Nga Gazeta ‘Si’-E ardhmja e TikTok është e zhytur në pasiguri në Shtetet e Bashkuara pasi Dhoma e Përfaqësuesve miratoi një projektligj javën e kaluar, i cili përfundimisht mund të çojë në ndalimin e aplikacionit të videove.
Ligjvënësit amerikanë janë të shqetësuar për ndikimin e Pekinit mbi aplikacionin dhe po përpiqen të detyrojnë pronarin e tij kinez të heqë dorë nga kontrolli.
Në veçanti, ata shqetësohen se TikTok, i cili është në pronësi të ByteDance me bazë në Pekin, mund të ndajë të dhëna me qeverinë kineze ose të manipulojë përmbajtjen e shfaqur në platformën e saj. Deri më tani, ka pak prova për të mbështetur këto shqetësime.
TikTok nuk ka operuar kurrë në Kinën kontinentale – një fakt që CEO i saj nga Singapori, Shou Cheë, e ka reklamuar vazhdimisht. Pra, sa "kinez" është dhe pse ka rëndësi kjo?
A është TikTok kinez?
Në pamje të parë, përgjigja do të dukej si "jo". Ai u inkorporua për herë të parë në Kaliforni në prill 2015, sipas dokumenteve të gjykatës amerikane.
TikTok nuk ka ekzistuar kurrë në Kinën kontinentale, megjithëse aplikacioni ishte i disponueshëm në Hong Kong deri në korrik 2020 kur u tërhoq menjëherë pasi Pekini vendosi një ligj të diskutueshëm të sigurisë kombëtare në qytet.
Në atë kohë, aplikacioni po përpiqej të distancohej nga Kina përballë presionit në rritje nga administrata Trump. Në Kinë, ekziston një version tjetër i TikTok: një aplikacion motër i quajtur Douyin.
U lançua përpara TikTok dhe u bë një sensacion viral në tregun masiv të kontinentit. Algoritmi i tij i fuqishëm u bë themeli për TikTok dhe është çelësi i suksesit të tij global.
Në mars 2023, CEO Cheë u pyet vazhdimisht nga ligjvënësit amerikanë nëse TikTok ishte kinez. Ai nuk iu përgjigj pyetjes drejtpërdrejt, duke thënë vetëm se aplikacioni nuk ishte i disponueshëm në vend dhe se selia e tij ishte në Los Angles dhe Singapor.
Por TikTok është së fundmi në pronësi nëpërmjet një strukture komplekse korporative me shumë shtresa, nga ByteDance, një gjigant teknologjik në pronësi private.
Aplikacioni është në pronësi të TikTok LLC, një kompani me përgjegjësi të kufizuar e inkorporuar në Delaëare dhe me qendër në Culver City, Kaliforni. LLC kontrollohet nga TikTok Ltd, e cila është e regjistruar në Ishujt Kajman dhe me seli në Shanghai. Kjo firmë në fund të fundit është në pronësi të ByteDance Ltd, e inkorporuar gjithashtu në Ishujt Kajman dhe me qendër në Pekin.
Faqja e internetit e ByteDance tregon se kompania zhvilloi TikTok si një produkt global video dhe e lançoi zyrtarisht në maj 2017. Gjashtë muaj më vonë, ajo bleu rivalin Musical.ly dhe më pas e bashkoi atë me platformën kryesore.
A është ByteDance kineze?
Patjetër.
ByteDance u themelua në vitin 2012 në Pekin nga Zhang Yiming dhe Liang Rubo, të cilët ishin shokë dhome në universitetin Nankai të Tianjin, sipas informacionit të kompanisë dhe fjalimeve publike të Zhang.
Që atëherë ka qenë e vendosur në kryeqytetin kinez. Në vitin 2021, Zhang njoftoi se do të tërhiqej si CEO i ByteDance dhe ia dorëzoi frenat Liang.
ByteDance ka më shumë se 110.000 punonjës në mbarë botën. Përveç TikTok, ai zotëron një numër aplikacionesh të njohura kineze si Douyin, grumbulluesi i lajmeve Jinri Toutiao, platforma e ndarjes së videove Xigua.
Në seancën dëgjimore të kongresit të vitit të kaluar, Cheë nuk iu përgjigj drejtpërdrejt asnjë pyetjeje nëse ByteDance është gjithashtu një kompani kineze.
Ai vetëm tha se ByteDance është një kompani private e themeluar nga Kina që operon shumë biznese në Kinë, por është një natyrë “globale”.
