.png)
Këshilli i Bashkimit Europian konfirmoi për agjencinë austriake të lajmeve APA se në Bruksel ka mbërritur një dokument që propozon ndryshimin e pothuajse të gjithë kufijve në Ballkanin Perëndimor.
Sipas Këshillit, letra erdhi dhe zyra e kryeministrit slloven, edhe pse ky i fundit ka hedhur poshtë përgjatë javëve të fundit të gjitha këto raporte. Ky dokument u publikua për herë të parë nga mediat sllovene dhe propozonte krijimin e shteteve entike në Ballkan, duke hedhur idenë e bashkimit Kosovë-Serbi, shpërbërjen e Bosnjës, dhe bashkimin e një pjese të territorit saj me Serbinë, dhe një pjesë tjetër me Kroacinë.
Sidoqoftë, sipas agjencisë “APA” nuk u bë publike sepse mund të rrezikonte marrëdhëniet ndërkombëtare dhe të ngrinte tensionet në Ballkan. “APA” e ka pyetur Këshillin e BE-së nëse ka patur dokumente të tjera që hidhnin ide për ndryshimin e kufijve në Ballkanin Perëndimor dhe diskutimet në lidhje me këtë temë.
Këshilli thotë se ky ka qënë dokumenti i vetëm që ka mbërritur në Bruksel dhe pasi zyrtarët europianë e shqyrtuan, vendosën të refuzojnë qasjen e mediave mbi këtë dokument, zbulimi i të cilave do të "rrezikonte interesin publik".
Propozimi slloven, i cili deri më tani nuk ishte konfirmuar nga BE-ja griti shumë tensione në mes të prillit, si në Ballkan ashtu edhe në Slloveni. Ky dokument jozyrtar, i botuar nga portali “Uncensored”, propozon përfundimin e shpërbërjes së Jugosllavisë si zgjidhjen e vetme për Ballkanin Perëndimor.
Ide të tilla janë hedhur poshtë nga të gjithë lidërët në rajon, si të rrezikshme sepse ato mund të çojnë në luftëra të reja.
Sipas raporteve të medias, në përgatitjet për presidencën e Sllovenisë në Këshillin e BE, Kryeministri Slloven Janez Jansa ndihmoi gjithashtu përhapjen e idesë të këtij propozomi, të cilën ai e mohon se e ka hartuar apo lexuar publikisht.
Kryeministri Edi Rama u bë lideri i Ballkanin Perëndimor që deklaroi se e kishte parë dokumentin në fjalë përpara se ai t’i dërgohej Brukselit zyrtar. Duke disa ditë përpara zgjedhjeve, në një intervistë për Vizion Plus, Rama tha se harta i ishte treguar nga kryeministri slloven Janez Jansa.
"Është një hartë me kufij të ndryshuar në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Mu tregua nga kolegut im slloven Janez Jansa . Ne biseduam së fundmi. Kam parë gjithashtu dokumentin që doli në publik, por nuk kam asnjë koment”, tha Rama.
Pavarësisht se vërtetësia e letrës së publikuar nuk ishte konfirmuar deri më tani, lajmi rreth dokumentit hapi edhe një herë një plagë të vjetër në Ballkanin Perëndimor. Delegacioni i BE-së, në Bosnjë Hercegovinë dhe Komandanti i EUFOR lëshuan një deklaratë javën e kaluar, duke thënë se "BE është e përkushtuar pa mëdyshje ndaj sovranitetit, unitetit dhe integritetit territorial të Bosnjë dhe Hercegovinës" dhe mbështetët të ardhmen e saj në BE. Ndërkohë, Ambasada e SHBA në Sarajevë deklaroi se pozicioni i Uashingtonit mbi Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit dhe të ardhmen e Bosnje dhe Herzegovinës nuk kishte ndryshuar.
Por deri më tani , nuk ka pasur asnjë koment nga qeveritë e tjera të BE-së. Srđan Cvijić, analist në Institutin e Politikave Europiane për Ballkan, nuk beson se ka mbështetje të konsiderueshme për idenë e ndryshimit të kufijve në BE, por beson se një pjesë e dokumentit është shkruar në Budapest.
"Reagimi ndaj pretendimeve të Janšas nga vendet e tjera anëtare të BE-së mund të kishte qenë më i fortë, por unë nuk do ta interpretoja heshtjen e tyre si mbështetëse të idesë së ndryshimeve të mëtejshme të kufijve në rajon. Nuk është zakon që të komentohen drejtpërdrejt letrat jo-zyrtare të një shteti tjetër anëtar. Nëse shtoni dyshime për vërtetësinë e tij, kjo do ta bënte një reagim të tillë edhe më të vështirë për partnerët e Sllovenisë në BE ", thotë Cvijić.
Marko Kmezić, studiues në Universitetin e Grazit gjithashtu beson se ekziston një kundërshtim i qartë ndaj idesë së ndryshimit të kufijve të Ballkanit në BE.
"Kjo është bërë e qartë në disa raste tashmë, për shembull kur Milorad Dodik mbrojti referendumin për pavarësi në Republikën Srpska, ose kur Aleksandër Vuçiç dhe Hashim Thaçi u përfolën se kishin konsideruar shkëmbimin e territoreve midis Serbisë dhe Kosovës si pjesë e normalizimit të marrëdhënieve midis dy vende ”, kujton ai.
Por sipas tij, kjo nuk do të thotë që iniciativa të ngjashme nuk do të rishfaqen përsëri në të ardhmen, sepse ka akoma grupe ose individë që do të përqafonin idenë e ndarjes etnike në Ballkan.
“Sigurisht, do të duhet të dinim kush qëndron prapa ideve të tilla në një krizë të tillë botërore dhe pse. Shumë gjëra në lidhje me këtë letër të mbeten të paqarta, përfshirë edhe besueshmërinë e dokumentit ", përfundon Kmezić.
Srđan Cvijić gjithashtu beson se zërat që mbështesin ndryshimin e kufijve në Ballkan do të mbeten, por ai dyshon se ato do të mbizotërojnë.
“Disa shtete të rëndësishme anëtare të BE-së janë parë të mbështesin presidencën Trump duke besuar se çfarëdolloj gjejë që bien dakort Serbia dhe Kosova do të ishte e pranueshme për ta. Berlini ishte fuqimisht kundër kësaj dhe arriti t'i kthente vendet e tjera në anën e saj. Tani, me administratën e re, është e vështirë të besoj se ka zëra në Departamentin Amerikan të Shtetit që mbështesin ndryshimin e kufijve ", thotë Cvijić.
Ai, megjithatë, beson se arsyeja pse këto ide kanë tërhequr edhe një herë vëmendjen e rajonit është se Ballkani Perëndimor ka qënë kohët e fundit jashtë radarit të BE-së.
“Letra e Janša në këtë drejtim përshkruhet më së miri nga fjalia e mëposhtme: Kur ikën macja, minjtë fillojnë bëjnë festë. Unë do të nxirrja në një përfundim edhe më të madh nga ky 'incident': derisa Berlini, Parisi dhe kryeqytetet e tjera të mëdha të BE-së ta konsiderojnë anëtarësimin e rajonin përparësi absolute, stabiliteti i Ballkanit dhe rrjedhimisht i BE-së do të jetë nën rrezik ", përfundon ai.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
