A mundet Kongresi Amerikan të ndalojë Trumpin për tarifat?

Gazeta Si – Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara – një komb i krijuar për t’i shpëtuar vullnetit të një mbreti – është shumë e kujdesshme për të specifikuar dhe kufizuar kompetencat e presidentit.

Kështu lindi një republikë presidenciale e cila megjithatë delegoi një sërë kompetencash themelore Kongresit – Parlamentit.

Vendosja e tarifave është një fuqi e tillë: është e rëndësishme të kujtojmë në këto ditë dramatike që Kushtetuta e Shteteve të Bashkuara i jep Kongresit, jo presidentit, autoritetin kryesor mbi tarifat (neni I, Seksioni 8, Klauzola 1: Kongresi do të ketë fuqinë të “vendosë dhe të mbledhë taksa, detyrime dhe akciza” dhe “të rregullojë tregtinë me kombet e huaja”.

Ky pushtet, për një sërë arsyesh, i është deleguar presidentit nëpërmjet, në thelb, dy ligjeve.

Akti i Zgjerimit të Tregtisë i vitit 1962 (Kennedy ishte asokohe në Shtëpinë e Bardhë), i lejon presidentit të ndryshojë tarifat për arsye të sigurisë kombëtare pas një hetimi nga Departamenti i Tregtisë; Akti i Tregtisë i vitit 1974 (Ford ishte asokohe në Shtëpinë e Bardhë), i lejon presidentit të vendosë tarifa për të luftuar praktikat e padrejta tregtare.

Në të dyja rastet, këto janë delegacione, jo mandate kushtetuese: që do të thotë se janë ligje të thjeshta të miratuara nga Kongresi dhe të cilat Kongresi mund t’i modifikojë sa herë të dojë, me shumicë të thjeshtë.

Kongresi mund, sot, t’i heqë Trumpit këtë pushtet të deleguar duke rifituar kontrollin e plotë në këtë çështje. Pra: shumica e thjeshtë, si në Dhomë, ashtu edhe në Senat për të miratuar një ligj të ri.

Trump padyshim do të vendoste veton, por vetoja mund të anashkalohet nga një shumicë prej dy të tretash në të dyja dhomat, sipas Kushtetutës.

Llogaritja është e thjeshtë: demokratët, njëzëri, së bashku me 75 deputetë republikanë dhe 20 senatorë republikanë, do të mjaftonin për t’i hequr Trumpit fuqinë për të vendosur tarifat doganore.