Nga Gazeta ‘Si’– Vonë natën e së enjtes(26 qershor) pas një darke me petulla dhe kofshë rose, udhëheqësja e Bashkimit Europian zbuloi me entuziazëm një plan të ri për të luftuar luftën tregtare të presidentit amerikan: Ta përballë atë me gjahun e tij të egër.
Për gjashtë muaj, Donald Trump ka përmbysur rendin tregtar global, duke kërcënuar dhe njoftuar tarifa, më pas duke i lehtësuar ato për të hapur negociatat, ndërsa paralajmëron se taksat ndëshkuese do të rivendosen nëse kushtet nuk janë sipas pëlqimit të tij.
Me vetëm 13 ditë deri në afatin e caktuar nga Trump për të përfunduar një marrëveshje BE-SHBA, Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen vendosi se koha e taktikave konvencionale të negociatave kishte mbaruar.
Ajo hodhi idenë që 27 vendet e BE-së mund të bashkojnë forcat me 12 anëtarë të Marrëveshjes Gjithëpërfshirëse dhe Progresive për Partneritetin Trans-Paqësor (CPTPP) të udhëhequr nga Azia – e cila tani përfshin Mbretërinë e Bashkuar – për të formuar një iniciativë të re tregtare botërore.
Grupimi i ri do të ridizajnonte një rend tregtar global të bazuar në rregulla, duke reformuar ose ndoshta edhe duke zëvendësuar Organizatën Botërore të Tregtisë, e cila tani është kryesisht e shfuqizuar, tha ajo.
Çështja kryesore është se SHBA-të nuk do të ftoheshin automatikisht.
Një plan i tillë do t’i “tregonte botës se tregtia e lirë me një numër të madh vendesh është e mundur”, tha Von der Leyen në fund të samitit të liderëve të BE-së në Bruksel në orët e para të mëngjesit të së premtes.
“Ky është një projekt ku mendoj se duhet të angazhohemi vërtet, sepse CPTPP dhe Bashkimi Europian janë të fuqishëm.”
Von der Leyen shpjegoi më pas se do të ishte detyrë e BE-së dhe CPTPP-së të vendosnin nëse SHBA-së do t’i lejohej të bashkohej me projektin e tyre.
“Për aq sa kuptoj unë, amerikanët u larguan në një moment të caktuar.”
Inovativ dhe i paparashikueshëm
Ideja e një bashkëpunimi më formal me grupin Indo-Paqësor ishte hedhur tashmë në muajt e fundit nga ekzekutivi i BE-së si një mënyrë për t’iu kundërvënë tarifave të Trump. Por në rast se kishte ndonjë dyshim se një hap i tillë ishte i lidhur fort me luftën kundër përçarjes së Trump, një burrë tjetër i quajtur Donald e hodhi poshtë atë.
Kryeministri polak Donald Tusk zbuloi se blloku duhej të ishte “shumë inovativ… ndonjëherë ndoshta i paparashikueshëm – si miqtë tanë nga ana tjetër e Atlantikut”.
Polonia aktualisht mban presidencën gjashtëmujore me rotacion të Këshillit të BE-së. Dhe Tusk, një ish-president i Këshillit Europian, është një veteran i negociatave të Brexit-it, duke kryesuar samite të vona në Bruksel në një përpjekje për të arritur një marrëveshje me Mbretërinë e Bashkuar për divorcin e saj nga blloku.

“Mendoj se të gjithë ne jemi të vetëdijshëm për këtë metodë të re se si të negociojmë dhe si të flasim për tregtinë dhe komunikimet e tjera”, tha Tusk, duke iu referuar qartë taktikave shkatërruese të Trump. SHBA-të janë një nga partnerët më të ngushtë të Europës, vuri në dukje ai, “por ne duhet të jemi të ngjashëm me partnerët tanë në një farë mënyre”.
Ideja e Von der Leyen fitoi mbështetjen publike nga udhëheqësi më i fuqishëm i Europës, kancelari gjerman Friedrich Merz.
“Nëse OBT-ja është aq jofunksionale sa ka qenë për vite me radhë dhe me sa duket mbetet e tillë, atëherë ne, që vazhdojmë ta konsiderojmë tregtinë e lirë të rëndësishme, duhet të dalim me diçka tjetër”, tha ai.
Por e vërteta është se propozimi i Von der Leyen mund të jetë në fund të fundit vetëm një shpërqendrim i përkohshëm nga ajo që kërcënon të jetë një disfatë e madhe, kur më në fund të zbulohet një marrëveshje me Trump.
Në samit, udhëheqësit europianë e perceptuan me zymtësi lajmin për një propozim të ri nga SHBA-ja për negociata të mëtejshme, zbuloi i pari POLITICO .
Tarifat ndëshkuese
Von der Leyen dhe ekipi i saj pritet të negociojnë një skicë të paqartë të një kontrate në ditët në vijim për të përmbushur afatin e Trump për të rënë dakord për kushtet deri më 9 korrik. Pas kësaj date, ai ka kërcënuar të rrisë tarifat ndëshkuese për mallrat e BE-së deri në 50 për qind.
Vetëm një muaj më parë, vendet e BE-së ishin optimiste për ta shtyrë Trumpin të tërhiqej nga lufta e tij tregtare. Ato e përçmuan marrëveshjen e shkurtër që presidenti amerikan arriti me kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer, duke këmbëngulur se blloku ishte një superfuqi tregtare dhe nuk do ta pranonte kurrë tarifën bazë prej 10 për qind të Trumpit.
Tani, e gjithë kjo ka ndryshuar. “Do të ishte më mirë të kishim tarifën më të ulët të mundshme, 0 përqind është më e mira”, tha Presidenti francez Emmanuel Macron. “Por nëse është 10 për qind, do të jetë 10 për qind.”
Presidenti i Lituanisë, Gitanas Nauswda, i tha POLITICO-s se BE-ja mund të shpresojë në maksimum të trajtohet si Mbretëria e Bashkuar kur bëhet fjalë për një marrëveshje tregtare me SHBA-në.
“Ndoshta do të ishte skenari më i mirë”, tha Nauswda. “Por Mbretëria e Bashkuar, në sytë e Shteteve të Bashkuara, është paksa ndryshe si partnere. Dhe shpresoj se do të trajtohemi si Mbretëria e Bashkuar – por do ta shohim.”
Diplomatët thanë se pyetja me të cilën përballen udhëheqësit e BE-së ishte nëse duhet të arrijnë një marrëveshje të shpejtë në dy javët e ardhshme apo të presin për një më të mirë, edhe nëse kjo do të thotë një luftë tregtare e zgjatur me SHBA-në.

Rreziku në atë situatë do të ishte që Trump më pas të rishikojë angazhimet e tij ndaj mbrojtjes europiane, duke pyetur pse amerikanët duhet të paguajnë për të mbrojtur vendet që po i luftojnë në tregti, tha një diplomat, duke folur në kushte anonimiteti sepse çështja është delikate.
Merz i Gjermanisë ishte zëri më i fortë në favor të një marrëveshjeje të shpejtë, edhe nëse është vetëm një skicë.
“Tani kemi më pak se dy javë deri më 9 korrik. Dhe nuk mund të biesh dakord për një marrëveshje të sofistikuar tregtare atje”, tha ai.
Industritë nga kimikatet, te çeliku e deri te prodhimi i makinave tashmë po vuajnë, tha ai, duke i vënë kompanitë në rrezik.
“Ju lutem, le të gjejmë një zgjidhje shpejt.”
Burimi: Politico/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.