Shendet

A po bën Europa mjaftueshëm që njerëzit të mos infektohen nga gripi i shpendëve?

Nga Gazeta Si- Ndërsa gripi i shpendëve përhapet në të gjithë Europën dhe përhapet në më shumë specie shtazore, ekspertët e shëndetit paralajmërojnë se boshllëqet në mbikëqyrje dhe përgatitje mund ta lënë rajonin të prekshëm ndaj kërcënimeve të ardhshme për shëndetin e njeriut.

Gripi i shpendëve është përhapur në nivele të larta në të gjithë botën gjatë pesë viteve të fundit, duke përfshirë shpendët e egër dhe të fermave në Bashkimin Europian.

Hungaria ka raportuar shpërthimet më të shumta që nga vjeshta e kaluar, e ndjekur nga Gjermania, Holanda dhe gjiganti i shpendëve, Polonia.

Por vitet e fundit, gripi i shpendëve është përhapur edhe te macet, një ari dhe gjitarë të tjerë, duke rritur rrezikun që virusi përfundimisht të arrijë te njerëzit.

Miliona zogj dhe kafshë të tjera janë vrarë për të parandaluar që kjo të ndodhë, por boshllëqet në sistemet e mbikëqyrjes rrisin mundësinë që virusi të qarkullojë i pazbuluar dhe të bëhet më i vështirë për t’u kontrolluar.

Që nga viti 2003, rreth gjysma e gati 1,000 personave të infektuar me gripin e shpendëve H5N1 në nivel global kanë vdekur.

Tani, zyrtarët e shëndetësisë të BE-së thonë se rreziqet për shëndetin publik mbeten të ulëta dhe nuk ka prova të transmetimit nga njeriu te njeriu.

Por përgatitjet tashmë kanë filluar: Komisioni Evropian kohët e fundit arriti një marrëveshje për të siguruar më shumë se 27 milionë vaksina kundër gripit në rast të një pandemie.

Monitorimi i gripit të shpendëve

Zyrtarët po shqyrtojnë gjithashtu një shpërthim midis lopëve në Shtetet e Bashkuara, i cili është përhapur tek njerëzit, duke infektuar 70 dhe duke vrarë një, si një kujtesë për të monitoruar kafshët përtej shpendëve, të cilët janë më të prirur ndaj infeksionit.

“Nuk është koha për t’u qetësuar dhe për ta lënë mënjanë këtë çështje”, tha për Euronews Marion Koopmans, e cila drejton qendrën e Rrjetit Global të Viruseve.

“Ka ndryshuar virusi krahasuar me vetëm disa vjet më parë”, shtoi ajo. “Situata nuk është aspak e mirë”.

Vendet e BE-së monitorojnë në mënyrë aktive zogjtë e egër dhe shpendët për gripin e shpendëve. Kur gjejnë infeksione, ato duhet të ndërmarrin hapa për të zhdukur virusin, siç është eliminimi i shpendëve dhe vendosja e kufizimeve në ferma.

Tani, duke pasur parasysh shpërthimin në SHBA, Autoriteti Europian i Sigurisë Ushqimore (EFSA) po punon me shtetet anëtare për të rritur mbikëqyrjen te lopët dhe gjitarët e tjerë, sipas Alessandro Broglia, një nga shkencëtarët kryesorë të agjencisë.

“Ekziston një lloj përgatitjeje e shtuar në Europë, gjithashtu për të parandaluar infeksionin tek bagëtitë dhe kafshët e tjera të fermave”, tha Broglia.

Vaksinimi gjithashtu po luan një rol më të madh. Në vitin 2023, Franca filloi të imunizojë zogjtë, një veprim që ajo thotë se ka ndihmuar industrinë e saj të shpendëve të rimëkëmbet pasi shpërthimet shkatërruan fermat dhe shfarosën miliona zogj.

Dhe verën e kaluar, Finlanda u bë vendi i parë i BE-së që ofroi vaksina kundër gripit të shpendëve për njerëzit, duke u dhënë vaksina 10,000 punëtorëve që ishin në rrezik më të lartë infeksioni.

Megjithatë, auditimet e BE-së kanë identifikuar boshllëqe në këto sisteme që mund të jenë aq të mëdha sa virusi të kalojë pa u zbuluar.

Dobësitë në parandalim

Gjatë dy viteve të fundit, ata kanë gjetur vonesa në krijimin e zonave të kufizimit për të parandaluar përhapjen e virusit në Poloni, “efektivitet të kufizuar” në sistemin e paralajmërimit të hershëm të Portugalisë për infeksionet e shpendëve, mangësi në hetimet e rasteve të dyshuara në Spanjë dhe vlerësim i dobët i rrezikut, mungesë mbikëqyrjeje dhe staf i trajnuar në mënyrë të pamjaftueshme në Hungari që përbëjnë “dobësi thelbësore” që nuk janë korrigjuar që kur vendi u auditua për herë të fundit në vitin 2020.

Një zëdhënës i Komisionit i tha Euronews Health se Spanja dhe Portugalia kanë ndërmarrë hapa për të zgjidhur këto çështje, por se po “kërkon angazhime shtesë” nga Hungaria dhe Polonia, të cilat pezulluan eksportet e shpendëve muajin e kaluar për shkak të shpërthimeve.

BE-ja dhe SHBA-ja nuk janë të vetmet vende që përballen me rreziqe të larta të gripit të shpendëve. Javën e kaluar, Komisioni tha se importet e shpendëve dhe mishit nga Brazili ishin ndaluar pasi vendi konfirmoi shpërthimin e parë të gripit të shpendëve në një fermë.

Për momentin, gripi i shpendëve duket se përbën një rrezik më të madh për furnizimin me ushqim të BE-së sesa për shëndetin publik. Megjithatë, Koopmans paralajmëroi se pa masa më të forta për të frenuar përhapjen e virusit midis shpendëve, blloku mund të kapet në befasi nëse fillojnë të shfaqen infeksione njerëzore.

“Le të mos jemi neglizhentë sepse kështu këto viruse përfundimisht shkaktojnë pandemi”.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë