Treg

A po vjen vala e madhe amerikane e dorëheqjeve të punës edhe në Europë?

Jorge, 26 vjeç, ka punuar në Gjermani për katër vjet në Standard & Poor’s, por po e gjen veten gjithnjë e më të vetmuar.

Këtë vit, disa nga kolegët e tij vendosën të dorëhiqen dhe të lënë punën e tyre pa një plan B. Edhe pse ai thotë se dorëheqja është ende diçka e rrallë, një eksod punonjësish që po njihet si “Dorëheqja e Madhe” po kërcënon të përhapet në të gjithë Europën.

Më shumë se 4 milionë amerikanë po vendosin të lënë punën çdo muaj që nga fillimi i rimëkëmbjes pas COVID-19, një shifër që rritet në 20 milionë nëse matet nga maji në shtator.

Ka disa faktorë që mund të shpjegojnë shkaqet e një revolucioni që ka zënë në befasi ekonomistët: një ndryshim i prioriteteve për shkak të pandemisë, djegia e fuqisë punëtore ose kursimet e arritura falë politikave të stimujve ekonomikë mund të jenë disa prej tyre.

Por e vërteta është se nuk ka ende asnjë arsye të vetme për të treguar për ndryshimin.

COVID si një katalizator për një ekuilibër më të mirë punë-jetë

Shifrat flasin vetë. Numri i dorëheqjeve është rritur me 15 për qind këtë vit, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2019 para fillimit të pandemisë.

“Pa asnjë dyshim, pandemia është një nga arsyet. Ka pasur një ndryshim kulturor në lidhje me prioritetet e dikujt, njerëzit tani po pyesin nëse puna duhet të luajë rolin që kishte më parë,” Jerónimo Maillo, Profesor i së Drejtës Europiane në Universitetin CEU San Pablo.

Si ekspertët ashtu edhe punëtorët po e tregojnë pandeminë si një katalizator për ndryshim.

Sonia u transferua në Nju Jork tre vjet më parë për të punuar në marketing dhe thotë se COVID-19 ka ndryshuar rutinat e punës në mënyrë rrënjësore.

“Njerëzit që vendosin të heqin dorë po e marrin këtë vendim bazuar në dëshirën e tyre për të përmirësuar cilësinë e jetës së tyre, jo për të rritur pagat e tyre”, tha ajo.

Dorëheqja e Madhe duket se po merr shpejtësi dhe kjo ka bërë që shumë ekspertë të parashikojnë një zgjerim global. Por a do të arrijë revolucioni në Europë?

Ndryshe nga ajo që po ndodh në SHBA, shkalla e papunësisë në Europë është në prag të kthimit në nivelet e para krizës.

Në Francë, numri i njerëzve në fuqinë punëtore është edhe më i lartë se para pandemisë, ndërsa në Spanjë, numri i dorëheqjeve midis 2020 dhe 2021 ka rënë, sipas Ministrisë spanjolle të Sigurimeve Shoqërore.

Për Raymond Torres, Drejtor i Ekonomisë Ndërkombëtare në Funcas, këto shifra tregojnë se ajo që po shohim në Europë nuk është një dorëheqje e madhe, por një filozofi që po i bëhet punës si koncept.

“Në të dy anët e Oqeanit Atlantik, punëtorët po rimendojnë marrëdhëniet e tyre me punën. Në SHBA, dorëheqja ka qenë zgjidhja më e zakonshme, por në Europë të dhënat e punësimit nuk tregojnë këtë shkak,” shpjegoi ai.

“Kjo apati është riprodhuar në një mënyrë më të thellë: nuk është se nuk duan të punojnë, por duan të ndryshojnë mënyrën e tyre të punës”.

Maillo është dakord. “Disa nga faktorët e parë në SHBA mund të ndodhin në Europë,” tha ai.

“Të tilla si një ndryshim kulturor dhe kërkimi i njerëzve për fleksibilitet në mënyrë që të balancojnë jetën e tyre të punës. Megjithatë, ka edhe dallime. Në SHBA, për shembull, është më e lehtë të japësh dorëheqjen sepse nuk është aq e vështirë të gjesh një punë tjetër”.

