Në thellësi të lëkurës gjenden një bashkësi bakteresh që jetojnë aty. Kjo është diçka e mirë pasi kërkimet po tregojnë gjithnjë e më shumë se të kesh “llojin e duhur” të mikrobeve mund të ndihmojë në mbrojtjen e lëkurës
Thjesht duke qenë aty, “bakteret e mira” na mbrojnë nga infeksioni nga mikrobet patogjene, të dëmshme. Ato gjithashtu ndihmojnë në riparimin e plagëve dhe madje mund të ndikojnë edhe në disa nga efektet e dëmshme të rrezeve UV.
Kjo është një arsye më shumë për t’u kujdesur për mikrobomën e lëkurës sonë. Por si ta bëjmë këtë? Një metodë që është bërë gjithnjë e më popullore është përdorimi i probiotikëve të lëkurës, që teknikisht nënkupton aplikimin e mikroorganizmave të gjallë në lëkurë për të përmirësuar shëndetin e saj.
Që në vitin 1912, shkencëtarët po vendosnin baktere në fytyrat e njerëzve në një përpjekje për të përmirësuar gjendjet si puçrrat dhe dermatitin që shkakton skuqje dhe kruarje.
Sot ka dhjetëra kompani të kujdesit për lëkurën që shesin ato që ata i përshkruajnë si produkte probiotike, nga serumet deri te pastruesit dhe hidratuesit. Në çdo rast, ato ofrojnë për të ribalancuar mikrobiomën delikate të lëkurës, duke e lënë atë “të rinovuar” dhe “të rifreskuar”.
Por ndërsa produktet e kujdesit të lëkurës shpesh pretendojnë se janë “probiotikë”, shumë pak, nëse ka, përmbajnë në të vërtetë baktere të gjalla.
Për më tepër, meqenëse trajtimet e lëkurës me probiotikë klasifikohen si “kozmetikë” dhe jo ilaçe, prodhuesit e tyre nuk duhet të ndajnë rezultatet e ndonjë prove që është kryer në produktet e tyre, kështu që është e vështirë të dihet se sa efektive janë ato.
“Rregullat rreth produkteve të kujdesit të lëkurës janë shumë të ndryshme nga rregullat rreth barnave, kështu që pretendimet mund të bëhen me testime më pak rigoroze sesa do të bëheshin për një agjent farmaceutik,” thotë Richard Gallo, dermatolog.
Shumica e produkteve “probiotike” të kujdesit të lëkurës përmbajnë ose prebiotikë, lëndë ushqyese që ushqejnë dhe nxisin rritjen e baktereve të mira në lëkurë, ose postbiotikë, proteina ose produkte të tjera të prodhuara nga bakteret e dobishme.
“Ajo që ne po shohim gjithnjë e më shumë janë qasje që përpiqen të ndikojnë në mikrobiomë,” thotë Bernhard Paetzold, bashkëthemelues dhe shef shkencor i S-Biomedic, një kompani që synon të trajtojë problemet duke rivendosur mikrobiomën e lëkurës përmes “transplanteve” bakteriale.
Sipas Paetzold, arsyeja kryesore për këtë është se bakteret e gjalla janë jashtëzakonisht të vështira për t’u mbajtur gjallë gjatë gjithë procesit të prodhimit, ruajtjes dhe shpërndarjes. Pasi të dalin në lëkurë, nuk ka asnjë garanci se ata do të arrijnë, pasi ata duhet të luftojnë për të konkurruar me miliona mikrobe të tjera që tashmë jetojnë atje.
Ideja e promovimit të një mikrobiome të shëndetshme të lëkurës është e rrënjosur në teorinë se bakteret që jetojnë në pjesën e jashtme të trupit tonë ndihmojnë për të na mbrojtur nga ato që mund të na bëjnë dëm.
Megjithatë, shkenca pas asaj se si disa baktere “të këqija” mund të kontribuojnë në sëmundjet e lëkurës nuk është kuptuar ende plotësisht. Ajo që ne dimë është se njerëzit me ekzemë, puçrra fytyre dhe psoriasis të gjithë kanë lloje ose nivele të ndryshme të baktereve të caktuara që jetojnë në lëkurën e tyre.
“Ajo që ekziston për momentin janë shumë dokumente që tregojnë se pothuajse çdo sëmundje e lëkurës që mund të imagjinohet është e lidhur me një ndryshim në mikrobiomën e lëkurës,” thotë Paetzold. “Por ky vëzhgim thjesht tregon një lidhje. Nuk thotë se ndryshimi në mikrobiomën shkakton atë sëmundje. Mund të jetë gjithashtu që sëmundja të ndryshojë mjedisin e lëkurës dhe kjo është arsyeja pse popullata bakteriale ndryshon.”
Ndërsa shumica e studimeve kanë shqyrtuar trajtimin e sëmundjeve specifike me probiotikë, ka edhe disa që kanë ekzaminuar nëse pre- ose postbiotikët mund të përmirësojnë shëndetin e lëkurës në përgjithësi. Për shembull, disa studiues po shikojnë nëse insulina, një fibër diete që gjendet shpesh në kozmetikë dhe produkte të kujdesit personal mund të shërbejë si një prebiotik kur merret si një suplement oral ose aplikohet në mënyrë topike në lëkurë.
Rezultatet paraprake sugjerojnë se inulina e bën lëkurën më të lëmuar, duke siguruar një mjedis më të favorshëm për lulëzimin e baktereve të dobishme. Studime të tjera kanë treguar se goditja e sfingomielinazës, një enzimë e prodhuar nga bakteret si Staphylococcus thermophilus, të cilat zakonisht gjenden në produktet e qumështit të fermentuar dhe në kos, mund të nxisë prodhimin e ceramideve, të cilat nevojiten për të mbajtur lëkurën të shëndetshme.
Sidoqoftë, në të gjitha rastet, nevojiten prova të mëdha klinike të rastësishme të dyfishta, standardi i artë i kërkimit mjekësor, për të konfirmuar nëse ndonjë nga këto kremra është efektiv.
Për shembull, një studim i kohëve të fundit shqyrtoi të gjitha të dhënat nga provat klinike të kryera deri më sot dhe arriti në përfundimin se ndërsa “probiotikët duket të jenë efektivë për trajtimin e disa sëmundjeve inflamatore të lëkurës dhe demonstrojnë një rol premtues në shërimin e plagëve dhe kancerin e lëkurës, nevojiten më shumë studime për të konfirmuar këto rezultate”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.