A po bëhet anti-turizmi papritur Brexit-i i Spanjës?

Nga Jim Lawley* – Duke besuar se anëtarësimi në Bashkimin Evropian ishte padyshim i dobishëm për ekonominë e Mbretërisë së Bashkuar, shumë u përpoqën të kuptonin pse shumica kishte votuar kundër tij.

Një hipotezë ishte se ‘Larguesit’ mendonin se kishin humbur përfitimet – se ndoshta njerëzit që mendonin se pasuria nuk ishte shpërndarë në mënyrë të drejtë, kishin votuar për Brexit-in në mënyrë që t’i jepnin një mësim elitës lakmitare.

Këtu në Spanjë, është turizmi që, për habinë e autoriteteve, befas është rezultuar jopopullor. Është e lehtë të kuptohet pse ata e konsideronin turizmin si një përfitim të pamohueshëm. Në fund të fundit, ai përbën rreth 13 për qind të GDP-së dhe një të katërtën e vendeve të reja të punës të krijuara në vend vitin e kaluar.

Pra, me siguri, atëherë, është mirë që këtë vit Spanja ka të ngjarë të presë rreth qindra milionë turistë (nga 85 milionë vitin e kaluar), duke e bërë atë vendin më të vizituar në botë?

A mund të ndodhë që protestuesit të mendojnë se pasuria që sjell turizmi nuk po ndahet në mënyrë të drejtë?

Por, rezulton, jo të gjithë mendojnë kështu.

Kjo verë ka parë valë të mirëorganizuara armiqësie ndaj turizmit në të gjithë Spanjën. Në Barcelonë dhe Madrid, në Málaga, San Sebastián, Seville, Alicante, Cádiz dhe në Balearik dhe Ishujt Kanarie, vendasit e zemëruar janë mbledhur me mijëra. Pankartat e tyre janë shkruar në anglisht: ‘Turizmi vret qytetin’, ‘Udhëtimi yt, mjerimi ynë’, ‘Turist shko në shtëpi’. Dhe, vetëm në rast se mesazhi ende nuk është mjaft i qartë, në disa raste ata kanë përdorur edhe pistoleta uji për të përzënë turistët nga kafenetë e rrugëve dhe nga tarracat e restoranteve. Në Mallorca muajin e kaluar vendasit organizuan një agim për të pushtuar një nga plazhet e preferuara të turistëve.

Në Plasencia fundjavën e kaluar, gruaja ime dhe unë shijuam një mëngjes të qetë vonë në Plaza Mayor, ndërsa një kamerier përpiqej të shërbente në 14 tavolina – pa shaka pasi temperatura u rrit në 37 celsius. Kamerieri ynë jo vetëm që ishte shumë i mbingarkuar, por edhe me siguri ishte i paguar më pak. Megjithëse puna e tyre është thelbësore, shumë staf mikpritës punon me orë të gjata, të vështira dhe antisociale për pagën minimale kombëtare prej pak më shumë se 1.100 euro (934 £) në muaj. Mëngjesi ynë kushtoi 16 € (13,60 £) – një shumë që mund t’i duhen një kamerieri ose pastruesi hoteli dy orë për ta fituar.

Ndërkohë, ndërsa numri i turistëve është rritur, gjithnjë e më shumë banesa janë hequr nga tregu afatgjatë dhe janë konvertuar në pushime afatshkurtra. Zvogëlimi i ofertës ka sjellë një rritje të mprehtë në koston e qirave afatgjata; në Ibiza një dhomë teke kushton midis 700 € (595 £) dhe 1000 € (850 £) në muaj. Nuk është çudi që në Kanarie dhe në Ishujt Balearik shumë punëtorë të mikpritjes tani duhet të jetojnë në tenda dhe makina.

Vendasit gjithashtu fajësojnë vizitorët për bllokimin e trafikut, mungesën e ujit, ndotjen dhe degradimin e mjedisit, për sjelljen e keqe, mbipopullimin në transportin publik dhe radhët e gjata në departamentet e Aksidenteve dhe Emergjencave. Politikanët – lokalë, rajonalë dhe kombëtarë – po nxitojnë të gjejnë zgjidhje për një problem që nuk e panë kurrë të vinte. Taksat e turizmit, goditjet e qirave të pushimeve afatshkurtra, kufizimi i madhësisë së grupeve turistike, gjobat për sjellje antisociale, marketingu i nivelit të lartë për të tërhequr turizëm cilësor dhe më shumë investime në infrastrukturën lokale, të gjitha papritmas po diskutohen. Ndërkohë, ashtu si në Mbretërinë e Bashkuar njerëzit u paralajmëruan të mos kishin guximin për të votuar për Brexit-in, edhe në Spanjë politikanët kanë paralajmëruar se protestuesit duhet të kenë kujdes se çfarë dëshirojnë – ishte turizmi që i nxori nga varfëria.

Në këtë pikë të fundit, shumë punëtorë me pagë të dobët në industrinë e bujtinave kërkojnë të ndryshojnë. Turizmi, thonë ata, në fakt i ka bërë ata më keq, sepse nuk mund të përballojnë më të jetojnë në pjesët e qytetit ku familjet e tyre kishin jetuar për breza: ‘Unë jetoja në një lagje miqësore në qendër ku të gjithë i njihnin të gjithë. Tani është një park turistik dhe më duhet të jetoj larg qytetit,’ më tha një kameriere.

Ajo ka të drejtë: cilatdo qofshin përfitimet ekonomike të turizmit, ai ka transformuar gjithashtu peizazhet lokale, qendrat e qyteteve pasi vendasit detyrohen të lënë vend për vizitorët me qëndrim të shkurtër.

Ndoshta atëherë ka një pikë tjetër ngjashmërie midis ndjenjës anti-turistike të Spanjës dhe votës së Britanisë për Brexit.

Ashtu si shumë ‘Largues’, ndoshta spanjollët që protestojnë kundër turizmit masiv mund të kuptohen më së miri si njerëz ‘diku’ – njerëz që ndjejnë një lidhje të fortë me një komunitet koheziv, lokal me vlera të përbashkëta?

Burimi: The Spectator/ Përshtati: Gazeta Si

Shënim*: Jim Lawley është një ish-pedagog universiteti, i cili ka jetuar dhe punuar në Spanjë për 40 vjet.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.