Përveç realizueshmërisë së gjetjes së një pune të re, ka dallime të qarta në mënyrën se si trajtohet pakënaqësia në punë në të dy anët e oqeanit.

“Në Bashkimin Europian, institucionet e tregut të punës, veçanërisht negociatat midis sindikatave dhe punëdhënësve, së bashku me mjete të tilla si demonstratat dhe grevat, mund të përdoren për të treguar pakënaqësi,” tha Elvira Gonzalez, një eksperte e tregut të punës dhe politikave të punësimit në Qendrën Europiane të Ekspertizë.

“Institucionet tona të forta të punës zvogëlojnë shanset për të parë diçka të ngjashme me Dorëheqjen e Madhe këtu në BE,” thotë Gonzalez.

Vende të ndryshme, situata të ndryshme

Homogjeniteti midis shteteve në SHBA krijon një fenomen në shkallë të gjerë. Megjithatë, ky nuk është rasti në Europë. Për të përcaktuar nëse ka ngjashmëri me rastin e SHBA-së, duhet të shikojmë se nga nis çdo vend europian.

“Në Gjermani, ekonominë më të madhe të Europës, vendi ka vite që po përjeton mungesë punëtorësh. Ka një shkallë shumë të ulët papunësie, e cila është afër punësimit të plotë,” tha González. “Në Spanjë, nga ana tjetër, kjo tingëllon si fantashkencë”.

Me një normë papunësie prej gati 15 për qind dhe një treg të pasigurt të punës, jo shumë njerëz në Spanjë inkurajohen të lënë punën e tyre.

“Edhe nëse punëtorët nuk trajtohen shumë mirë, ata qëndrojnë derisa të kenë një mundësi tjetër”, theksoi Maillo.

Këto mentalitete të ndryshme nxiten nga karakteristikat e ndryshme në çdo treg europian të punës. Ndërsa në disa vende dorëheqja nuk është një opsion, në Gjermani, punëtorët mund të marrin kohën e tyre për të gjetur një punë tjetër.

Numri i dorëheqjeve është rritur edhe në Francë. Shtatorin e kaluar, vendi regjistroi një rritje prej 9 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2019. Pothuajse gjysma e atyre punëtorëve që u larguan nga postet e tyre ishin dorëheqje vullnetare.

Një sukses europian?

Një arsye tjetër që mund të ndihmojë për të hedhur dritë se pse ndikimi i Dorëheqjes së Madhe nuk po ndihet ende në Europë do të ishte përdorimi i përfitimeve të papunësisë të lidhura me pandeminë.

Në SHBA, qeveria shpërndau pagesa stimuluese për miliona qytetarë, ndërsa, injektimi i stimulit në Europë lidhej me një kontratë pune.

“Planet europiane të rimëkëmbjes, si Ertes, ishin të kushtëzuara që të mos kishte pushime nga puna. Kjo e lidhi punëtorin me kompaninë,” tha González.

Për Maillo, ky ka qenë një sukses europian, pasi ky lloj subvencioni ka bërë të mundur që punëtorët të rikthehen lehtësisht vendet e tyre të punës.

Për më tepër, pati një rritje drastike të shkallës së papunësisë në SHBA.

“Ka shkuar nga 3 për qind në 14 për qind në vetëm disa muaj. Në Europë, nga ana tjetër, kjo rritje u zbut sepse pagesat e qeverisë kërkonin që punëtorët të kishin një kontratë pune. Kjo ka pasur një efekt pozitiv sepse i mbante njerëzit. larg pasivitetit”, argumentoi Torres.

Për sa i përket vlerësimit nëse Dorëheqja e Madhe mund të çojë në një ndryshim trendi në tregun e punës, analisti i Funcas mbetet i kujdesshëm.

“Njerëzit po rimendojnë llojin e punës që bëjnë dhe kjo mund të shihet në pjesën tjetër të vendeve të përparuara,” tha ai.

Kjo nuk do të shihet, të paktën për momentin, shtoi ai. Vetëm koha do të tregojë nëse revolucioni i madh i punës që filloi në SHBA gjatë epokës post-pandemike do të përhapet edhe në ekonomitë e tjera.

Burimi: Euronews/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë