Premtimet e rreme të NATO-s po inkurajojnë shpresa të gabuara tek Ukraina

Në Samitin e NATO-s të vitit 2024 në Uashington, duke përkujtuar 75-vjetorin e aleancës, udhëheqësit i ofruan Ukrainës një raund të ri shprese të rreme në luftën e saj kundër Rusisë – gjë që është më e keqe se të mos bësh asgjë.

Qoftë me angazhim ushtarak apo mbështetje të intensifikuar, pretendimi se NATO mund t’i japë aktualisht një fitore të Ukrainës, ose t’i sigurojë një fitore më vonë, i inkurajon liderët e vendit që të shtyjnë llogaritjen e rrethanave të tyre të tmerrshme. Për më tepër, ajo kërcënon të rrezikojë më tej anëtarët e NATO-s pa një përfitim sigurie.

Këtu nuk ka asgjë të re, por koha tani është veçanërisht e keqe.

Uashingtoni dhe kryeqytetet evropiane, për fat të keq, po dyfishohen - të paktën në mënyrë retorike - duke vazhduar të pretendojnë se Ukraina një ditë do t'i bashkohet NATO-s. Në fakt, pas promovimit të një "ure" të paqartë për anëtarësimin eventual të Ukrainës përpara samitit, gjatë mbledhjes udhëheqësit e NATO-s pohuan se Ukraina është në një "rrugë të pakthyeshme" drejt hyrjes.

Në javët e fundit, SHBA nënshkroi gjithashtu një pakt sigurie 10-vjeçare me Kievin dhe miratoi përdorimin e armëve amerikane nga forcat ukrainase në objektivat brenda Federatës Ruse. Ndërkohë, i dërguari nga liderët në vendet baltike, presidenti francez Emmanuel Macron sugjeroi dërgimin e trupave tokësore të NATO-s në Ukrainë, ndërsa kryetari i Shtabit të Përbashkët të SHBA-së la të kuptohej se vendosja e trajnerëve të NATO-s në Ukrainë është e pashmangshme.

Por siç e kemi argumentuar më parë, do të ishte marrëzi të pranonim Ukrainën në NATO

Çdo skenar i mundshëm i pranimit të Ukrainës paraqet një dilemë të pazgjidhshme: vendi nuk mund të pranohet ndërsa është në luftë me Rusinë – më e rëndësishmja sepse një veprim i tillë do të hidhte NATO-n dhe Rusinë në një krizë bërthamore. Për më tepër, çdo angazhim për të mbrojtur Ukrainën në të ardhmen nuk do të ishte një pengesë e besueshme. Nënshkruesi i aleancës, SHBA, ka treguar tashmë qartë se nuk do të luftojë dhe rrezikojë luftë bërthamore në emër të Ukrainës, edhe kur mbijetesa e kësaj të fundit është në rrezik, pasi SHBA-të nuk kanë një interes jetik për ta bërë këtë.

E thënë thjesht, premtimet e Perëndimit janë fjalë boshe dhe anëtarësimi i Ukrainës në NATO duket jashtë tavolinës për momentin. Sugjerimi i Macron duket mjaft joserioz dhe pakti i SHBA-së është në thelb simbolik. Megjithatë, edhe premtimet e rreme mund të sjellin rrezik real dhe kjo mund të shfaqet në disa forma:

Së pari, çdo perspektivë e anëtarësimit të Ukrainës në NATO, sado e dyshimtë, ruan një shkak kryesor të luftës, duke i dhënë Rusisë nxitje për të zgjatur konfliktin në mënyrë që të parandalojë pranimin e Ukrainës. Ashtu si me projekt-traktatet e paraqitura nga Rusia në dhjetor 2021 dhe negociatat e Stambollit të zhvilluara në mars dhe prill 2022, çdo rezolutë do të kushtëzohet në mënyrë të pashmangshme që Ukraina të mos anëtarësohet në NATO.

Së dyti, premtimet e rreme nxisin shpresën e rreme, e cila vetëm do ta motivojë Ukrainën të vazhdojë të ndjekë strategjinë e saj të dështuar për të rimarrë të gjithë territorin që ka humbur dhe për t'iu shmangur negociatave me Moskën.

