.png)
A jeni ndjerë gjatë dimrit se sado gjumë të flini, përsëri nuk është mjaftueshëm? Ku edhe pse flini herët, zgjimi është shumë i vështirë?
“Nëse ju pëlqen të flini më shumë në dimër, nuk jeni vetëm”, thotë Raj Dasgupta, profesor i mjekësisë klinike në Spitalin Huntington Memorial në Kaliforni, duke cituar një studim që zbuloi se të paktën një e treta e të rriturve amerikanë raportuan se flenë më shumë në dimër.
“Nevojat për gjumë për shumicën e të rriturve janë diku midis shtatë deri në nëntë orë në natë, dhe kjo është e qëndrueshme pa marrë parasysh se sa ftohtë apo errësirë është jashtë,” tha Dasgupta, duke shtuar se sidoqoftë, është e zakonshme të ndjeheni sikur jeni duke fjetur më shumë gjatë dimrit për shkak të faktit se ne humbim një orë të dritës së ditës kur hyjmë në orën standarde, e cila shoqërohet me fillimin e hershëm të errësirës.”
Kur krahasohen me kafshët, efektet e sezonalitetit në gjumin e njerëzve mendohej se ishin pak ose aspak të përfillshme, kur një studim i publikuar në shkurt 2023 zbuloi të kundërtën: 188 pacientët që iu nënshtruan studimeve të gjumit në spitalin St. Hedwig në Berlin, flinin rreth një orë më gjatë në dimër sesa në verë, gjë që autorët thanë se nuk ishte statistikisht e rëndësishme. Por pjesëmarrësit patën 30 minuta më shumë lëvizje të shpejtë të syve, ose REM, gjumë gjatë dimrit.
Faza REM e gjumit është pika e ëmbël e cikleve të gjumit, e karakterizuar nga më shumë ëndrra dhe lëvizje trupore e rrahje dhe frymëmarrje më të shpejta sesa në fazat e tjera.
Është “një fazë thelbësore e gjumit që ndihmon me kujtesën, përqendrimin, rregullimin e humorit dhe funksionin imunitar”, tha Dasgupta.
Dëshira për, ose shfaqja e, më shumë gjumë gjatë dimrit mund të ketë të bëjë me mënyrën se si drita luhatet gjatë gjithë vitit, ose me ndryshimet e sjelljes dhe shëndetit mendor.
Si ndikon drita në gjumë
“Trupat tanë marrin sinjale nga dielli kur bëhet fjalë për ritmin tonë cirkadian, që do të thotë se kur është dritë jashtë ne priremi të jemi aktivë, por kur dielli perëndon, ju mund të prireni të ndiheni të lodhur. Rënia e dritës së diellit shkakton një rritje të melatoninës, një hormon i prodhuar në trup që rregullon ciklet gjumë-zgjim” tha Dasgupta.
Me prodhimin e hershëm të melatoninës gjatë dimrit, është e natyrshme të supozohet se një person i shëndetshëm gjithashtu do të ketë nevojë për më shumë gjumë gjatë dimrit.
Dhe drita ndikon jo vetëm në sasinë e gjumit, por edhe në cilësinë e gjumit.
“Gjumi REM ndikohet shumë nga drita dhe errësira, kështu që kur gjatë muajve të dimrit kemi më pak dritë, trupi në thelb do ta kompensojë duke dhënë më shumë gjumë REM”, thotë Dr. Joshua Tal, psikolog klinik në Nju Jork, i specializuar në problemet e gjumit.
Të kesh nevojë për më shumë gjumë gjatë dimrit mund të jetë edhe për shkak të asaj që njihet si ” social jetlag” (kur kemi nevojë më shumë për gjumë në periudhë pune, krahasur me pushimet), thanë ekspertët, që do të thotë se argëtimi, netët e vona që keni pasur gjatë gjithë verës mund të jetë arsyeja pse keni probleme për të fjetur në dimër ose për t’u ngopur me gjumë gjatë verës.
Arsyet e tjera përfshijnë “stresin e festave, kënaqjen me një shumëllojshmëri të gjerë ushqimesh dhe trajtimesh, konsumimin e alkoolit dhe anashkalimin e stërvitjeve,” tha Dasgupta.
“Njerëzit ende nuk kanë nevojë të bien në letargji”, thonë ekspertët, dhe as nuk mund ta përballojnë këtë për shkak të detyrimeve sociale dhe profesionale.
Ajo që mund të bëjmë është të rregullojmë oraret e gjumit, duke fjetur orët e duhura dhe duke bërë një gjumë të mirë.
“Për të ndihmuar trupin tonë të bëjë kalimin nga gjumi në zgjim, është e rëndësishme që të kemi ekspozim ndaj dritës në mëngjes gjatë muajve të dimrit. Së bashku me këtë, është e rëndësishme të mbani një orar të qëndrueshëm të gjumit dhe zgjimit”, thonë ekspertët.
Nëse orari juaj nuk lejon ekspozimin ndaj dritës natyrale përpara punës, mund të provoni terapinë me dritë, trajtimin parësor për çrregullimin sezonal, që mund të jetë një arsye tjetër për të fjetur më shumë gjatë dimrit. Trajtimi përfshin ekspozimin e vetes në një dritë për të paktën 30 minuta.
“Të siguroheni që ambienti juaj i gjumit është i duhuri për të fjetur është i rëndësishëm,” thotë Jennifer Martin, mjeke.
Burimi: CNN. Përshtati: Gazeta Si.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
