Çfarë dreqin po ndodh në Francë?!

PARIS - Zgjedhjet parlamentare të Francës nuk panë një fitues të qartë, duke e zhytur vendin në pasiguri dhe duke i lënë të gjithë me pikëyetjen e madhe se kush do të jetë kryeministri i ardhshëm i vendit.

Ditë pas votimit, është ende thuajse e pamundur të parashikohet se si do të shkojnë gjërat...

Kush fitoi?

Asnjë parti apo koalicion nuk fitoi mjaft vende (289) për të kërkuar një shumicë absolute në Asamblenë Kombëtare, dhoma e ulët e vendit.

Si pasojë, askush nuk mund të propozojë emrin e një kryeministri me sigurinë se do të marrë mbështetjen e shumicës së ligjvënësve në votim.

Aleanca e krahut të majtë të Frontit të Ri Popullor doli e para, me 188 vende, e ndjekur nga aleanca qendrore e presidentit francez Emmanuel Macron, Ansambli, i cili fitoi 161 vende. Të dyja këto janë koalicione partish të ndryshme. Pas triumfit në zgjedhjet e BE-së muajin e kaluar, Tubimi Kombëtar i ekstremit të djathtë përfundoi i treti (142 vende). Megjithatë, është partia më e madhe e vetme.

Kush e zgjedh kryeministrin e ardhshëm?

Kushtetuta franceze parashikon që Macron, si President, emëron kryeministrin. Por kryeministri i ardhshëm i Francës ka nevojë për mbështetjen e shumicës së ligjvënësve për të qeverisur vendin.

Aleanca e majtë u rendit e para në zgjedhje dhe po pretendon të drejtën për të propozuar kryeministrin e ardhshëm dhe për të formuar një qeveri.

Dy kryeministrat e mëparshëm të Francës, Elisabeth Borne dhe Gabriel Attal, të dy nga kampi i Macron, kanë qeverisur vendin edhe pa një shumicë absolute në parlament. Ata të dy i mbijetuan votimit të mosbesimit të propozuar nga opozita.

Partitë që përbëjnë aleancën fituese të krahut të majtë - Franca e Papërkulur, Partia Socialiste, të Gjelbërit dhe Partia Komuniste - aktualisht po mbajnë bisedime për të konverguar në një emër për kryeministër të mundshëm. Pasi premtuan se do të arrinin një marrëveshje deri në fund të kësaj jave, ata tashmë kanë bërë se do t'u duhet më shumë kohë.

Çfarë mund të thyejë bllokimin?

Një koalicion.

Disa skenarë janë në tryezë.

Macron tha se ai do të emëronte vetëm një kryeministër të mbështetur nga një koalicion "i fortë, domosdoshmërisht plural", të cilin ai e quajti "një front republikan". Ai gjithashtu paralajmëroi se ky proces do të marrë "pak kohë".

Disa pesha të rënda të krahut të djathtë nga kampi i Macron-it, si ministri i Brendshëm Gérald Darmanin ose ish-kryeministri Edouard Philippe, janë joshur me idenë e një koalicioni që mbledh qendrën dhe deputetët nga Les Républicains konservatore.

Aleanca e majtë për momentin nuk ka miratuar koalicione që do të shkonin përtej kampit të saj. Por kampi i Macron po ve bast mbi ndarjen e brendshme brenda aleancës së krahut të majtë, për shembull midis socialistëve më të moderuar dhe më radikalëve nga lëvizja France Unboëed.

Negociatat e koalicionit janë një territor pothuajse i paeksploruar në historinë e fundit të Francës, pasi gjatë 20 viteve të fundit zgjedhjet parlamentare zakonisht rezultuan në një shumicë të qartë dhe në qeveri nga i njëjti kamp politik si presidenti. Gjërat u ndërlikuan më shumë në vitin 2022, kur Macron humbi shumicën absolute në parti. Por kampi i tij kishte ende numrin më të madh të vendeve dhe ai ishte ende në gjendje të emëronte kryeministër nga kampi i tij politik.

Çfarë pritet?

Nga e enjtja, 18 korrik, gjërat do të duken pak më të qarta.

Atë ditë, ligjvënësit do të mblidhen për herë të parë në Asamblenë Kombëtare dhe do të votojnë për të zgjedhur presidentin e ardhshëm të parlamentit.

Kryetari i Asamblesë Kombëtare luan një rol kyç pasi drejton diskutimet dhe debatet. Por këtë herë zgjedhja e saj do të shikohet edhe më nga afër, sepse ai votim do të japë disa tregues të parë nëse disa aleanca po marrin formë. Kjo mund të na japë një pasqyrë se si do të funksionojë parlamenti francez në të ardhmen.

Nëse shumica absolute (më shumë se gjysma e deputetëve me të drejtë vote) të Asamblesë Kombëtare bien dakord gjatë votimit, atëherë, voilà, ka një president. Nëse – siç duket më e mundshme – asnjë kandidat nuk merr shumicën absolute gjatë dy raundeve të para të votave, kushdo që merr më shumë vota në një votim të tretë do të bëhet president.

Në atë moment, Fronti i Ri Popullor i krahut të majtë duhet të jetë në gjendje të zgjedhë dikë nga radhët e tij, përveç nëse grupet e tjera konvergojnë në një kandidat alternativ - mbani një sy edhe në këtë, pasi mund të zbulojë ekzistencën e aleancave alternative për të formuar një qeveri. politico

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.