Analize

Koha kur BE-ja mund t’i qortonte vendet për destabilizimin e demokracisë ka ikur

Nga Gazeta ‘Si’ – Moldavët kanë votuar ‘po’ me një shumicë të vogël për anëtarësimin në Bashkimin Evropian në një referendum që u mbajt në mes të ‘ndërhyrjes së paprecedentë’ nga fuqitë e huaja. Kjo është pikëpamja e BE-së, zëdhënësi i së cilës, Peter Stano, akuzoi Rusinë dhe përfaqësuesit e saj se ‘duan të destabilizojnë proceset demokratike në Republikën e Moldavisë’.

BE-ja dhe përfaqësuesit e saj dinë një ose dy gjëra për destabilizimin e proceseve demokratike. Në vitin 2008, kur The Guardian ishte një gazetë që mirëpriti një shumëllojshmëri pikëpamjesh, Brendan O’Neill shkroi një kolonë me titull ‘Cilën pjesë të “jo”-së së Irlandës nuk e kupton BE-ja?’

Ditët kur BE-ja mund t’i qortonte vendet për destabilizimin e demokracisë kanë ikur.

O’Neill po i përgjigjej njoftimit se BE-ja u kishte thënë votuesve të Irlandës se ata kishin gabuar në refuzimin e Traktatit të Lisbonës në një referendum në qershor. Prandaj do të mbahej një referendum i dytë.

Në fakt nuk kërkohej një referendum i tretë. Elektorati irlandez bëri siç udhëzohej nga Brukseli për herë të dytë dhe miratoi Traktatin e Lisbonës.

Ky traktat ishte kulmi i viteve të ndërhyrjes nga BE-ja, pasi ajo u përpoq të rregullonte disa nga shtetet anëtare më të vështira.

Francezët, për shembull, në vitin 2005 kishin faqe bosh për të  votuar  ‘Jo’ për Kushtetutën Evropiane me një shumicë prej 55 për qind. Klasa politike e Parisit ishte po aq e turpëruar dhe e zemëruar sa elita e Brukselit – nëse kjo nuk është një oksimoron – dhe marrëveshjet u bënë me dyer të mbyllura.

Për më tepër, Kushtetutës Evropiane iu dha një ndryshim, duke u shfaqur si Traktati i Lisbonës. Jean-Luc Melenchon, i cili u largua nga Partia Socialiste me neveri ndaj dyfytyrësisë, ka thënë se “Evropa ka qenë e paligjshme në Francë që nga viti 2005”, ndërsa rivalja e tij e krahut të djathtë Marine Le Pen e quajti “tradhtinë më të rëndë që nga Lufta e Dytë Botërore.”

Tre ditë pasi francezët hodhën poshtë Kushtetutën në një referendum, holandezët bënë të njëjtën gjë, megjithëse me një diferencë edhe më të madhe prej 61 përqind. Siç raportoi BBC nga Holanda, ‘një ankesë e zakonshme është se Brukseli nuk dëgjon’.

Brukseli iu përgjigj rezultateve të referendumit holandez dhe francez duke premtuar se do të nisë një ‘periudhë reflektimi’.

Presidenti i Komisionit, Jose Manuel Barroso, tha se ishte e domosdoshme të fitoheshin qytetarët “duke krijuar vende pune, duke përmirësuar sigurinë dhe duke mbrojtur mjedisin”.

Si ka funksionuar kjo? Eurozona është një rast i shportës ekonomike dhe gjithnjë e më shumë vende po zgjedhin qeveri jashtë rrjedhës kryesore për shkak të dëshpërimit dhe zemërimit të tyre ndaj emigracionit jashtë kontrollit dhe pasigurisë që shpesh pason pas tij.

Austria është shembulli më i fundit. Muajin e kaluar partia e Lirisë fitoi zgjedhjet e përgjithshme me 29 për qind të votave, veçanërisht qëndrimi i saj kundër imigracionit po shkonte mirë. Por këtë javë, presidenti i Austrisë, Alexander Van der Bellen, i kërkoi Partisë Popullore të qendrës së djathtë, e cila përfundoi e dyta, të zhvillojë bisedime për koalicion me Social Demokratët.

Muajin e kaluar partia e Lirisë fitoi zgjedhjet e përgjithshme me 29 për qind të votave

Presidenti e arsyetoi vendimin e tij duke thënë se asnjë parti tjetër nuk donte të punonte me partinë Liria, kështu që ai ishte i detyruar të kërkonte diku tjetër për koalicione. Herbert Kickl, kreu i Partisë Popullore, akuzoi presidentin për thyerjen e ‘proceseve normale të provuara’ të republikës së Austrisë.

Nuk ka pasur asnjë deklaratë të indinjuar nga BE, duke shprehur shqetësimin e saj se në Austri nuk është ndjekur procesi korrekt demokratik. Nuk kishte as në fund të vitit të kaluar, kur diçka e ngjashme ndodhi në Holandë. Geert Wilders fitoi zgjedhjet e përgjithshme holandeze, por u pengua të bëhej Kryeministër sepse humbësit refuzuan të pranonin fitoren e tij.

Geert Wilders

Në vitin 2022, Giorgia Meloni u zgjodh kryeministre e Italisë, gruaja e parë që mban këtë post. Në vend që të festonte këtë fitore, presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen e paralajmëroi Melonin që më mirë t’i përmbahej skenarit sepse BE-ja ka ‘mjete’ për t’u marrë me shtetet anëtare që shkojnë në një ‘drejtim të vështirë’.

Presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen e paralajmëroi Melonin që më mirë t’i përmbahej skenarit të BE-së

Paraardhësi i Von der Leyen ishte Jean-Claude Juncker, i cili së bashku me Presidentin e Këshillit Evropian Donald Tusk – tani kryeministër i Polonisë – fusnin hundët në biznesin britanik në vitin 2018.

“Brexit do të bëhet realitet, me të gjitha pasojat e tij negative”, deklaroi Tusk, një mesazh që ishte një thirrje e qartë për të përmbysur procesin demokratik të Brexit. “Ne këtu në kontinent nuk kemi ndryshuar mendim. Zemrat tona janë ende të hapura për ju.’ 

Juncker tha se shpresonte që këto fjalë të “dëgjoheshin në Londër”.

Ditët kur BE-ja mund t’i qortonte vendet për destabilizimin e demokracisë kanë kaluar prej kohësh, nëse ato kanë ekzistuar ndonjëherë. Kjo është një organizatë që ngacmon kombet e saj më të vogla dhe injoron ato më të mëdhatë. Nuk dëgjon asnjë. 

Ndoshta është po aq mirë që moldavët votuan ‘po’ në referendum; nëse kampi ‘jo’ do të kishte fituar, Brukseli do të kishte kërkuar një rivotim.

Burimi: The Spectator/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë