Ish-kryeministri i Japonisë Shinzo Abe, i cili u vra, kishte synuar të transformonte ekonominë. Ai ishte kryeministri më jetëgjatë i vendit, përpara se të jepte dorëheqjen në fund të verës së vitit 2020.
Ndoshta politika më e njohur e kohës së tij në detyrë ishte “Abenomics”, programi ekonomik që mban emrin e tij. Ndonëse një sërë masash stimuluese dhe reforma të mëdha ringjallën ekonominë e tretë më të madhe në botë, ajo gjithashtu nuk i përmbushi pritshmëritë.
Abe mori detyrën në vitin 2012 në një kohë kur Japonia ishte në recesion dhe Abenomics shihej se e ndihmonte atë të kthehej në rritje gjatë mandatit të tij të parë. Megjithatë, përpjekjet e tij për të ringjallur ekonominë e Japonisë u përballën me një sfidë të madhe kur vendi hyri në recesion në vitin 2020.
Kjo dhe ngadalësime të tjera ngritën pyetje në lidhje me efektivitetin e qasjes së tij.
Çfarë ishte Abenomics?
Programi ekonomik i zotit Abe ishte grupi i politikave që ai prezantoi që nga viti 2012.
Plani i tij ishte të rimëkëmbte ekonominë e Japonisë nga dy dekada stanjacion duke përdorur të ashtuquajturat tre “shigjeta” të Abenomics:
- Politika monetare: Politika monetare lehtësuese e Japonisë në formën e normave negative të interesit afatshkurtër u vendos për ta bërë më të lirë për konsumatorët dhe kompanitë që të huazojnë para dhe të shpenzojnë.
- Stimulimi fiskal: Pompimi i parave në ekonomi, që do të thotë se qeveria shpenzon më shumë para për gjëra të tilla si infrastruktura, ose dhënia e stimujve financiarë për kompanitë si lehtësirat e taksave.
- Reforma strukturore: Reforma e korporatave, shtimi i më shumë grave në fuqinë punëtore, liberalizimi i punës dhe lejimi i më shumë migrantëve në fuqinë punëtore për të ndihmuar në lehtësimin e presioneve të punës dhe për të shtuar rritjen ekonomike.
A funksionoi Abenomics?
Si një ushtrim në markimin politik, Abenomics ishte padyshim një sukses, megjithëse nuk arriti objektivin kryesor ekonomik të zotit Abe.
Kur qeveria e tij mori detyrën, ajo u përball me detyrën e frikshme për të rimëkëmbur ekonominë dikur dinamike të Japonisë, e cila ishte ende nën hijen e ngadalësimit të madh gjatë të ashtuquajturës “dekadë e humbur” nga viti 1991 deri në 2001.
Abenomics ndihmoi në nxitjen e rritjes, megjithëse jo me ritmin që kishte parë vendi gjatë bumit të tij të pasluftës. Edhe tani, madhësia e ekonomisë mbetet më e ulët se objektivi prej 600 trilionë jen (3.7 trilionë; 4.4 trilion dollarë) i vendosur nga administrata e zotit Abe për vitin 2020.
Por ndërsa ai u largua nga detyra, shumë ekonomistë e vlerësuan zotin Abe për vendosjen e vendit në një pozicion më të fortë për t’i bërë ballë goditjeve ekonomike si pandemia sesa kur erdhi në detyrë pothuajse tetë vjet më parë.
Trashëgimia ekonomike e Shinzo Abe
Qasja ekonomike e zotit Abe u vu në pikëpyetje kur Japonia u kthye në recesion në fillim të vitit 2020. Ai gjithashtu u përball me kritika për mënyrën se si u përball me Covid në vend. Ai ngriti fushata për të inkurajuar turizmin vendas, për të cilin kundërshtarët thanë se kontribuan në një ringjallje të infeksioneve.
Kritikët thonë gjithashtu se Abenomics dështoi në përmbushjen e premtimeve të tilla si dhënien e më shumë të drejtave për gratë në fuqinë punëtore, trajtimin e nepotizmit dhe ndryshimin e kulturave të pashëndetshme të punës.
Megjithatë, të premten, guvernatori i Bankës së Japonisë, Haruhiko Kuroda tha se zoti Abe kishte bërë shumë për “tërheqjen e Japonisë nga deflacioni i zgjatur” dhe “arritjen e rritjes së qëndrueshme ekonomike”.
Ai shtoi se donte të “shprehte respekt të sinqertë për udhëheqjen e fortë të Abe” dhe “kontributin në zhvillimin ekonomik të Japonisë”.
Pra, çfarë ka e ardhmja për ekonominë e Japonisë tani?
Kur zoti Abe u largua nga pushteti në pranverën e 2020, ai u pasua si udhëheqës i Partisë Liberal Demokrate dhe Kryeministër nga Yoshihide Suga, i cili vazhdoi të ndiqte politikat e Abenomics.
Kryeministri aktual i Japonisë Fumio Kishida mori detyrën nga z. Suga tetorin e kaluar. Ashtu si dy paraardhësit e tij, ai është anëtar i Partisë Liberal Demokratike (LDP), por në një intervistë menjëherë pas marrjes së detyrës ai i tha Financial Times: “Abenomics dha qartë rezultate në aspektin e produktit të brendshëm bruto, të ardhurave të korporatave dhe punësimit. Por nuk arriti të arrinte pikën e krijimit të një ‘cikli të virtytshëm’.
“Unë dua të arrij një cikël të virtytshëm ekonomik duke rritur të ardhurat jo vetëm të një segmenti të caktuar, por një gamë më të gjerë njerëzish për të nxitur konsumin. Besoj se ky është çelësi se si forma e re e kapitalizmit do të jetë ndryshe nga e kaluara. ”, tha ai.
Përballë Omicron dhe rritjes së çmimeve të energjisë, qeveria aktuale ka mbështetur familjet vulnerabël dhe bizneset e prekura.
Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) tani po parashikon që pas një fillimi të ngadaltë të vitit, me kërkesën e rënduar nga Covid dhe lufta Rusi-Ukrainë, ekonomia do të fillojë të lulëzojë dhe të rritet me 1.7% në 2022. megjithatë, paralajmëron se rimëkëmbja ekonomike do të jetë “e ngadaltë”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.