Cheë shtoi se 60% e ByteDance është në pronësi të investitorëve institucionalë globalë si Carlyle Group, General Atlantic dhe Susquehanna International Group, ndërsa 20% e firmës është në pronësi të Zhang dhe 20% në pronësi të punonjësve në mbarë botën. Tre nga pesë anëtarët e bordit të kompanisë janë amerikanë, tha ai.
A zotëron apo kontrollon qeveria kineze ByteDance ose TikTok?
Cheë i ka thënë prerazi Kongresit se ByteDance nuk është në pronësi apo kontrolluar nga qeveria kineze.
Megjithatë, si shumica e kompanive të tjera kineze, ByteDance është ligjërisht i detyruar të krijojë një komitet të brendshëm të Partisë Komuniste të përbërë nga punonjës që janë anëtarë partie.
Zhang Fuping, nënkryetari dhe kryeredaktori i kompanisë, shërben si sekretar i komitetit të partisë. Komiteti shpesh mban seanca për të studiuar partinë dhe liderin kinez Xi Jinping. Një sesioni në 2018 iu bashkua Zhang Yiming dhe ekipi i tij drejtues, sipas qeverisë së Pekinit.
Gjithashtu, si konkurrentët e saj, ByteDance i është dashur të lejojë qeverinë kineze të marrë një të ashtuquajtur "pjesë të artë" në një nga filialet e saj kryesore.
Administrata e Hapësirës Kibernetike e Kinës është mbikëqyrësi kryesor i internetit i vendit.
Kjo do të thotë se qeveria kineze tani zotëron 1% të Shërbimit Informativ të Pekinit Douyin, i cili është njësia vendase kineze e Bytedance. Wu Shugang, një zyrtar nga Administrata e Hapësirës Kibernetike të Kinës, vëzhguesi dhe censori i internetit i vendit, ulet në bordin e saj.
A mund të manipulojë Partia Komuniste Kineze ByteDance ose TikTok?
Si një kompani me bazë në Kinë, ByteDance i nënshtrohet një morie ligjesh kombëtare të inteligjencës, sigurisë së të dhënave dhe sigurisë kibernetike.
Në vitin 2018, Kina amendoi Ligjin e saj të Inteligjencës Kombëtare, i cili kërkon që çdo organizatë ose qytetar të mbështesë, ndihmojë dhe bashkëpunojë me punën e inteligjencës kombëtare.
Kjo do të thotë që ByteDance është ligjërisht i detyruar të ndihmojë në mbledhjen e inteligjencës.
Në vitin 2021, Kina prezantoi një ligj të ri për sigurinë e të dhënave, i cili zbatohet për aktivitetet e përpunimit të të dhënave të kryera jashtë vendit që mund të "dëmtojnë sigurinë kombëtare ose interesat publike".
Ekziston gjithashtu një ligj për sigurinë kibernetike në Kinë, i cili thotë se shteti do të marrë masa për të monitoruar, parandaluar dhe trajtuar rreziqet dhe kërcënimet e sigurisë kibernetike "që lindin brenda dhe jashtë territorit të PRC".
Këto ligje të paqarta dhe të gjera zbatohen për kompanitë e teknologjisë dhe mund të përdoren për t'i rregulluar ato.
A mund të pengojë Pekini shitjen e TikTok?
Po, Pekini ka aftësinë ligjore për ta bërë këtë dhe ka treguar tashmë se do ta bëjë.
Në gusht 2020, pas një përpjekjeje të administratës Trump për të detyruar shitjen e TikTok, Pekini rishikoi rregullat e kontrollit të eksportit për të mbuluar një sërë teknologjish që i konsideronte të ndjeshme, duke përfshirë teknologjinë që duket e ngjashme me shërbimet e rekomandimit të informacionit të personalizuar të TikTok.
Disa vite më vonë, në fillim të vitit 2023, një zëdhënëse e Ministrisë së Tregtisë tha në përgjigjen e parë të drejtpërdrejtë të qeverisë për këtë çështje se Kina do të kundërshtonte çdo shitje të detyruar të TikTok.
Kjo është për shkak se një shitje ose shitje e aplikacionit do të përfshinte "teknologji eksportuese" dhe duhej të miratohej nga qeveria kineze, tha Shu Yuting, zëdhënësja.
Pekini nuk ka treguar ndonjë ndryshim në këtë pozicion që nga ajo kohë.
Burimi: CNN Business/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
