Nga Gazeta ‘Si’ – Gjeorgjia, Moldavia dhe Maqedonia e Veriut kanë situata politike shumë të ndryshme, por të gjitha ato ndikojnë në marrëdhëniet e tyre me BE-në dhe potencialisht në stabilitetin e kontinentit nën hijen e luftës në Ukrainë.
Dje përballë parlamentit të Tbilisit, kryeqytetit të Gjeorgjisë kumboi “Oda e Gëzimit”, himni zyrtar i BE-së. Por brenda parlamentit gjendja ishte ndryshe: Deputetët përfunduan në sherr fizik gjatë miratimit të një ligji shumë të diskutueshëm që ka tronditur vendin e Kaukazit për ditë të tëra.
Ligji i “ndikimit të huaj”, i modeluar sipas një ligji të ngjashëm në Rusi që ka kufizuar rëndë hapësirat për shoqërinë civile, u miratua me 84 vota pro dhe 30 kundër. Votimi u mbajt pavarësisht protestave dhe mobilizimit shumë të fortë popullor në rrugë. Menjëherë pas votimit, policia shpërndau protestuesit me dhunë.
Moldavia sfidon
Nën presionin e Moskës, qeveria gjeorgjiane injoroi një paralajmërim nga Brukseli, se “ky ligj do të jetë një pengesë serioze për Gjeorgjinë në perspektivën e saj evropiane”. Por Qeveria beson se pa këtë ligj, Gjeorgjia rrezikon të njëjtin fat si Ukraina.
Kufizimi i lirive për të mos rrezikuar një destabilizim rus – kjo është ajo që ka ardhur.
Moldavia ka bërë zgjedhjen e kundërt: Po përgatitet të nënshkruajë një marrëveshje sigurie me Bashkimin Europian e cila do t’i lejojë ata të përfitojnë nga furnizimet me armë të financuara nga 27 shtetet anëtare, shkëmbimet e inteligjencës dhe manovrat e përbashkëta. Moldavia tashmë ka statusin e vendit kandidat.
Kjo marrëveshje nuk do t’i vijë mirë Moskës, e cila nuk dëshiron ta shohë republikat ish-sovjetike të afrohen më shumë me Perëndimin. Aksionet e Moldavisë janë të larta, duke pasur parasysh se një e treta e territorit të saj është e pushtuar nga forcat ruse. Por presidentja e saj e guximshme, Maia Sandu, ka zgjedhur fatin europian dhe refuzon të bëjë lëshime.
Ëndrra europiane
Vendi i tretë është Maqedonia e Veriut, një ish-republikë jugosllave. Presidentja e re Gordana Siljanovksa Davkova, u betua të hënën pasi u zgjodh me shumicë të madhe.
Si kandidatja e një partie nacionaliste-konservatore, ajo mund të sfidojë fare mirë zgjedhjet europiane të paraardhësve të saj. Deklaratat e saj të para bënë bujë, veçanërisht me Greqinë, kur ajo hoqi emrin e plotë “Maqedonia e Veriut”, e cila ishte rënë dakord me Athinën sipas Marrëveshjes së Prespës.
Me pushtimin e Ukrainës, BE-ja e ka kuptuar se fati i saj po luhet gjithashtu në periferi.
Potenciali për destabilizim në Ballkan dhe Europën Lindore është i konsiderueshëm. Nuk është vetëm Rusia: Kina, Turqia dhe Irani shohin “nën barkun e butë” të kontinentit si një vend ku mund të shërbehen interesat e tyre. Banorët e tyre janë të ndarë. Disa kanë aspirata për t’u bashkuar me BE-në, garantues i prosperitet dhe lirisë; por një pjesë e popullsisë është gjithashtu e ndjeshme ndaj nacionalistëve dhe ideve populiste, shpesh të inkurajuara nga Moska.
BE-ja nuk mund të injorojë fatin e fqinjëve të saj, pothuajse të gjithë janë kandidatë për anëtarësim. Kjo e bën secilin prej tyre objekt të një lufte për ndikim, e cila gjithashtu në masë të madhe varet nga rezultati i luftës në Ukrainë. Gjeorgjia është shembulli më i mirë i kësaj, me një popullsi që nuk dëshiron të lërë t’i vidhet “ëndrra europiane”.
Burimi: World Crunch/ Përshtati: Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.