Alarmi për fruthin, si të dallojmë simptomat me linë e dhenve

Fruthi dhe lija e dhenve përfaqësojnë dy nga sëmundjet infektive që prindërit kanë më shumë frikë gjatë fëmijërisë së fëmijëve të tyre. Edhe pse duken si të njëjta, ato në fakt paraqesin simptoma të ndryshme.

Në fakt, edhe pse të dyja janë sëmundje virale ekzantematoze, pra që shfaqen me skuqje të lëkurës, të shoqëruara me temperaturë, ato kanë dallime specifike mes tyre sepse shkaktohen nga viruse të ndryshme.

Aktualisht është shumë më e rrallë të prekesh si nga lija e dhenve ashtu edhe nga fruthi falë futjes së vaksinave të detyrueshme; megjithatë, edhe pse parandalimi është i përhapur, ende mund të ndodhin episode të izoluara. Prandaj është mirë të dini t’i njihni në mënyrë që t’i dalloni në rast nevoje.

Dallimi midis dy viruseve

Dallimi i parë midis fruthit dhe lisë së dhenve është te virusi që i shkakton ato. Virusi i fruthit i përket familjes së Paramyxovirusëve, ndërsa lija e dhenve shkaktohet nga virusi herpes, Varicella zoster.

Periudha e inkubacionit të dy viruseve është një tjetër element dallues: ajo e fruthit është më e shkurtër dhe është rreth dhjetë ditë (nga 7 në 14), ajo e lisë së dhenve mund të arrijë deri në tre javë (nga 10 në 21 ditë).

Nuk ka asnjë ndryshim midis fruthit dhe lisë së dhenve për sa i përket mënyrës së transmetimit: në fakt, si për fruthin ashtu edhe për linë e dhenve, ngjitja ndodh përmes ajrit, teshtitjes dhe kollitjes.

Kjo është arsyeja pse, përpara futjes së vaksinave të detyrueshme, të dy sëmundjet përhapeshin lehtësisht në mjedise të mbyllura, si kopshte dhe shkolla.

Fruthi dhe lija e dhenve, simptomat

Nga simptomat e para është e mundur të dalloni nëse fëmija juaj është infektuar me fruth ose li. Në rastin e fruthit, simptomat e para që shfaqen janë temperatura e lartë, kolla, ftohja dhe ndonjëherë konjuktiviti; vetëm më vonë shfaqet skuqja karakteristike e lëkurës në formë flluskash të vogla të cilat skuqen me kalimin e kohës. Skuqja shfaqet fillimisht pas veshëve, më pas përhapet në të gjithë trupin dhe shoqërohet me ënjtje të nyjeve limfatike në qafë, ijë dhe sqetull.

Megjithatë, në rastin e lisë së dhenve, temperatura mund të jetë e ulët ose të mos shfaqet fare, nëse fëmija është shumë i vogël. Shenjat e para të gjetura në rastet e lisë së dhenve janë një ndjenjë e përgjithësuar e lodhjes, e shoqëruar me mungesë oreksi. Skuqja e lëkurës është pothuajse bashkëkohore me këtë gjendje lodhjeje: lija e dhenve ka flluska karakteristike që kruhen (të cilat absolutisht nuk duhen gërvishtur për të shmangur infeksionet e lëkurës).

Përsa i përket shfaqjes së skuqjes, ka një ndryshim midis fruthit dhe lisë së dhenve. Flluskat e kësaj të fundit shfaqen fillimisht në trung dhe me pas në fytyrë dhe në disa raste edhe në gjymtyrë. Ndërsa flluskat e fruthit fillimisht janë rozë dhe më pas kthehen në të kuqe, ato të lisë së dhenve bëhen të kuqe, më pas mbushen me lëng dhe më pas thahen.

Fruthi dhe lija e dhenve: komplikime të ndryshme

Kur krahasohen, komplikimet e mundshme të fruthit dhe lisë së dhenve janë të ndryshme: fruthi mund të shkaktojë infeksione të veshit dhe pneumoni dhe madje edhe encefalit serioz. Nga ana tjetër, lija e dhenve, megjithëse mund të degjenerojë edhe në encefalit, ka një shkallë më të ulët të ndërlikimeve.

Fruthi dhe lija e dhenve: të ndryshme, por një vaksinë

Pavarësisht dallimeve midis lisë së dhenve dhe fruthit, ekziston vetëm një vaksinë kundër të dyjave: ajo është vaksina MMRV.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.