Bashkimi Europian ka tanimë një plan të ri për Shqipërinë dhe Ballkanin. Duke folur sot në Bruksel, Komisioneri i Ri i Zgjerimit, Olivér Várhelyi prezatoi në propozim për ndryshimin e metodologjisë së zgjerimit, duke plotësuar kushtin e Francës për hapjen e negociatave.
Plani i ri i Komisionit është nën-titulluar “një perspektivë e besueshme e BE-së për Ballkanin Perëndimor” dhe pritet ta ndajë procesin në faza dhe të forcojë investimet ekonomike në rajon.
Varlehy propozi që kapitujt e negociatave të grupohen sipas gjashtë tematikave: tregu i brendshëm; konkurrueshmëria dhe rritja gjithëpërfshirëse; axhenda e gjelbër dhe lidhja e qëndrueshme; burimet, bujqësia dhe kohezioni; marrëdhëniet e jashtme.
“Ne jemi duke punuar në tre pista: Së pari, sot ne propozojmë hapa konkret se si të përmirësohet procesi i pranimit. Ndërsa jemi duke forcuar dhe përmirësuar procesin, qëllimi mbetet anëtarësimi dhe anëtarësimi i plotë në BE. Së dyti, dhe paralelisht, Komisioni qëndron fort në rekomandimet e tij për të hapur negociatat e pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë dhe së shpejti do të sigurojë një përditësim mbi përparimin e bërë nga këto dy vende.
Së treti, në përgatitjen e Samitit BE-Ballkan Perëndimor në Zagreb në maj, Komisioni do të paraqesë një plan zhvillimi ekonomik dhe investimesh për rajonin. ” u shpreh Várhelyi.
Ai tha se kur vendet partnere të plotësojnë kriteret objektive, shtetet anëtare duhet të bien dakord të shkojnë përpara në fazën tjetër të procesit.
“Komisioni propozon të rrisë mundësinë e dialogut politik të nivelit të lartë, përmes takimeve të rregullta BE-Ballkan Perëndimor dhe kontakteve të intensifikuara ministrore. Për më tepër, shtetet anëtare duhet të përfshihen në mënyrë më sistematike në monitorimin dhe rishikimin e procesit”, tha ai.
Plani që ai prezantoi të mërkurën pasqyron shumë nga kërkesat e Francës. Ai do t’i lejonte anëtarët e BE-së të vendosin negociatat “në pritje” ose ti “pezullojnë në përgjithësi” nëse një vend kandidat konsiderohet se nuk ka bërë përparim në çështjet kryesore.
Metoda e re gjithashtu do t’i jepte qeverive të BE më shumë pushtet për të gjykuar përparimin e vendeve kandidate drejt përmbushjes së standardeve të BE-së, një detyrë që tani është kryesisht në duart e Komisionit Europian, i cili është akuzuar nga shtetet anëtare se është shumë “optimistë” në vlerësimet e tij.
Sipas Varhelyt, një plus për vendet që duan të bëhen pjesë e BE-së, është se ato mund të përfitojnë nga “rritja e fondeve dhe investimeve” të BE-së dhe integrimi më i madh në Europë se të bëhen anëtare, nëse gjykohet se kanë përmbushur disa kritere.
Është e e paqartë nëse të gjitha vendet e BE mund të bien dakord për të gjitha detajet dhe të miratojnë planin e ri përpara samitit të liderëve të BE-së muajin e ardhshëm, për të cilin Merkel ka thënë se BE duhet t’i japë Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut dritën e gjelbër për bisedime.
Plani i ri përmban një tjetër element kryesor të kërkuar nga Parisi, rritjen e presionit për sundimin e ligjit.
“Komisioni ka ndërtuar një urë të fortë me Francën. Ne shpresojmë që Franca të bashkohet me konsensusin e BE dhe t’i hapë rrugën fillimit të bisedimeve të pranimit,” tha një diplomat i BE.
Ai parashikon hartimin e “një udhërrëfyesi për sundimin e ligjit” për anëtarët e ardhshëm dhe sqaron se asnjë kapitull tjetër i negociatave nuk do të mbyllet derisa të përmbushen standardet në këtë fushë.
Várhelyi argumentoi se ky fokus nuk vjen vetëm për shkak të shqetësimeve franceze. “Ne gjithashtu e konsiderojmë atë si një përparësi,” tha ai.
Pika kryesore e propozimit të ri:
Procesi i pranimit, i cili deri është ndarë në kapituj, do të thjeshtohet në të ardhmen. Vendet anëtare fitojnë më shumë ndikim dhe, në raste ekstreme, ato mund ti anulojnë bisedimet e anëtarësimit nëse një vend kandidat nuk shkel vlerat e BE-së.
Shpejtësia e procesit do të varet vetëm e vetëm nga përparimi që është bërë në të vërtetë; sidomos në lidhje me sundimin e ligjit. Kjo do të rrisë presionin për vendet kandidate.
Shtetet Anëtare mund të ndërpresin ose ndalojnë plotësisht negociatat e pranimit në fushat të caktuara. Kapitujt që janë negociuar tashmë mund të rihapen përsëri nga e para nëse nuk shihej përparim real. Kjo “kthyeshmëri” e procesit është veçanërisht e rëndësishme për Fracën, pasi ky “arsenal” kërcënues ndaj vendeve kandidate mund të shitet në zgjedhjet e ardhshme lokale franceze si një sukses i Macron.
Një nga propozimet kryesore është integrimi sektorial, që do të thotë se pas mbylljes së një kapitulli, vendi përkatës do futet në sistemin e BE-së në fushën përkatëse në vend se të presë anëtarësim të plotë. Nëse mbyllet si për shembull kapitulli i transportit, vendi përkatës përfiton fondet pikërisht në këtë sektor.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