Aktualisht, opsioni më i mirë i Ukrainës është ndoshta të gërmojë dhe të miratojë një strategji mbrojtëse, duke filluar njëkohësisht paqen ose të paktën bisedimet e armëpushimit. Ndihma perëndimore mund të ndihmojë Kievin të mbajë linjat e tij të frontit dhe të ngacmojë objektivat ruse për një kohë, por ajo nuk mund të zëvendësojë mungesën përfundimtare të fuqisë punëtore të Ukrainës, veçanërisht ndërkohë që vetë baza industriale e Perëndimit është nën tendosje për të siguruar fuqi të mjaftueshme zjarri për të krahasuar atë të Rusisë. Vazhdimi i luftës premton vetëm shterim të mëtejshëm të forcave të Ukrainës dhe mundësinë eventuale të një kolapsi të vijës së parë ose politike.

Natyrisht, Rusia mund të shfaqet sikur nuk do të pranojë as një armëpushim rreth status quo-së territoriale dhe bisedimet e suksesshme mund të zgjasin vite. Por ajo që retorika e NATO-s po ndihmon të shtyhet nuk është paqja e sigurt, por hapat fillestarë drejt saj. Dhe këto kërkojnë, të paktën, një zhvendosje politike drejt pranimit se lufta nuk do të përfundojë me drejtësi të plotë që Ukraina dhe Rusia të dorëzojnë gjithçka që kanë kapur.

Ukraina nuk është as një monolit i mbështetjes së palëkundur për të rifituar të gjithë territorin me çdo kusht. Një numër në rritje i ukrainasve me siguri do të donin të ndryshonte kursi dhe të ndalonte së hedhuri jetën drejt objektivave gjithnjë e më të paarritshëm. Premtimet e rreme Ëestern mbështesin alternativën më pak praktike.

Plus, ndërsa kostoja e shpresës së rreme bie kryesisht mbi Ukrainën, ajo gjithashtu rrit rrezikun për amerikanët dhe anëtarët e tjerë të NATO-s. Sa më gjatë të zgjasë lufta, aq më i madh rritet kërcënimi i përshkallëzimit.

Në javët e fundit, Ukraina ka përdorur tashmë aftësitë e veta indigjene për të goditur stacionet e radarëve rusë, të cilët janë krijuar për të ofruar paralajmërim të hershëm në rast të një sulmi bërthamor amerikan.

Sulmi i sistemeve të paralajmërimit të hershëm gërryen besimin e Rusisë në aftësinë e saj për t'u përgjigjur në rast të një sulmi të parë bërthamor nga SHBA, duke rritur kështu rrezikun e përdorimit bërthamor të Rusisë. Por një rezultat më i mundshëm është se Moska do t'i përgjigjet sulmeve në tokën e saj që përdorin armë të ofruara nga SHBA, duke gjetur mënyra për të synuar drejtpërdrejt SHBA-në ose palët e saj ndihmëse. Sulmet e Ukrainës në Rusi gjithashtu ngrenë pikëpyetje nëse SHBA mund ta ndalojë Kievin që ta tërheqë atë në konflikt të drejtpërdrejtë, ndërsa situata bëhet më e rëndë.

Analistët që e shohin veten si nxitësit e Ukrainës shpesh këmbëngulin se Perëndimi nuk duhet t'i nënshtrohet "shantazhit bërthamor" sepse përshkallëzimi në luftë bërthamore nuk ka gjasa. Por emri i saktë për "shantazh bërthamor" është "parandalimi bërthamor" dhe nuk kërkon siguri se katastrofa do të ndodhë, vetëm frikë se mund të ndodhë. Këta komentues duket se besojnë se aftësia jonë për të penguar Rusinë na çliron nga barra e të qenit i frenuar prej tyre.

Kjo logjikë është e çrregulluar në çdo rrethanë, por veçanërisht në rastin e Ukrainës, ku ekuilibri i vendosmërisë midis SHBA-së dhe Rusisë është në masë të madhe në favor të kësaj të fundit. Rreziku i luftës bërthamore mund të jetë i ulët, por pasojat e saj apokaliptike kërkojnë që ne të punojmë për ta mbajtur atë në atë mënyrë.

E megjithatë, këtë javë NATO vazhdoi politikën e saj të papërgjegjshme ndaj Ukrainës: duke ofruar shpresë të rreme, duke e bërë paqen më pak të mundshme dhe luftën më të rrezikshme. Një lloj tjetër samiti, i mbushur me realizëm, do të kishte pranuar se Ukraina nuk mund të fitojë në kuptimin e madh që ka përcaktuar fitoren dhe se NATO nuk do ta mbrojë atë.

Kjo do të kishte qenë një urë për perspektiva më të mira për një paqe të arsyeshme në Ukrainë, për të mos përmendur përmirësimin e sigurisë për NATO-n. politico Pershtati ne shqip: Gazeta "Si"

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.