë e lartë dhe ajo vazhdon të rritet pasi kompanitë kineze zëvendësojnë ish-partnerët e tregtisë dhe investimeve të Rusisë perëndimore.

Në fakt, fuqia relative e Kinës përballë Rusisë po rritet me çdo muaj lufte. Ndërsa prodhimi në rritje i armëve dhe municionit të industrisë ruse të armëve gjeneron pseudo-rritje, duke maskuar një rënie ekonomike aktuale, ekonomia e Kinës – edhe pse e tronditur nga vështirësitë – vazhdon të rritet. Kina është gjithashtu në gjendje të importojë lëndë të para ruse me zbritje, ndërsa e vërshon vendin me mallrat e saj të konsumit.

Përveç kësaj, Moska ka lejuar gradualisht më shumë nga teknologjitë e saj më të fundit ushtarake të transferohen edhe në Kinë. Ndonëse nuk është një shtet vasal i plotë, Rusia nuk ka zgjidhje tjetër veçse të përmbushë kërkesat në rritje të Pekinit – qofshin ato në lidhje me uljet e çmimeve të energjisë, praninë kineze në Azinë Qendrore apo mbështetjen për ambiciet hegjemoniste kineze në Azinë Jugore dhe Lindore.

Ndërkohë, Pekini dëshiron që Moska as të fitojë e as të humbasë plotësisht në Ukrainë. Një fitore ruse me mbështetjen kineze do të forconte Moskën, por do të largonte thellësisht Perëndimin nga Pekini. Një disfatë ruse do të destabilizonte regjimin e Putinit dhe mund të shkaktonte transformimin e tij politik apo edhe shkatërrimin. Kjo, nga ana tjetër, mund të çojë në uljen e aksesit në energjinë e lirë, tregjet ruse, Arktikun dhe sekretet ushtarako-teknologjike për Kinën, si dhe humbjen e partnerit të saj kryesor në rivalitetin e saj strategjik afatgjatë me SHBA-në.

Në funksion të interesave të tilla, nuk duhet të merren seriozisht thirrjet e Kinës për paqe. Për më shumë se një dekadë, Pekini ka shkelur qartë detyrimet e tij sipas Traktatit të Mospërhapjes (NPT) duke mbështetur Rusinë. E harruar kryesisht, Kina shpalli respektin e saj për sovranitetin dhe kufijtë e Ukrainës si në vitin 1994, me pranimin e Ukrainës në NPT, dhe në 2013, si pjesë e Traktatit të Miqësisë Kino-Ukrainase të ratifikuar plotësisht. Që nga viti 2014, megjithatë, neutraliteti i rremë i Pekinit - dhe ndihma e tij ekonomike për Moskën - ka qenë vendimtare për rishikimin radikal të kufijve shtetërorë të Rusisë në Evropë.

Edhe më keq, ndërsa lufta gjenocidale e Rusisë kundër Ukrainës vazhdon të shpaloset, Pekini ka ofruar më shumë mbështetje retorike për narrativat e tij apologjetike. Kjo përfshin, për shembull, gjoja "shqetësimet legjitime të sigurisë" të Moskës, si dhe interpretimin e qëllimshëm të Kremlinit të konceptit të "sigurisë së pandashme" si një pjesë qendrore e politikës së saj të jashtme, duke fajësuar Perëndimin si për luftën në Ukraina dhe tensionet në Indo-Paqësorin.

Është e jashtëzakonshme se sa larg ka shkuar Pekini për të mbështetur Moskën, pavarësisht nga pasojat negative për marrëdhëniet e saj me Perëndimin dhe pasojat e mundshme ekonomike. Vendi tani përballet me rrezikun në rritje të një lufte tregtare me SHBA-në.

Sot, Pekini dhe Moska projektojnë imazhin e një koalicioni të bashkuar, të frikshëm dhe të qëndrueshëm antidemokratik, anti-amerikan, i cili përfshin gjithashtu shtete famëkeqe mashtruese si Irani, Koreja e Veriut apo Siria. Megjithatë, potenciali për çarje në këtë aleancë informale është gjithashtu i dukshëm. Për shembull, lidhjet në rritje të Rusisë me një Kore të Veriut të guximshme mund të çojnë në një menaxhim të vështirë, pasi Pekini ka luftuar prej kohësh për të kontrolluar Korenë e Veriut.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme, siç përshkruan Mattheë Kroenig në librin e tij "Kthimi i rivalitetit të fuqive të mëdha", nuk duhet harruar se regjimet autokratike vuajnë nga paqëndrueshmëria në punët e tyre të jashtme dhe të brendshme.

Historia botërore tregon se sistemet e hapura politike me sundim të ligjit dhe pluralizëm janë më efektive brenda vendit dhe në trajtimin e konflikteve ndërkombëtare me armiqtë dhe tensioneve me aleatët e huaj.

Në këtë sfond, është e rëndësishme që Perëndimi të ruajë vendosmërinë dhe unitetin e tij. Në terma konkretë, kjo do të thotë t'i ofrohet Ukrainës të gjithë mbështetjen që i nevojitet - sot.

Një fitore e Ukrainës në fushën e betejës e arritur me mbështetjen perëndimore dhe rivendosja e territorit të vendit, do të jetë mënyra më e mirë për të frenuar revizionizmin e Rusisë dhe Kinës.

Burimi: The Geopost/ Përshtati: Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë